Muốn tăng trưởng 8%: Phát huy nội lực để chống những “cú sốc” từ bên ngoài

Điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân: không thể chậm trễ hơn!

Ngày 17/6, tại kỳ họp thứ chín, thảo luận về các vấn đề kinh tế - xã hội, các đại biểu Quốc hội đánh giá: năm 2024 và 5 tháng đầu năm 2025, dù bối cảnh quốc tế không thuận lợi, song Việt Nam vẫn đạt được nhiều “điểm sáng”.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM) chỉ ra, Việt Nam đã vượt 15/15 chỉ tiêu kinh tế - xã hội, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định và đặc biệt là lạm phát đã được kiểm soát dưới 4% trong 10 năm liên tiếp. Thu nhập bình quân đầu người đã tiếp cận thu nhập trung bình cao. Các chỉ số về đổi mới sáng tạo, chỉ số thương hiệu, chỉ số hạnh phúc đang gia tăng.

Thương lái thu mua sầu riêng ở tỉnh Hậu Giang - ẢNH: HUỲNH LỢI

Ông Trần Hoàng Ngân đánh giá cao sự thành công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội, y tế, giáo dục và du lịch. Văn hóa và công nghiệp văn hóa đã phát triển vượt bậc, trở thành động lực nội sinh của nền kinh tế. Điều này thể hiện qua nhiều hoạt động, sự kiện, nhất là những ngày tổ chức đại lễ của đất nước như diễu binh, diễu hành…

Tuy nhiên, để đạt được mức tăng trưởng 8% GDP trong năm 2025 và cao hơn trong những năm tiếp theo, ông Trần Hoàng Ngân lưu ý, Việt Nam phải kiên trì 3 đột phá chiến lược gồm: thể chế, hạ tầng và nhân lực. Vừa qua, Tổng bí thư Tô Lâm xác định “thể chế là điểm nghẽn của các điểm nghẽn”.

Chính phủ cùng Quốc hội đã nỗ lực để trong kỳ họp này thông qua 65 luật và nghị quyết có ý nghĩa. Đây là nền tảng để thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng thông qua các nghị quyết của Trung ương, nhằm đưa đất nước bước vào một kỷ nguyên phát triển mới.

Cùng với đó, Việt Nam phải có chính sách khơi thông 3 động lực mới là: khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát huy động lực về không gian phát triển mới từ nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025. Ông kỳ vọng: “Nếu có một thể chế tương thích và đầu tư hạ tầng đồng bộ thì 3 động lực mới sẽ giúp tăng tốc trong thời gian tới”.

Ông Trần Hoàng Ngân cũng đề nghị quan tâm đẩy mạnh tiêu dùng nội địa ở thị trường 100 triệu dân. Một trong những chính sách tăng tổng cầu, trong khi tiêu dùng đang có dấu hiệu chững lại, theo đại biểu phải sớm điều chỉnh lại thuế thu nhập cá nhân theo hướng nâng mức giảm trừ gia cảnh, không thể chậm trễ hơn.

Phát huy lợi thế về nông nghiệp

Trong bối cảnh quốc tế có nhiều biến động, tác động khó lường từ các chính sách thuế quan, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng, cần phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế đất nước để giảm được “cú sốc” từ bên ngoài. Một trong những lợi thế của nước ta là nông nghiệp.

Nông nghiệp nước ta có lợi thế về khí hậu, đất đai, tay nghề… Nếu đầu tư đúng mực, nông nghiệp sẽ trở thành động lực quan trọng. Tuy nhiên, Việt Nam phải phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp thông minh, do đó cần có một chính sách hỗ trợ để nông nghiệp đáp ứng được nhu cầu này.

Cùng quan tâm vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (Đắk Lắk) cho rằng, Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới với các mặt hàng nổi bật như gạo, cà phê, cao su, rau quả.

Tuy nhiên, hoạt động này cũng đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt khi Mỹ tuyên bố chính sách thuế quan mới. “Việt Nam thuộc nhóm quốc gia phải chịu mức thuế cao nhất lên đến 46%. Nếu chính sách này được áp dụng sẽ ảnh hưởng lớn đến các nhóm ngành chính, trong đó có mặt hàng nông thủy hải sản” - nữ đại biểu lo lắng.

Đó là chưa kể, xuất khẩu nông nghiệp của Việt Nam hầu hết còn ở dạng thô, không đáp ứng được nhu cầu khắt khe của các thị trường khó tính. Bà Thu Nguyệt dẫn chứng, chỉ trong 3 tháng đầu năm 2025, Trung Quốc đã tạm dừng thông quan với 9 mã hàng rau quả Việt Nam do vi phạm kiểm dịch thực vật và truy xuất nguồn gốc. EU cũng phát đi 14 cảnh báo liên quan đến dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng. Trung Quốc, Nhật Bản từ chối nhập khẩu hàng loạt lô sầu riêng…

Để nông sản Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng, nông nghiệp trở thành nền kinh tế trụ cột của nước nhà, bà Thu Nguyệt kiến nghị, Việt Nam cần có chiến lược quốc gia đa dạng hóa thị trường xuất khẩu nông sản, tận dụng các hiệp định thương mại FTA đã ký.

Ngoài những thị trường truyền thống, cần ưu tiên khai thác những thị trường tiềm năng như ASEAN, Trung Đông, châu Phi, Mỹ Latin. Chính phủ cần xem xét, đánh giá đưa các mặt hàng chủ lực như cà phê, hồ tiêu, cao su, điều, rau quả vào danh mục ưu tiên miễn, giảm thuế trong các cuộc đàm phán thương mại song phương và đa phương, đặc biệt với Mỹ và các đối tác chiến lược.

Bà Thu Nguyệt cũng đề xuất chính phủ tăng cường đầu tư, nâng cấp hệ thống kiểm nghiệm, chứng nhận chất lượng nông sản theo tiêu chuẩn quốc tế và tạo điều kiện để các doanh nghiệp được tham gia lĩnh vực này. Đồng thời, phải siết chặt việc kiểm định, minh bạch hóa quy trình kiểm tra, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân, tổ chức để các mặt hàng vật tư nông nghiệp nhập khẩu vào Việt Nam không đảm bảo quy chuẩn kỹ thuật.

Ngoài ra, Chính phủ cần chuẩn hóa quy trình cấp mã số vùng trồng, nghiên cứu xây dựng mã vùng trồng thống nhất chung làm cơ sở để đàm phán với các quốc gia có nhu cầu nhập khẩu, tạo thuận lợi trong quản lý, giám sát, truy xuất nguồn gốc.

Minh Quang