Kỳ vọng về ngành công nghiệp biểu diễn chuyên nghiệp, đủ sức cạnh tranh

Góp phần nâng cao vị thế văn hóa việt nam

Ở góc độ văn hóa, quy mô, thành công của các concert gần đây là minh chứng cho sự trưởng thành của công nghiệp âm nhạc và công nghiệp văn hóa Việt Nam. Các show diễn được tổ chức với quy mô lớn, kết hợp công nghệ hiện đại, quản trị chuyên nghiệp và nội dung sáng tạo gắn với bản sắc dân tộc, góp phần nâng cao vị thế văn hóa Việt Nam.

Ở phương diện kinh tế, các concert quy mô lớn tạo sức hút mạnh mẽ với khán giả cả trong và ngoài nước, kích thích chi tiêu vào nhiều lĩnh vực liên quan như du lịch, khách sạn, ẩm thực... Mỗi show diễn thành công là một cú hích, góp phần gia tăng GDP từ công nghiệp văn hóa - điều nhiều nước đã tận dụng để xây dựng thương hiệu quốc gia.

Về mặt xã hội, những concert này tạo ra không gian cộng đồng, nơi người dân, đặc biệt là thanh niên, được sống trong bầu không khí gắn kết, sẻ chia, cùng nhau khẳng định tình yêu quê hương, đất nước. Khi được lồng ghép yếu tố văn hóa dân tộc, các chương trình nghệ thuật không chỉ bồi đắp niềm tự hào dân tộc mà còn góp phần hình thành lối sống văn minh, lành mạnh.

Ở Hàn Quốc, concert K-pop không chỉ là sự kiện âm nhạc mà còn trở thành công nghiệp biểu diễn với doanh thu hàng tỉ USD, kéo theo doanh thu từ du lịch, ẩm thực, thời trang, mỹ phẩm. Ở Anh, lễ hội Glastonbury hay các sự kiện âm nhạc tại sân vận động Wembley không chỉ quy tụ hàng trăm ngàn khán giả mà còn tạo ra hàng chục ngàn việc làm, thu hút du khách quốc tế, đồng thời xây dựng thương hiệu London như một trung tâm công nghiệp sáng tạo hàng đầu thế giới. Tại Mỹ, ngành công nghiệp âm nhạc và biểu diễn được xem như một ngành xuất khẩu vô hình, đưa văn hóa Mỹ đi khắp thế giới, định hình thị hiếu toàn cầu. Những thành công đó cho thấy công nghiệp biểu diễn không phải là sân chơi phụ mà là trụ cột nền kinh tế văn hóa của nhiều quốc gia.

Trở lại với Việt Nam, từ thành công của các sự kiện âm nhạc, chúng ta có quyền kỳ vọng vào việc hình thành một ngành công nghiệp biểu diễn chuyên nghiệp, bài bản, đủ sức cạnh tranh trong khu vực. Quan trọng hơn, các concert Việt đang đi theo hướng riêng: kết hợp yếu tố giải trí hiện đại với bản sắc dân tộc. Đây chính là lợi thế khác biệt, bởi công chúng quốc tế đến Việt Nam để thưởng thức âm nhạc đồng thời để trải nghiệm văn hóa Việt qua áo dài, nhạc cụ dân tộc, họa tiết truyền thống được lồng ghép trên sân khấu.

Tạo điểm nhấn thương hiệu quốc gia

Để các concert thực sự trở thành mũi nhọn của công nghiệp văn hóa Việt Nam, cần một cách tiếp cận toàn diện, đồng bộ từ cả phía Nhà nước, doanh nghiệp lẫn cộng đồng sáng tạo - nghệ sĩ. Trước hết, cần xây dựng một khung pháp lý và chính sách phát triển công nghiệp biểu diễn rõ ràng, cởi mở, khuyến khích đổi mới. Những quy định về cấp phép, thuế, bản quyền, bảo vệ quyền lợi khán giả… phải minh bạch và thuận lợi hơn, giúp các đơn vị tổ chức yên tâm đầu tư dài hạn.

Anh trai vượt ngàn chông gai bùng nổ với những đêm diễn hàng chục ngàn khán giả - Nguồn ảnh: Ban tổ chức

Một đất nước muốn phát triển công nghiệp concert chuyên nghiệp phải có những không gian biểu diễn hiện đại, từ sân vận động, nhà hát đa năng, trung tâm triển lãm đến các địa điểm ngoài trời được quy hoạch bài bản. Bên cạnh đó là ứng dụng công nghệ số - AI, VR, AR - để nâng tầm trải nghiệm khán giả, đưa concert Việt Nam tiệm cận chuẩn quốc tế.

Các concert thành công trên thế giới đều gắn với những nghệ sĩ có thương hiệu, phong cách riêng, đồng thời có ê kíp quản trị chuyên nghiệp phía sau. Việt Nam cần khuyến khích các mô hình quản lý nghệ sĩ hiện đại, gắn kết đào tạo với thực tiễn để vừa tạo ra những ngôi sao mới vừa nâng cao trình độ sản xuất - tổ chức.

Một sự kiện âm nhạc lớn không chỉ bán vé mà còn tạo được chuỗi giá trị từ du lịch, ẩm thực, dịch vụ, quảng cáo, thương mại điện tử, bản quyền truyền hình. Do vậy, cần có chiến lược kết nối để các ngành dịch vụ này cùng hưởng lợi và tiếp sức cho công nghiệp biểu diễn, biến mỗi sự kiện thành cú hích cho cả nền kinh tế sáng tạo.

Cuối cùng, điều quan trọng nhất là giữ được bản sắc văn hóa Việt Nam trong từng concert. Chúng ta học hỏi thế giới về cách làm, nhưng điểm khác biệt để concert Việt Nam vươn ra khu vực và thế giới là việc khán giả đến đây không chỉ để nghe nhạc mà còn để trải nghiệm Việt Nam - từ trang phục, họa tiết, chất liệu âm nhạc dân gian đến tinh thần của người trẻ Việt Nam.

Khi bản sắc dân tộc được thổi hồn trong hình thức hiện đại, concert Việt Nam sẽ vừa có tính cạnh tranh quốc tế vừa trở thành niềm tự hào của cả dân tộc.

Phó giáo sư, tiến sĩ Bùi Hoài Sơn- Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội