“Hồi sinh” laptop cũ tặng sinh viên dân tộc thiểu số

Món quà quý cho sinh viên vùng cao

Háo hức mở chiếc laptop vừa được tặng, Lữ Thị Chi - 18 tuổi, tân sinh viên Trường đại học Vinh, tỉnh Nghệ An - chậm rãi nhấn chuột, thử từng ứng dụng để làm quen. Lần đầu tiên, Chi tập tra cứu tài liệu học tập trên Google bằng chiếc máy tính của mình.

Sau khi được sửa chữa, những chiếc laptop cũ được trao tặng cho tân sinh viên Trường đại học Vinh

Nữ sinh viên này kể, do gia cảnh quá khó khăn nên được đến giảng đường đại học đã là kỳ tích và cô chưa bao giờ dám mơ sở hữu một chiếc laptop riêng. Trước đây, những ngày ôn thi tốt nghiệp THPT, Chi phải mượn điện thoại cũ của mẹ để tìm tài liệu hoặc ra tiệm photocopy in đề, mang về nhà học. “Giờ em có thể thỏa sức tìm tòi, học hỏi nhiều hơn trên internet. Đây là động lực rất lớn để em tiếp tục hiện thực hóa ước mơ trở thành cô giáo” - Chi nói.

Chi là một trong hàng chục sinh viên ở tỉnh Nghệ An được dự án “Được học - Đỡ đầu laptop cũ cho sinh viên dân tộc” (dự án “Được học”) trao tặng laptop đầu năm học 2025-2026. Ông Đoàn Văn Minh - Phó giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh viên và Quan hệ doanh nghiệp, Trường đại học Vinh - nói, đối với học sinh, sinh viên người dân tộc thiểu số, được tiếp cận công nghệ, tri thức số và đặc biệt là sở hữu chiếc laptop vẫn là điều khá xa tầm tay. Bởi vậy, mỗi chiếc laptop mà họ được tặng không chỉ mang giá trị sử dụng, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình, mà còn là sự khích lệ tinh thần to lớn, tiếp thêm niềm tin và động lực học tập.

Niềm trăn trở của nữ sinh người Mông

Sinh ra và lớn lên ở vùng cao xứ Nghệ, Hương Giang hiểu rõ những thiệt thòi, khó khăn của học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số. Ngày rời bản ra Hà Nội học, cô nhận thấy khoảng cách lớn nhất giữa sinh viên dân tộc thiểu số và các bạn thành phố không chỉ là điều kiện kinh tế mà còn ở khả năng tiếp cận công nghệ, tri thức số. Đó cũng là động lực lớn nhất để Hương Giang dấn thân vào các dự án cộng đồng với mong muốn mang cơ hội tiếp cận tri thức số cho sinh viên vùng cao.

Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ thiết bị học tập, dự án “Được học” còn tạo thêm cơ hội học tập cho sinh viên thông qua các khóa học tiếng Anh, tin học, kỹ năng mềm… Những lớp học online miễn phí này giúp sinh viên tận dụng tối đa chiếc máy tính xách tay, đồng thời thu hẹp khoảng cách công nghệ với người thành phố. Nhiều sinh viên sau khi nhận được laptop đã xung phong làm tình nguyện viên dự án. Nguyễn Phương Anh - sinh viên Trường đại học Vinh, 1 trong 8 tình nguyện viên dự án tại tỉnh Nghệ An - nói, đã học được rất nhiều điều bổ ích sau hơn 2 năm tham gia mạng lưới dự án, như kỹ năng làm việc nhóm, khả năng tổ chức, sự tự tin khi giao tiếp, tinh thần trách nhiệm với cộng đồng.

Ngoài dự án “Được học”, Hương Giang còn quản lý dự án gây quỹ “Sách này là để xây trường”. Mỗi năm, dự án này gây quỹ được hơn 100 triệu đồng để xây trường cho học sinh vùng cao từ việc bán sách cũ. Hương Giang cho hay, cô tự tin thực hiện các dự án này là do tính minh bạch của chúng. Như với dự án “Sách này là để xây trường”, nhóm của cô không nhận sách hay tiền bán sách mà chỉ là người kết nối. Khi có người muốn tặng sách cũ, nhóm sẽ đăng thông tin lên trang web, các mạng xã hội để giới thiệu. Người mua sẽ nhận sách do người bán gửi đến và tiền mua sách được chuyển thẳng đến các trường đang có dự án xây trường.

Sau khi được sửa chữa, những chiếc laptop cũ được trao tặng cho tân sinh viên Trường đại học Vinh

Bận rộn với việc học và cùng lúc quản lý 2 dự án, Hương Giang cho rằng đây cũng là cơ hội để mình thử thách và phát triển bản thân. Buổi sáng lên lớp, buổi chiều họp nhóm, tối lại chỉnh sửa kế hoạch, liên hệ nhà tài trợ, giám sát khâu sửa chữa laptop. Với mục tiêu duy trì tính bền vững và mở rộng quy mô dự án, Hương Giang cùng các tình nguyện viên tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông để thu hút sự quan tâm của cộng đồng, từ đó giúp thêm nhiều sinh viên nghèo có laptop để học tập.

“Chúng tôi không đặt mục tiêu mỗi năm trao tặng được bao nhiêu laptop mà chỉ nỗ lực để năm sau nhiều hơn năm trước. Chúng tôi mong rằng, khi nhắc đến sinh viên dân tộc thiểu số, người ta không chỉ nghĩ đến khó khăn mà còn thấy được ý chí, khát vọng vươn lên của họ” - Hương Giang nói.

Lầu Nguyễn Hương Giang (bìa trái) hướng dẫn các tân sinh viên cách sử dụng laptop vừa được tặng

Dự án “Được học - Đỡ đầu laptop cũ cho sinh viên dân tộc” do Lầu Nguyễn Hương Giang - 20 tuổi, sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền - điều hành. Sau 3 năm hoạt động, đến nay, dự án này đã trao tặng gần 800 chiếc laptop cho sinh viên dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn đang theo học tại các trường đại học ở TP Hà Nội, TPHCM và các tỉnh Thái Nguyên, Nghệ An. Điểm nổi bật của dự án này là sự kết nối trực tiếp giữa các bên tham gia. Bất kỳ cá nhân nào có laptop cũ hay có điều kiện đều có thể tham gia và trở thành “mắt xích” trong dự án. Hương Giang cùng 20 tình nguyện viên dự án là cầu nối giữa người tặng, người nhận và người đỡ đầu chi phí sửa máy. Họ biết rõ thông tin của nhau, có thể giữ liên lạc, trở thành những người bạn đồng hành.

Khánh Trung