Giảm áp lực học tập phải bắt đầu từ nhà trường và chính sách tuyển sinh

21/11/2025 - 16:40

PNO - Từ 15/12, việc cưỡng ép con học quá sức có thể bị phạt đến 10 triệu đồng. Là một người từng là học sinh, rồi trở thành phụ huynh, tôi cho rằng vấn đề không nằm ở việc xử phạt, mà ở cách ngành giáo dục đang vận hành và đánh giá học sinh.

Tôi còn nhớ thời tôi đi học, đạt điểm 7 đã là khá, 8-9 được gọi là giỏi và 10 là xuất sắc, điểm số hiếm hoi, đòi hỏi cả sự thông minh cộng thêm việc chăm chỉ, nỗ lực trong học tập. Và đó là điểm số rất đáng tự hào.

Mỗi năm học, cả lớp chỉ có vài học sinh giỏi, được gọi đùa là "cá biệt" vì học quá xuất sắc. Chúng tôi ngưỡng mộ họ, chứ không ghen tỵ hay áp lực. Và dù đến tuổi trưởng thành, đôi khi gặp lại, chúng tôi vẫn còn nhớ tên của bạn học giỏi ấy với sự ngưỡng mộ thật lòng.

Cha mẹ không phải tự nhiên muốn ép con, mà vì sợ con bị Cha mẹ ép con hoc vì không muốn con bị bỏ lại phía sau trong một cuộc đua mà đứa trẻ nào cũng buộc phải phải chạy.
Cha mẹ ép con học vì không muốn con bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua mà đứa trẻ nào cũng buộc phải chạy.

Nhưng bây giờ mọi thứ đã thay đổi. Tỉ lệ học sinh giỏi chiếm đa số. Chỉ cần con không là học sinh giỏi, con đã thuộc nhóm “khác thường”. Một bảng điểm không toàn 9-10 trở thành lý do khiến cha mẹ lo lắng, buồn phiền.

Thành tích của giáo viên được đánh giá bằng bao nhiêu phần trăm học sinh khá giỏi. Thành tích nhà trường được tính bằng tỉ lệ đỗ tốt nghiệp, đỗ đại học. Cạnh tranh vào đại học trở nên khốc liệt đến mức 27 điểm vẫn có thể trượt vì điểm chuẩn chạm ngưỡng gần tối đa. Ở một số ngành “hot”, chỉ cần sai một câu hỏi là đánh mất cả tương lai.

Với cách đánh giá như vậy, thử hỏi nếu thành công được đo bằng điểm số tuyệt đối, liệu cha mẹ có dám thả lỏng con? Nếu con học giỏi là điều "bình thường", liệu việc phạt tiền 10 triệu đồng có thật sự giảm được áp lực hay chỉ khiến mọi thứ thêm căng thẳng?

Cha mẹ không phải tự nhiên muốn ép con, mà vì sợ con bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua mà đứa trẻ nào cũng buộc phải chạy. Trong một hệ thống mà chuyện học hành được đo bằng bảng điểm, việc cả nhà cùng gồng lên trở thành điều dễ hiểu, dù không ai muốn.

Vậy nên, đừng trách cha mẹ trước khi nhìn vào cách giáo dục đang được vận hành.

Giảm áp lực học tập cho trẻ trước hết phải bắt đầu từ nhà trường và chính sách tuyển sinh.

Muốn trẻ bớt gánh nặng, cần những thay đổi thực chất hơn. Nên chăng đổi cách đánh giá học lực bằng điểm số, thành tích, trả lại giá trị thật của điểm 7-8 và sự đặc biệt của điểm 9-10.

Thay đổi cách tuyển sinh lớp Mười, xét tuyển đại học để không biến tuổi học trò thành những cuộc đua căng thẳng. Đổi tiêu chí thi đua của nhà trường và giáo viên, ưu tiên giáo dục sức khỏe tinh thần, kỹ năng sống song hành với kiến thức.

Chỉ khi thay đổi cách chúng ta nhìn nhận giá trị học tập, trẻ mới được giải phóng khỏi áp lực. Nếu không, dù phạt 10 triệu hay 100 triệu đồng, mọi thứ cũng chỉ thay đổi trên giấy tờ. Còn thực tế thì trẻ vẫn phải học ngày học đêm để không trở thành “kẻ tụt lại”.

Tiền phạt không phải mục tiêu cuối cùng. Mục tiêu là trả lại tuổi thơ cho trẻ, để các em được phát triển theo đúng độ tuổi, giúp các em phát triển năng khiếu, sở thích cá nhân.

Một xã hội tiến bộ không phải nơi tất học sinh đều là học sinh giỏi, mà là nơi mỗi đứa trẻ được lớn lên với niềm vui và sự bình an, thay vì phải sớm gồng gánh áp lực trở thành đứa trẻ hoàn hảo.

Ngọc Xuân

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI