Đề xuất phân loại nội dung livestream theo độ tuổi người xem

Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy - Ảnh: QH

Góp ý vào dự thảo Luật Thương mại điện tử, chiều 13/11, đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (tỉnh Tây Ninh) đề cập vấn đề mà dư luận rất lo lắng là tình trạng người nổi tiếng livestream, bán hàng với doanh thu lớn nhưng quảng cáo sai sự thật, bán hàng giả, hàng kém chất lượng và né tránh trách nhiệm khi người tiêu dùng phản ánh.

Dự thảo các quy định từ Điều 20 đến Điều 22 xác định trách nhiệm của 3 chủ thể chính trong hoạt động livestream bán hàng gồm: người bán, người livestream và nền tảng.

"Dù vậy, khi đối chiếu với một số tình huống thực tế - chẳng hạn như các vụ việc người nổi tiếng livestream bán hàng kém chất lượng, thổi phồng công dụng của thực phẩm chức năng, hoặc sử dụng kỹ thuật seeding ảo để thao túng niềm tin người mua - thì vẫn còn một số khoảng trống cần được làm rõ để tăng tính khả thi của luật", bà phân tích.

Dự thảo quy định người livestream có nghĩa vụ không cung cấp thông tin gây rối nhưng chưa làm rõ cơ chế kiểm soát trước khi phát sóng đối với các mặt hàng có nguy cơ tác động đến sức khỏe cộng đồng.

Trường hợp người livestream đưa thông tin vượt quá nội dung quảng cáo đã được xác nhận thì chưa có cơ chế xử lý riêng, nhất là vấn đề trách nhiệm liên đới với người bán.

Đối với nền tảng, hiện mới chỉ có nghĩa vụ gỡ bỏ nội dung vi phạm, chưa có quy định liên quan đến kiểm soát thuật toán đề xuất, ưu tiên hiển thị livestream, trong khi đây là yếu tố bị cho là có thể tạo hiệu ứng "đám đông", kéo khách mua theo trào lưu...

Từ những lý do trên, đại biểu Huỳnh Thị Thanh Thuý đề nghị bổ sung cơ chế kiểm soát trước khi phát trực tiếp đối với các phiên livestream quảng cáo. Bà lưu ý đặc biệt với các sản phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe như thực phẩm chức năng, mỹ phẩm và đề nghị quy định theo hướng: người bán, người livestream phải cung cấp hồ sơ sản phẩm cho nền tảng thương mại điện tử để rà soát có điều kiện.

Bên cạnh đó, dự thảo cần làm rõ trách nhiệm liên đới của người livestream trong trường hợp đưa thông tin vượt quá hoặc sai lệch so với hồ sơ hàng hóa do người bán cung cấp, bổ sung biện pháp xử lý như cấm livestream trong thời gian nhất định.

"Xem xét, phân loại người livestream có doanh thu lớn để áp dụng cơ chế kiểm soát chặt hơn, tương tự cách một số quốc gia đang thực hiện", bà đề nghị.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Ảnh: QH

Quan tâm về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (TP Hải Phòng) đề nghị quy định rõ, vai trò, trách nhiệm của từng chủ thể từ người chịu trách nhiệm về nguồn gốc hàng hóa, người livestream, tổ chức cung cấp dịch vụ...

Bà cũng chỉ ra, dự thảo không quy định hình thức yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là gì, thời hạn thực hiện yêu cầu ngăn chặn, gỡ bỏ các liên kết cho hàng hoá, dịch vụ là bao lâu?

"Việc thiếu các quy định cụ thể sẽ dẫn tới thực hiện không thống nhất trên thực tế, gây khó khăn cho cả cơ quan quản lý và các bên trong hoạt động livestream", bà nói.

Từ đó, bà đề nghị yêu cầu gỡ bỏ, ngăn chặn của cơ quan có thẩm quyền bằng văn bản thông thường hoặc xác thực điện tử; bổ sung thời hạn thực hiện ngăn chặn, gỡ bỏ trong trường hợp cơ quan có thẩm quyền yêu cầu.

ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga cũng kiến nghị bổ sung quy định nền tảng thương mại điện tử phải kiểm soát, phân loại nội dung livestream theo độ tuổi người xem, hiển thị cảnh báo khi nội dung có yếu tố nhạy cảm, nguy hiểm hoặc không phù hợp với trẻ em.

Người livestream và người bán phải lựa chọn chế độ phân loại độ tuổi đối với các phiên livestream bán sản phẩm.

Đồng thời, khi phát hiện các livestream có nội dung không phù hợp với thuần phong mỹ tục, văn hóa, quy định pháp luật, gây hại cho trẻ em cần có cơ chế báo cáo, phối hợp giữa nền tảng và cơ quan quản lý để gỡ bỏ nhanh.

Như Diệp