Buộc ô tô trang bị ghế an toàn cho trẻ: Taxi và xe công nghệ thì tính sao?

Từ ngày 1/1/2026 tất cả trẻ em dưới 10 tuổi và dưới 1,35m ngồi ô tô phải được trang bị ghế an toàn cho trẻ. Ảnh minh họa

Trước tiên, tôi đồng tình với quan điểm sử dụng ghế an toàn để đảm bảo an toàn cho trẻ, nhưng tôi lo ngại về tính khả thi đối với xe taxi và xe ô tô công nghệ. Một tài xế xe công nghệ nói với tôi rằng, nếu quy định này được áp dụng, nhiều tài xế taxi và xe công nghệ sẽ yêu cầu các gia đình có trẻ nhỏ chuẩn bị ghế cho con nếu không họ sẽ từ chối phục vụ.

Tôi hình dung, một dịp đưa trẻ đi chích ngừa, khám bệnh hoặc đi chơi cuối tuần gồm: 5 người (có 2 trẻ nhỏ) nhưng bị taxi từ chối phục vụ vì không đủ ghế cho trẻ em. Nếu vì quá khó, nhiều gia đình chọn giải pháp di chuyển bằng xe máy thì nguy cơ tai nạn rõ ràng càng cao hơn. Nếu quy định quá cứng nhắc, có thể phản tác dụng?

Tại những quốc gia phát triển đã áp dụng ghế an toàn cho trẻ nhỏ từ rất lâu và hiệu quả rõ rệt. Nhưng cần nhìn vào thực tế tại Việt Nam, tỷ lệ sử dụng xe máy chiếm phần lớn, đường sá đông đúc, văn hóa di chuyển chủ yếu dựa vào taxi và xe dịch vụ. Thực tế tại Indonesia và Philippines, khi việc bắt buộc phải có ghế riêng cho trẻ em ngồi trên ô tô khiến nhiều phụ huynh đưa con quay lại xe máy.

Theo phát biểu của đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng, với quy chuẩn hiện hành, ghế an toàn có từ 4–5 kích cỡ khác nhau tùy theo cân nặng và tuổi. Nếu buộc taxi phải trang bị, mỗi xe phải có ít nhất 4 loại ghế khác nhau, điều gần như không thể. Chưa kể trường hợp trong xe có hai trẻ cùng lúc, hoặc phụ huynh gọi xe trong các trường hợp khẩn cấp.

Theo tôi, để quy định đi vào cuộc sống, việc sử dụng ghế an toàn nên được phân loại theo độ tuổi trẻ và loại phương tiện. Với xe ô tô cá nhân, nơi cha mẹ có thể chủ động chuẩn bị, việc bắt buộc trang bị ghế an toàn cho trẻ là hợp lý vì đây là nhóm đối diện rủi ro lớn nhất khi xảy ra va chạm. Tuy nhiên, với taxi và xe ô tô công nghệ, việc bắt buộc mọi xe phải có nhiều loại ghế khác nhau là khó khả thi.

Thay vào đó, nên xem xét khuyến khích tự nguyện, ưu tiên hỗ trợ các hãng đăng ký cung cấp ghế an toàn, thay vì áp đặt cứng nhắc có thể gây khó cho cả tài xế và hành khách.

Bên cạnh đó quy định có thể áp dụng theo cung đường di chuyển, ví dụ bắt buộc trang bị ghế an toàn với xe lưu thông trên cao tốc, quốc lộ và các tuyến đường liên tỉnh, nơi tốc độ cao tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng. Còn di chuyển trong nội đô, nên linh hoạt hơn để không làm tăng chi phí đi lại, đặc biệt với các gia đình có con nhỏ, hoặc các chuyến đi khám bệnh, cấp cứu.

Bảo vệ trẻ nhỏ là trách nhiệm chung của xã hội, nhưng an giao thông không chỉ phụ thuộc vào thiết bị, mà còn ở việc tạo điều kiện để mọi người đều có thể tiếp cận nó một cách thuận tiện thì luật mới đi vào cuộc sống.

Phạm Phước Dũng