Bùi Thị Nhật Lệ và hành trình trở thành nữ trọng tài boxing đầu tiên của Việt Nam

Hôm đó, tôi có tìm hiểu Nhật Lệ qua các đồng nghiệp của cô ấy. Tôi nung nấu ý định phải gặp Nhật Lệ, và rồi khi gặp được Lệ, ấn tượng vượt xa mong đợi. Tôi khá bất ngờ về tất cả những gì thuộc về Nhật Lệ.

Ở buổi gặp gỡ, chỉ có tôi là người “ngoại đạo”, còn lại là anh em trọng tài quốc gia, quốc tế các môn võ. Tôi được nghe họ trao đổi, tranh luận nghiệp vụ với nhau đầy hứng khởi.

Bùi Thị Nhật Lệ điều hành trận đấu giữa 2 võ sỹ Việt Nam và Thái Lan

Những bước chân đầu tiên

Sau khi quen biết Nhật Lệ, tôi siêng đi xem đấu võ hơn. Chứng kiến cô làm nhiệm vụ tại các trận đấu đỉnh cao, tôi hoàn toàn bị thuyết phục bởi sự cứng cỏi mà duyên dáng của cô ấy, bởi chuyên môn... "thấm ra da" như nhiều người nhận xét.

Người ta thường nói nghề nghiệp quy định tính cách. Điều này đặc biệt đúng với Nhật Lệ, nhất là mỗi khi cô ấy xuất hiện trên sàn đài. Ở đó, cô thể hiện sự bản lĩnh, công tâm, phản xạ nhanh, không ngại va chạm, với những quyết định dứt khoát, chính xác.

Những trận đấu mà Nhật Lệ điều khiển khiến không ít khán giả vỡ òa, bởi mọi người ta thường nghĩ phụ nữ không đủ khả năng, bản lĩnh để “bắt” một trận đấu boxing đỉnh cao, nơi những cú đấm dồn dập, tốc độ, uy lực.

Nhật Lệ không chỉ là một trọng tài trên sàn đấu, mà còn là một người thầy trên bục giảng, có vai trò huấn luyện, đào tạo và cập nhật kiến thức cho các trọng tài, đào tạo kỹ năng, tư duy và xử lý tình huống.

Ngày 23/11/2023, Bùi Thị Nhật Lệ điều hành trận tranh đai WBA vùng châu Á tại Singapore.

Sinh năm 1994 tại Quảng Ngãi, Nhật Lệ là nữ trọng tài boxing đầu tiên của Việt Nam được cấp chứng chỉ trọng tài quốc tế của Hiệp hội Quyền anh thế giới (AIBA) vào năm 2018. Cô hiện là giảng viên trọng tài, huấn luyện viên cho các CLB Boxing tại TPHCM, là Tổng thư ký Liên đoàn Võ thuật tổng hợp TPHCM, là người sáng lập CLB MMA Sài Gòn, chi nhánh Vĩnh Lộc.

Tại chi nhánh Vĩnh Lộc, cô trực tiếp giảng dạy và đào tạo hàng ngàn môn sinh nam, nữ, từ vỡ lòng đến nâng cao, gồm các bộ môn boxing, kickboxing, muay Thái, MMA (võ tổng hợp).

Với Nhật Lệ, con đường đến với nghiệp trọng tài không có kế hoạch vạch sẵn. Cô từng học Dược và công tác ở một bệnh viện tại TPHCM, nhưng đam mê võ thuật cứ len lỏi trong từng hơi thở, cô đành quay lại với boxing, để tiếp nối ước mơ còn dang dở: trở thành người cầm còi.

Vượt qua những tháng ngày học tập, rèn luyện tích cực, cô lọt vào "mắt xanh" của ban lãnh đạo Liên đoàn Quyền anh Việt Nam. Được tín nhiệm, được trao nhiều trọng trách chuyên môn cao hơn, dần dà trở thành nữ trọng tài uy tín và đẳng cấp. Tính tới thời điểm hiện tại, cô có hơn 10 năm kinh nghiệm.

Nhật Lệ nói: "Một trọng tài boxing giỏi không chỉ có kiến thức luật vững vàng mà còn phải có tinh thần thép. Phải luôn tỉnh táo, không bị dao động bởi không khí sôi động hay áp lực từ bên ngoài. Và quan trọng nhất là sự công tâm, nếu đánh mất yếu tố này, bạn không phải là một trọng tài nữa”.

Cô cũng không quên nhấn mạnh vai trò của sự rèn luyện, bởi thể lực, phản xạ và khả năng đọc tình huống là những điều kiện bắt buộc nếu muốn trụ vững với nghề.

Bùi Thị Nhật Lệ điều hành một trận đấu giữa 2 nữ võ sỹ Việt Nam và Philippines

Dũng cảm theo đuổi đam mê

Với nhiều người, không gian với những cú đấm mạnh mẽ, tiếng hô dứt khoát... dường như được xem là lãnh địa của đàn ông, còn đàn bà con gái... không có cửa.

Nhưng ngày nay, ghé vào các võ đường, các câu lạc bộ, dễ dàng thấy rằng, các nữ võ sĩ, các môn sinh nữ không còn là ngoại lệ, thậm chí có những nữ võ sĩ rất xuất sắc. Chưa kể, xã hội hiện đại, phụ nữ đối mặt nguy cơ bị phá rối, bị tấn công, nhu cầu học võ để tự vệ, tăng cường sức khỏe là rất cần thiết.

Hành trình làm huấn luyện viên và làm trọng tài các môn võ thuật của Nhật Lệ là cả một chặng đường đầy mồ hôi và cả nước mắt, với những câu hỏi “Phụ nữ làm trọng tài được à? Có đủ sức không? Có chịu được áp lực không?...”.

Từng đối diện với định kiến, với ánh nhìn hoài nghi, với chính nỗi sợ bên trong mình, nhưng Nhật Lệ vẫn chọn bước vào sàn đấu, nơi không chỉ có những cú đấm, mà còn có sự tôn trọng, công bằng và niềm tin.

Bùi Thị Nhật Lệ trong 1 buổi tập huấn cho các trọng tài năm 2025

Theo Nhật Lệ, phụ nữ tập võ không mất đi nữ tính, mà còn trở nên mạnh mẽ và bản lĩnh, sẵn sàng vượt qua giới hạn bản thân. Cô muốn nhắn nhủ phụ nữ, các em nhỏ, đặc biệt là các em gái: Nếu bạn có đam mê, có ý ch, và không ngừng rèn luyện, bạn có thể làm bất cứ điều gì.

Nhật Lệ từng là một cô bé đứng bên ngoài sàn boxing, mơ về một ngày được đứng trên đó trong vai trò trọng tài. Và rồi điều đó đã trở thành hiện thực. Cô thành công vì đã dũng cảm theo đuổi đam mê.

Bùi Thị Nhật Lệ là người tiên phong, mở đường cho phụ nữ trong lĩnh vực trọng tài boxing ở Việt Nam. Với chứng chỉ quốc tế, kinh nghiệm giảng dạy và kinh nghiệm tham gia trọng tài tại các giải đấu quốc tế, cô không chỉ đóng góp cho cộng đồng boxing trong nước mà còn nâng cao hình ảnh Việt Nam trên đấu trường thể thao toàn cầu, là hình mẫu truyền cảm hứng cho phụ nữ trong thể thao đối kháng, vượt qua định kiến giới.

Nhật Lệ hy vọng sẽ có nhiều phụ nữ mạnh dạn hơn khi theo đuổi các lĩnh vực thể thao đối kháng, không chỉ với vai trò vận động viên mà cả ở các vị trí chuyên môn như huấn luyện viên hay trọng tài. Giữa những tiếng đếm và những cú đấm vang dội, Nhật Lệ tập trung làm công việc của mình: bảo vệ luật chơi, tinh thần thể thao và bảo vệ những người đang thi đấu.

Năm 2022, chương trình Khát vọng Việt Nam đã vinh danh Bùi Thị Nhật Lệ như một trong những nhân vật tiêu biểu có khát vọng cống hiến, lan tỏa năng lượng tích cực cho cộng đồng. Với Nhật Lệ, đó là động lực để cô thêm tự tin và cố gắng mỗi ngày.

Gia đình nhỏ của Bùi Thị Nhật Lệ

Tại TPHCM, tổ ấm của cô đang hiện hữu bằng tất cả yêu thương từ người chồng luôn hỗ trợ, đồng hành để vợ an tâm phát triển sự nghiệp, con gái Nhật Linh xinh xắn vừa mới lên 3. Chúc tổ ấm của Nhật Lệ luôn vẹn tròn. Chúc Nhật Lệ luôn giữ ngọn lửa đam mê, bền bỉ trên hành trình đã chọn.

Khanh Lê