Ẩn họa khôn lường từ “thần dược” trị đột quỵ

Đủ loại “thần dược”

Trên các nền tảng mạng xã hội, có thể thấy hàng trăm loại thuốc được rao bán với công dụng “chống đột quỵ” hoặc “phòng ngừa tai biến mạch máu não”, mức giá từ vài trăm ngàn đến cả chục triệu đồng.

Sản phẩm ngừa đột quỵ được quảng cáo từ Hàn Quốc không hề có tem nhãn phụ tiếng Việt, được ông Nguyễn Hoàng mua với giá 600.000 đồng

Một số người bán còn khẳng định: “Ở Trung Quốc, nhà nào cũng sẵn thuốc phòng đột quỵ trong nhà, lỡ có chuyện là uống luôn để không bị tai biến nặng”.

Một sản phẩm dạng viên được quảng cáo “thuốc quý hiếm từ Trung Quốc” có giá 1 triệu đồng/hộp 10 viên. Sản phẩm này không có tem kiểm định y tế trong nước, không có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, nhưng người bán vẫn khẳng định “hàng chính hãng”, “nhập tại quầy thuốc uy tín ở Trung Quốc”.

Một sản phẩm khác được quảng cáo rầm rộ là thuốc chống đột quỵ dạng nước. Người bán mô tả: “Dạng nước dễ hấp thụ, uống là có tác dụng ngay sau 15-20 phút, rất tiện cho người lớn tuổi, người đang tai biến”. Sản phẩm được tuyên bố có nguồn gốc tại Hàn Quốc, “chiết xuất từ dược liệu quý, không gây tác dụng phụ, bổ tim, dưỡng não, ổn định huyết áp, tăng trí nhớ, chống stress, ngừa đột quỵ, tai biến...”.

Riêng sản phẩm được gọi tên “an cung tổng thống” của Hàn Quốc có mức giá cao nhất, từ 11-12 triệu đồng/hộp. Sản phẩm này chỉ có 10 viên, đóng gói trong hộp sơn mài, được khẳng định là “hàng VIP”, “quốc bảo trí tuệ y học”.

Ngoài ra, thị trường còn xuất hiện thuốc ngừa đột quỵ gắn mác Nhật Bản, với lời quảng cáo “gia đình tôi ai cũng dùng”. 1 hộp 60 viên có giá chỉ 480.000 đồng, được hướng dẫn uống 3 viên mỗi ngày để duy trì huyết áp, ngừa tăng xông, đau đầu. Sản phẩm trong nước cũng không đứng ngoài “cuộc đua”. Từ thuốc đông y đóng viên, cao lỏng, bột đắp chân, đến các loại thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, tất cả đều được gắn mác “thuốc ngừa đột quỵ”, được rao bán dễ dàng trên mạng.

Ông Nguyễn Hoàng (ở TP Hà Nội) - từng bị tai biến - chia sẻ đã bỏ ra không ít tiền mua các loại thuốc an cung, nhiều nhất là thuốc viên được quảng cáo nhập từ Hàn Quốc. Giá sản phẩm này thay đổi liên tục, có lúc ông mua 3 triệu đồng, có lúc 800.000 đồng, thậm chí chỉ còn 600.000 đồng/hộp trong lần mua gần đây.

Ông an tâm đây là hàng “chuẩn” dù trên bao bì không có tem phụ tiếng Việt hay thông tin về nhà phân phối chính thức. Lý do là trên bao bì có in mã QR, dẫn đến website gắn tên một tập đoàn lớn tại Hàn Quốc.

Đã có nhiều cảnh báo

Theo các chuyên gia y tế, do không biết cơ chế bệnh học của đột quỵ và tâm lý lo sợ đã khiến nhiều người tin vào các loại thuốc được quảng cáo như “thần dược”. Đặc biệt là thuốc đông y như an cung ngưu hoàng hoàn - vốn được đồn thổi là “cứu tinh” trong trường hợp tai biến, đột quỵ.

Phó giáo sư, tiến sĩ Mai Duy Tôn - Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai - nhiều lần khẳng định: “Người dân tuyệt đối không nên tự ý dùng an cung ngưu hoàng hoàn khi chưa có chẩn đoán chính xác từ bác sĩ”. Ông lý giải, đột quỵ có 2 nguyên nhân chính là tắc mạch máu (thiếu máu não) và vỡ mạch máu (xuất huyết não). Trong khi đó, an cung ngưu hoàng hoàn chứa thành phần chống đông máu. Nếu bệnh nhân bị xuất huyết não mà dùng loại thuốc này thì sẽ làm tình trạng nặng hơn, tăng nguy cơ tử vong.

Bệnh viện Bạch Mai từng tiếp nhận cụ bà 68 tuổi ở Hà Nội bị méo miệng, yếu nửa người. Thay vì gọi cấp cứu, người nhà đã lập tức cho bà uống 1 viên an cung ngưu hoàng hoàn. Chỉ sau 30 phút, bệnh nhân hôn mê sâu. Khi vào viện, chụp CT cho thấy bà bị thiếu máu não cấp, nhưng thuốc lại làm trầm trọng hơn tình trạng này, khiến vùng não bị tổn thương lan rộng.

Hay tại TPHCM, một bệnh nhân 58 tuổi từng có tiền sử tăng huyết áp, sau khi thấy chóng mặt, buồn nôn đã uống ngay an cung ngưu hoàng hoàn. 2 giờ sau, ông rơi vào hôn mê sâu do xuất huyết não, nhập viện trong tình trạng nguy kịch.

Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng (Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai) khẳng định: “Hiện không có bất cứ khuyến cáo nào của các tổ chức y tế trên thế giới về việc sử dụng thuốc đông y để điều trị đột quỵ não. Do đó, các bác sĩ không có đủ bằng chứng khoa học để khuyên bệnh nhân dùng những sản phẩm này”.

Dù vậy, mỗi khi có người nổi tiếng qua đời do đột quỵ, thị trường thuốc “phòng tai biến” lại nóng lên. Lợi dụng tâm lý lo sợ và mong muốn “có sẵn thuốc trong nhà để đề phòng”, nhiều đối tượng bán hàng online đã đẩy mạnh quảng cáo, gắn mác ngoại nhập, hoặc tạo vỏ bọc đông y cổ truyền, dược liệu quý hiếm. Nhiều sản phẩm còn cố tình ghi chú “không phải là thuốc, không thay thế thuốc chữa bệnh” để né các quy định pháp lý, nhưng lại truyền tải công dụng như thuốc điều trị, khiến người mua nhầm lẫn.

Các chuyên gia cũng khuyến cáo, người dân không nên tin vào mã QR hay bao bì bắt mắt như chỉ dấu cho sự an toàn. Mã QR có thể dễ dàng làm giả, website có thể bị “nhái” để tạo cảm giác chính hãng. Điều quan trọng vẫn là sử dụng sản phẩm đã được kiểm nghiệm, có chứng nhận rõ ràng từ cơ quan y tế có thẩm quyền.

Huyền Anh