9 trường hợp nhận tiền chuyển khoản không phải nộp thuế thu nhập cá nhân

Ông Đặng Vĩnh Hà – Giám đốc Công ty Phần mềm Hóa đơn điện tử M- invoice, Trưởng ban truyền thông Hội Tư vấn và Đại lý Thuế TPHCM (HTCAA) – cho biết, theo quy định mới, từ ngày 1/6/2025 đến hết ngày 31/12/2025, sẽ bỏ áp dụng thuế khoán đối với hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng trở lên và chuyển sang phương pháp kê khai. Từ ngày 1/1/2026 trở đi, chính thức bỏ thuế khoán đối với tất cả hộ, cá nhân kinh doanh.

Nhiều hộ kinh doanh không nhận thanh toán bằng hình thức chuyển khoản do hiểu chưa đúng quy định về thuế - Ảnh: Thanh Hoa

Cách tính thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với hộ kinh doanh được xác định dựa trên doanh thu phát sinh.

Thời gian qua, tại TPHCM, nhiều chủ hộ kinh doanh đã yêu cầu khách hàng thanh toán bằng tiền mặt và từ chối nhận chuyển khoản. Nguyên nhân là do họ lo ngại rằng mọi khoản tiền nhận được thông qua hình thức chuyển khoản đều sẽ bị coi là doanh thu và chịu thuế.

Theo ông Đặng Vĩnh Hà, theo Luật Thuế TNCN 2007, có 9 loại giao dịch chuyển khoản không thuộc diện chịu thuế: tiền vay mượn từ người thân, bạn bè; tiền nhận để đáo hạn khoản vay ngân hàng; kiều hối – tiền gửi từ người thân ở nước ngoài; các khoản thu hộ, chi hộ, ví dụ như thu hộ tiền hàng (COD) hoặc nhân viên cây xăng thu hộ tiền hàng; nhận chuyển tiền hộ người khác mà không thu phí; tiền bán nhà, đất đã hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ thuế (thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ...) trước đó; tiền lương đã khấu trừ thuế chuyển cho người thân; tiền lương từ công việc ở nước ngoài đã nộp thuế tại quốc gia sở tại; lãi cho vay cá nhân nhỏ lẻ (như góp họ, hụi, hoặc vay mượn giữa bạn bè, người thân).

Người kinh doanh cần đặc biệt lưu ý khi thực hiện giao dịch chuyển tiền. Nên ghi rõ ràng mục đích chuyển tiền trong nội dung giao dịch. “Tránh ghi chung chung như “chuyển tiền” hoặc để trống. Việc ghi nội dung không rõ ràng hoặc lặp lại các cụm từ nhằm mục đích né thuế có thể khiến bạn bị cơ quan thuế yêu cầu giải trình” – ông Đặng Vĩnh Hà nói.

Trước thực trạng này, mới đây, một số ngân hàng như Quân Đội (MB) vừa thông báo về 9 trường hợp chuyển khoản được miễn thuế TNCN. Thông tin này được MB truyền tải qua hình ảnh minh họa, đồng thời ngân hàng cũng cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách ghi nội dung chuyển tiền phù hợp với từng giao dịch.

Một giao dịch viên tại MB, phường Dĩ An, TPHCM cho biết, gần đây, không ít khách hàng đã đến phòng giao dịch để tìm hiểu về những trường hợp có thể bị đánh thuế khi chuyển tiền, thậm chí có người vì e ngại mà không dám thực hiện giao dịch. Một số trường hợp khác còn lo lắng đến mức đóng tài khoản cũ và mở tài khoản mới, chỉ vì sợ cơ quan thuế yêu cầu sao kê các giao dịch trước đó, gây ra nhiều phiền phức không đáng có.

Thực tế, cơ quan thuế không có quyền yêu cầu các tổ chức tín dụng sao kê tài khoản của khách hàng nếu người đó không có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Quy định này nhằm bảo vệ quyền riêng tư tài chính của cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, dù đã được giải thích rõ ràng, một bộ phận khách hàng vẫn chưa thực sự yên tâm và tiếp tục đóng tài khoản cũ để mở tài khoản mới. Việc đưa ra thông báo này giúp khách hiểu rõ hơn về nghĩa vụ thuế, tránh các hiểu lầm và lo lắng không cần thiết.

Thanh Hoa