PNO - Trầm cảm ở bọn trẻ, nhất là mấy đứa đang tuổi mới lớn, chỉ được người lớn hiểu là bệnh tâm sinh lý của lứa tuổi ẩm ương, không đáng lo. Trầm cảm được coi như lãng đãng tuổi mới lớn, cho đến khi chúng tự tử.
“Trầm cảm à? Có sao không? Cố gắng lên nhé!” là một trong số những bình luận tiêu biểu thường thấy trên mạng xã hội, cho thấy việc ai đó bị trầm cảm giống như bị cảm cúm vậy. Chỉ cần cố gắng một tí là hết trầm cảm liền. Trầm cảm ở bọn trẻ, nhất là mấy đứa đang tuổi mới lớn, chỉ được người lớn hiểu là bệnh tâm sinh lý của lứa tuổi ẩm ương, không đáng lo. Trầm cảm được coi như lãng đãng tuổi mới lớn, cho đến khi chúng tự tử.
Mà ngay cả khi chúng tìm đến cái chết, thứ mà nhiều người nhảy vào cho ý kiến cũng vậy. Nào là “sao dại dột thế em ơi”, nào là “sao không nghĩ cho cha mẹ”, “nếu chỉ vậy mà tự tử chắc ngày xưa mình tự tử bảy bảy bốn chín lần rồi. Lũ trẻ ngày nay đúng là yếu đuối hơn lũ mình ngày xưa”. Rồi rất nhiều nữa những lời phán cha mẹ chiều chuộng, bảo bọc con quá, tạo ra một thế hệ mong manh. Rồi đưa ra bài học vĩ đại về việc than đá chịu sức ép thế nào mới trở thành kim cương. Rốt cuộc, trẻ trầm cảm tự tử là do cha mẹ, do bọn trẻ. Chẳng hạt mưa nào nghĩ mình góp phần tạo ra cơn lũ. Chính chúng ta cũng góp phần tạo ra căng thẳng bằng những bình luận thóa mạ, vùi dập, phán xét người khác trên mạng xã hội, trong đời sống thường ngày.
Chỉ trong ba phút sử dụng Google, tôi đã tìm thấy những số liệu này. Theo thống kê của Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), tại Việt Nam, khoảng 30% dân số có rối loạn tâm thần, trong đó tỷ lệ trầm cảm chiếm 25%. Mỗi năm, số người tự tử do trầm cảm ở nước ta từ 36.000 - 40.000 người.
Việt Nam có ít nhất ba triệu thanh thiếu niên bị rối loạn tâm thần, chỉ 20% trong số đó được chẩn đoán và điều trị thích hợp, số đông tìm đến rượu bia, ma túy, và các chất kích thích như những giải pháp tạm thời. Từ năm 1999, Chính phủ Việt Nam đã có Chiến lược quốc gia về sức khỏe tâm thần. Mục tiêu cụ thể của chiến lược từ năm 2020 là sử dụng 5% ngân sách y tế và mở rộng nguồn lực cho vấn đề sức khỏe tâm thần vào năm 2025. Tuy nhiên, chiến lược này đến nay chỉ bao phủ khoảng 30% dân số của đất nước và sử dụng một danh sách bệnh tâm thần rất hẹp; phần lớn bệnh nhân vẫn chưa được điều trị hoặc có nhưng chẩn đoán sai.
Theo khảo sát mới nhất của WHO, Việt Nam chỉ có 0,91 bác sĩ tâm thần trên 100.000 dân. Hệ thống bệnh viện tâm thần ở Việt Nam hiện tại bao gồm các bệnh viện nhà nước với 36 bệnh viện, 6.000 giường bệnh được bố trí rộng khắp cả nước nhưng chỉ dành cho những bệnh nhân nặng. Trong khi hiện nay, tác động của đại dịch COVID-19 đã gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tâm thần, bắt nguồn từ sự lo âu, sợ hãi, nỗi cô đơn, sự cô lập về xã hội.
Phó giao sư - tiến sĩ Đặng Hoàng Minh (Trung tâm Thông tin hướng nghiệp và Nghiên cứu, ứng dụng tâm lý, thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, các yếu tố nguy cơ dẫn đến những vấn đề tâm lý ở trẻ gồm sự cô lập về cảm xúc khiến chúng lựa chọn không chia sẻ cảm xúc với ai, sử dụng quá nhiều mạng xã hội, gia đình quá nghiêm khắc, kỳ vọng cao của cha mẹ, áp lực học tập, thiếu sự hỗ trợ, bị bắt nạt, sống xa gia đình… Một nửa số bệnh lý về tâm thần khởi phát ở độ tuổi 14 nhưng phần lớn đều không được phát hiện, điều trị. Trong đó, trầm cảm được xem là rối loạn tâm thần phổ biến thứ ba trong thanh, thiếu niên và tự sát là nguyên nhân gây tử vong thứ hai trong nhóm tuổi từ 15-29.
Câu chuyện về cái chết của cậu sinh viên người Bình Định ám ảnh chúng ta về 10kg gạch đá trong ba-lô. Tiffanie DeBartolo - tiểu thuyết gia - nhà làm phim người Mỹ - từng nói: “Những người tự tử chắc gì đã muốn chết? Họ chỉ muốn chấm dứt nỗi đau đớn mà thôi”. Có lẽ cậu trai 19 tuổi này là vậy. Sẽ có thêm bao nhiêu đứa trẻ như cậu muốn chấm dứt nỗi đau đớn của chúng khi sức khỏe tâm thần vẫn bị coi nhẹ ở Việt Nam?
Con số trẻ tự sát do trầm cảm bởi những vấn đề về tâm thần không đáng sợ bằng con số trẻ tự tìm cách chữa bằng rượu, bia, thuốc lá, chất kích thích hay kể cả việc quan hệ tình dục hoặc cả những hành động mà chúng ta vẫn thường lên án như đua xe, bạo lực, bắt nạt... bởi đó là những biểu hiện cho thấy trẻ muốn tự chữa cho mình.
“Trầm cảm à, cố gắng lên” chính là cách chúng ta khiến người trầm cảm đi đến chỗ tự sát.
Hoàng Anh Tú
| Chia sẻ bài viết: |
Triều cường dâng cao gây vỡ đê bao ở Cồn Sơn (phường Bình Thủy, TP Cần Thơ) khiến vườn cây và nhà dân bị ngập.
Nói lời sau cùng, bị cáo Vũ Hà thừa nhận sai phạm và nói: "Tôi rất hối hận. Tôi xin nhận bản luận tội của VKS".
Do ảnh hưởng của bão số 13, nhiều cây xanh và cột điện bị ngã đổ, nhiều diện tích cây trồng cùng các tuyến đường bị ngập lụt.
Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Phú Thọ đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự để điều tra.
Việt Nam tăng cường hoàn thiện pháp luật, xử lý nghiêm vi phạm và thúc đẩy hợp tác quốc tế nhằm phát triển nghề cá bền vững.
Trước những diễn biến phức tạp của cơn bão số 13, các lực lượng Công an tỉnh Đắk Lắk đã khẩn trương triển khai nhiều biện pháp để hỗ trợ người dân.
Địa bàn phường An Lạc vốn hình thành trên nền đất yếu, nhiều công trình bị ảnh hưởng.
Trần Văn L., nghi phạm sát hại 2 mẹ con ở Cà Mau đã tự sát.
Bộ Ngoại giao cho biết, khoảng 70 người Việt rời Myanmar sau truy quét lừa đảo; các cơ quan đại diện đang phối hợp với Thái Lan để hỗ trợ công dân.
UBND tỉnh Gia Lai thông báo cấm đường do cơn bão số 13 Kalmaegi sắp đổ bộ.
Dự báo ảnh hưởng nặng do bão số 13, tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu khẩn trương sơ tán di dời người dân tránh trú. Trường hợp không hợp tác thì cưỡng chế...
Dự án nâng cấp đường thi công ì ạch đã khiến hành trình đến trường của hàng ngàn em nhỏ và cuộc sống người dân thành nỗi ám ảnh kéo dài.
Lãnh đạo TPHCM kịp thời quan tâm, động viên lực lượng hỗ trợ tại các điểm ngập do triều cường; thăm hỏi, động viên, hỗ trợ nông dân bị thiệt hại.
Chiều nay, triều cường tại một vài khu vực của TPHCM có thể đạt mức cao nhất lịch sử. Phường Phú An và Thủ Dầu Một dự báo ngập nặng.
Ngày 6/11, các chuyên gia đã có nhiều ý kiến góp ý xây dựng Đài tưởng niệm nạn nhân COVID-19 tại TPHCM.
Dù có biển cấm dừng, cấm đỗ, nhiều tài xế ô tô vẫn cố tình dừng đỗ để chờ đón khách tại khu vực sân bay Nội Bài.
Sáng 6/11, Báo SGGP tổ chức họp báo công bố giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam năm 2025, cũng là năm thứ 30 của giải.
Sáng 6/11, Báo Phụ nữ TPHCM phối hợp Báo và Đài Phát thanh -Truyền hình Huế tổ chức tặng quà cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi mưa lũ.
