Thầy giáo truyền cảm hứng lịch sử dân tộc bằng tranh phấn

Khắc họa những ngày lịch sử bằng phấn

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh 2/9, thầy Nguyễn Trí Hạnh - 42 tuổi, giáo viên mỹ thuật Trường phổ thông Hermann Gmeiner Vinh (tỉnh Nghệ An) - đã thực hiện 5 tác phẩm: Bác về thăm quê, Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập, Bác Hồ với thiếu nhi, Người đi tìm hình của nước và 80 năm, yêu lắm Việt Nam nước tôi.

Bức tranh 80 năm, yêu lắm Việt Nam nước tôi của thầy Hạnh - Ảnh: Nguyễn Hạnh

Những tác phẩm này được chia sẻ mạnh trên các trang mạng xã hội không chỉ bởi tính độc đáo khi được vẽ bằng phấn viết bảng, mà còn gây ấn tượng bởi sự tinh tế trong từng nét vẽ và ý nghĩa lịch sử.

Thầy Hạnh cho biết, Quốc khánh 2/9 năm nay với cột mốc 80 năm là dịp vô cùng đặc biệt của dân tộc, nên đã bắt tay vào thực hiện dự án này từ 3 tháng trước với mong muốn góp một món quà tinh thần nhỏ gửi tới ngày lễ trọng đại của đất nước. Trong đó, bức tranh 80 năm, yêu lắm Việt Nam nước tôi là tác phẩm tâm đắc nhất, được thầy miệt mài phác thảo, tô màu, chỉnh ánh sáng, bố cục… trong suốt 3 ngày liền.

Bên cạnh lá cờ đỏ sao vàng tung bay hình chữ S và bản Tuyên ngôn độc lập, hình ảnh Bác Hồ ngồi viết Tuyên ngôn độc lập được thầy lấy làm điểm nhấn cho bức tranh. Đây cũng công đoạn khó nhất bởi chất liệu phấn màu rất hạn chế trong việc khắc họa nét mặt, cảm xúc và thần thái của Bác. “Vẽ chân dung bác, nhiều bức tranh tôi phải vẽ đi vẽ lại 7 lần mới hài lòng” - thầy Hạnh nói.

Những bức tranh nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 của thầy Hạnh - Ảnh: Nguyễn Hạnh

Trước đó, nhiều bức tranh của thầy Hạnh từng “gây bão” trên mạng xã hội, như tác phẩm Bắc - Nam một nhà tái hiện thời khắc lịch sử chiếc xe tăng húc đổ cổng Dinh Độc Lập năm 1975. Kể từ khi bắt đầu vẽ tranh phấn vào năm 2020, thầy đã thực hiện khoảng 500 tác phẩm.

Ban đầu chỉ là những bức minh họa để phục vụ giảng dạy. Mỗi tác phẩm thường mất từ vài giờ đến vài ngày mới hoàn thiện. Song chúng lại có “tuổi thọ” rất ngắn, chỉ tồn tại vài hôm trước khi bị xóa đi để nhường chỗ cho bài giảng mới. Nhưng với thầy, điều còn lại quý giá hơn chính là cảm xúc và sự hứng thú mà học sinh, đồng nghiệp dành cho những bức tranh ấy.

Truyền cảm hứng cho học sinh

Xuất thân từ ngành hội họa, quen với màu nước, bột màu, sơn dầu… nhưng rồi thầy Hạnh lại quyết định chọn phấn bảng - chất liệu vốn chỉ có vài màu cơ bản để truyền tải tình yêu nghệ thuật và lịch sử cho học sinh. “Tôi nghĩ, là giáo viên, sao không dùng chính viên phấn thân thuộc để kể chuyện cho học trò?” - thầy Hạnh nói về lý do chọn phấn để thể hiện các tác phẩm của mình.

Bức tranh phấn Bắc - Nam một nhà - Ảnh: Nguyễn Hạnh

Làng quê Việt Nam qua tranh vẽ của thầy Hạnh - Ảnh: Nguyễn Hạnh

Bằng những gam màu ít ỏi, thầy mày mò kỹ thuật pha loang bằng tay, thậm chí có lúc phải “mượn” cả son môi của vợ để bổ sung sắc màu. Ngày nào sau giờ tan lớp, thầy cũng dành ít nhất 2 tiếng ở lại phòng chức năng để luyện vẽ. Dần dần, những bức tranh minh họa bài giảng được nâng cấp thành “nghệ thuật kể chuyện bằng phấn” - nơi lịch sử, văn hóa và nghệ thuật hòa quyện.

Những bức tranh của thầy chủ yếu xoay quanh các chủ đề lịch sử dân tộc, chân dung các danh nhân đến những cảnh sắc bình dị của quê hương… Xem mỗi bức tranh vẽ bảng là một bài học lịch sử sống động cho học trò, thầy phải dày công tìm hiểu tài liệu từ sách, báo, tham khảo ý kiến của giáo viên lịch sử để xây dựng bối cảnh từ khi bắt đầu lên ý tưởng.

Thầy Hạnh nói: “Vẽ lịch sử, văn hóa không chỉ yêu cầu phải có chiều sâu nội dung, mà còn phải chính xác, nên mất khá nhiều thời gian”. Bù lại cho sự kỳ công này, những bức tranh vẽ phấn của thầy được học sinh, giáo viên và nhiều người đón nhận nồng nhiệt.

Giờ học của thầy Hạnh cũng dần trở nên sinh động, cuốn hút học sinh hơn. Có em trầm trồ: “Sao thầy vẽ chỗ này như vậy?”, có em tò mò: “Con rồng này ý nghĩa gì vậy thầy?”. Những câu hỏi nhỏ ấy chính là điều thầy Hạnh chờ đợi và tỉ mỉ giải thích để học sinh thêm yêu lịch sử dân tộc.

Thông qua tranh vẽ phấn trên bảng, thầy Hạnh (giữa) mong muốn giờ học trở nên sinh động hơn, thu hút học sinh hơn - Ảnh: Nguyễn Hạnh

Trường Hermann Gmeiner Vinh nơi thầy Hạnh giảng dạy là một môi trường đặc biệt, khi nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Thầy mong muốn không chỉ mang đến kiến thức, mà còn khơi dậy niềm say mê sáng tạo và khát vọng vươn lên trong mỗi em, thông qua những nét vẽ đầy sống động.

Không chỉ vẽ đơn thuần, thầy Hạnh còn chụp lại quá trình từ khi lên ý tưởng, thực hiện và hoàn chỉnh các bức tranh vẽ phấn, chia sẻ lên mạng để lan tỏa tình yêu quê hương đất nước. “Ngoài lòng biết ơn, thông qua những bức tranh về đất nước, con người… tôi đưa văn hóa Việt Nam ra với thế giới” - thầy nói.

Phan Ngọc