Sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 để TPHCM phát huy vai trò đầu tàu

Sáng 9/10, Đoàn Đại biểu Quốc hội TPHCM tổ chức hội nghị lấy ý kiến góp ý cho các dự thảo luật và đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98/2023/QH15 về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM.

Ông Nguyễn Văn Lợi - Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng đoàn ĐBQH TPHCM và bà Nguyễn Thị Yến - Nguyên Phó Bí thư Thường trực, Nguyên Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (trước đây) chủ trì hội nghị.

Hội nghị lấy ý kiến góp ý cho các dự thảo luật và đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98/2023/QH15 về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM - Ảnh: Thanh Tâm

Sớm gỡ điểm nghẽn thể chế, mở rộng quyền tự chủ

Phát biểu tại hội nghị, tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM - cho rằng, dù mới triển khai hơn 2 năm, nhưng trong bối cảnh phát triển mới, việc sớm điều chỉnh, bổ sung Nghị quyết 98 là rất cần thiết.

Từ ngày 1/7, TPHCM mở rộng địa giới, quy mô dân số và diện tích tăng nhanh, kéo theo nhu cầu đầu tư, hạ tầng, dịch vụ và quản lý đô thị ngày càng lớn.

Theo ông, dự thảo sửa đổi lần này tập trung vào 4 nhóm chính sách trọng tâm: phân cấp đầu tư, quản lý đất đai đô thị, thu hút nhà đầu tư chiến lược và thành lập Khu thương mại tự do TPHCM, động lực tăng trưởng mới gắn với khu cảng biển Cái Mép Hạ.

Bà Nguyễn Thị Lệ - Nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM - đóng góp ý kiến tại hội nghị - Ảnh: Thanh Tâm

Nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ đánh giá, sau hơn 2 năm, thành phố đã triển khai 36/44 cơ chế chính sách được giao, GRDP tăng 1,5 lần so với năm 2020, GRDP bình quân đầu người đạt 8.400 USD - gấp 1,7 lần bình quân cả nước.

Tuy vậy, bà chỉ ra điểm nghẽn lớn trong mô hình chính quyền 2 cấp, khi thẩm quyền và trách nhiệm giữa thành phố và cơ sở vẫn chưa rõ ràng, khiến bộ máy vận hành chưa thật linh hoạt.

Từ đó, bà kiến nghị mở rộng thẩm quyền cho TPHCM trong các lĩnh vực ngân sách, đất đai, đầu tư công và nhân sự, cho phép HĐND thành phố quyết định số lượng cấp phó, phòng ban phù hợp với thực tế.

Đồng thời, đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hành chính, xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung và mô hình quản trị đô thị thông minh, lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo hiệu quả phục vụ.

Thành phố cần thể chế mạnh mẽ hơn

PGS.TS Trần Hoàng Ngân - thành viên Tổ biên tập Văn kiện Đại hội Đảng bộ TPHCM - cho rằng, bối cảnh phát triển hiện nay đã hoàn toàn khác. Thành phố với hơn 14 triệu dân thường trú, gần 20 triệu người lưu trú, quy mô kinh tế hơn 123 tỉ USD, đóng góp 1/3 ngân sách cả nước, rõ ràng cần một thể chế tương xứng, vượt trội để phát huy vai trò đầu tàu.

Ông đề xuất trao thêm quyền cho HĐND và UBND thành phố trong công tác quy hoạch, mở rộng đầu tư hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, năng lượng, văn hóa và hạ tầng số. Đồng thời, cần cho phép thành phố chủ động định biên nhân sự, phù hợp quy mô dân số, và đặc thù quản trị đô thị đặc biệt.

PGS Nguyễn Quốc Dũng - nguyên Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II - cho rằng, Trung ương cần tiếp tục tạo cơ chế đặc thù mạnh mẽ, thực chất hơn để TPHCM phát huy đầy đủ tiềm năng.

Theo ông, việc phân cấp, phân quyền vẫn còn chồng chéo; thời gian thí điểm 5 năm là ngắn, chưa đủ để đánh giá toàn diện. Nhiều quy định pháp luật chưa đồng bộ, gây khó cho triển khai thực tế.

Ông đề xuất rà soát, sửa đổi các luật, nghị định, thông tư chồng chéo, trao thêm thẩm quyền cho thành phố trong phê duyệt các dự án trọng điểm, liên vùng, BOT, PPP, TOD; đồng thời tăng cường đào tạo cán bộ cấp cơ sở, đáp ứng yêu cầu quản lý hiện đại.

Các đại biểu đóng góp ý kiến tại hội nghị - Ảnh: Thanh Tâm

Mở rộng nghị quyết 98 là cần thiết Ông Nguyễn Văn Lợi - Trưởng đoàn ĐBQH TPHCM - nhấn mạnh, việc mở rộng, sửa đổi Nghị quyết 98 là rất cần thiết để tháo gỡ hàng loạt vướng mắc về thể chế, quy hoạch và phân cấp đầu tư. Hiện TPHCM có khoảng 800 dự án “đứng chờ” do vướng đất đai, quy hoạch, trong khi nhu cầu vốn đầu tư hạ tầng giai đoạn 2025 - 2030 lên tới 2,5 triệu tỉ đồng, ngân sách chỉ đáp ứng được 60%. Ông đề nghị cần cơ chế tài chính đủ linh hoạt để huy động nguồn lực xã hội hóa, “dẫn dắt dòng vốn” phát triển thành phố đúng tầm, đồng thời kêu gọi các đại biểu “trải lòng góp ý”, đề xuất giải pháp cụ thể, để Nghị quyết 98 thật sự đi vào cuộc sống. Ông Nguyễn Văn Lợi - Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TPHCM - Ảnh: Thanh Tâm Kết luận hội nghị, ông Nguyễn Văn Lợi cho biết, Đoàn ĐBQH TPHCM đã phân công 7 nhóm đại biểu thu nhận ý kiến từ chuyên gia, nhà khoa học và cơ quan quản lý để chuẩn bị cho kỳ họp Quốc hội sắp tới. Ông nhấn mạnh, thành phố đang có 2 nhiệm vụ trọng tâm: tháo gỡ “điểm nghẽn” thể chế và hoàn thiện hệ thống pháp luật, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Theo ông, nếu chưa thể sửa luật, cần ban hành nghị quyết chuyên đề để xử lý kịp thời những vấn đề cấp bách, tránh để thể chế trở thành “nút thắt” cản trở tăng trưởng. Gần 30 lĩnh vực đã được đại biểu góp ý, các ý kiến sẽ được tổng hợp, chọn lọc làm cơ sở cho phát biểu tại nghị trường. Ông Nguyễn Văn Lợi đề nghị các đại biểu tiếp tục tham vấn chuyên gia, đồng thời kêu gọi các sở, ngành và UBND TPHCM chủ động xây dựng, đề xuất cơ chế đặc thù, phối hợp chặt chẽ với Đoàn ĐBQH để đẩy nhanh tiến trình hoàn thiện chính sách. “Phải chạy nhanh hơn mới kịp với yêu cầu phát triển” - ông nhấn mạnh.

Thanh Tâm