Sự trở lại bất ngờ của ‘Quỷ ở với người’

09/12/2025 - 07:00

PNO - “Quỷ ở với người” – kịch bản sân khấu được cố nhà văn Nguyễn Huy Thiệp chuyển thể từ chính truyện ngắn nổi tiếng “Không có vua” của mình – đã trở lại đầy bất ngờ trên sân khấu TPHCM qua tác phẩm tốt nghiệp của đạo diễn trẻ Nguyễn Đăng Quang.

Đạo diễn trẻ Nguyễn Đăng Quang chia sẻ tại buổi báo cáo tốt nghiệp.
Đạo diễn trẻ Nguyễn Đăng Quang chia sẻ về bản dựng Quỷ ở với người.

Ngòi bút sắc lạnh đặc trưng tạo nên sức cuốn hút mãnh liệt cho trang văn Nguyễn Huy Thiệp, nhưng cũng để lại cảm giác gai người cùng hoài nghi: con người đã thực sự tha hóa đến thế? Không có vua là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Huy Thiệp thể hiện rõ đặc trưng ấy. Thế nhưng so với kịch bản Quỷ ở với người thì có vẻ phiên bản văn học Không có vua còn khá là… hiền.

Quỷ ở với người
Quỷ ở với người gói gọn câu chuyện của gia đình ông Kiền cùng 5 người con trai là Cấn, Đoài, Khiêm, Khảm và Tốn.

Dễ hiểu khi mấy chục năm qua, khán giả yêu sân khấu lẫn ngòi bút Nguyễn Huy Thiệp hầu như chỉ biết đến bản dựng Quỷ ở với người của cố nghệ sĩ nhân dân Phạm Thị Thành từ rất lâu rồi. Đến năm 2011, nghệ sĩ nhân dân Anh Tú và Nhà hát Tuổi Trẻ dựng vở Nhà có 5 anh em trai cũng được tác giả Nguyễn Thu Phương cảm tác từ truyện ngắn Không có vua nhưng đã mang một màu sắc mới nhẹ nhàng, ấm áp hơn hẳn.

Bầy quỷ là hình tượng mới trong kịch bản Quỷ ở với người
Bầy quỷ là hình tượng mới được Nguyễn Huy Thiệp đưa vào kịch bản Quỷ ở với người (không có trong truyện Không có vua) giữ vai trò dẫn chuyện, chứng nhân và nêu triết lý.
Tốn - đứa con út
Tốn - đứa con út bệnh tật, có trí óc của một đứa trẻ, là người duy nhất có thể thấy được đám quỷ ở lẫn với người.

Vì vậy, việc một sinh viên ngành đạo diễn sân khấu ở phía Nam chọn Quỷ ở với người làm bài thi tốt nghiệp thực sự gây bất ngờ.

“Kịch bản này thực sự quá khó. Thầy cô trong trường cũng lo lắng, có người còn áp lực hơn cả tôi vì sẽ tìm "đường ra" như thế nào cho một kịch bản khốc liệt như Quỷ ở với người? Chính bản thân tôi cũng có lúc hoang mang, đã chuyển sang một kịch bản khác nhẹ nhàng, mang màu sắc giải trí và cũng hợp sở trường mình hơn.

Nhưng cuối cùng, những phận người sống động của Quỷ ở với người lại làm tôi trăn trở, nuối tiếc. Mình cũng chỉ tốt nghiệp lần này thôi, tại sao lại không hết mình cho tác phẩm mà mình đã “phải lòng” từ lần đầu bắt gặp?” – Nguyễn Đăng Quang chia sẻ.

Gia đình gồm 6 người đàn ông xáo trộn từ khi Cấn cưới vợ
Gia đình gồm 6 người đàn ông xáo trộn từ khi Cấn cưới vợ là Sinh.

Thế là gạt hết mọi e ngại, cũng không đợi đến lúc “đủ khả năng, đủ kinh nghiệm” để làm một tác phẩm lớn và dễ gây tranh cãi như Quỷ ở với người, Nguyễn Đăng Quang toàn tâm toàn ý tìm “chìa khóa” cho tác phẩm.

Trong đó, việc chuyển đổi bối cảnh lẫn không khí đặc trưng của “kịch Bắc” sang chất Nam bộ là một lựa chọn thông minh. Đăng Quang cũng chọn góc nhìn lạc quan, tích cực để khai thác nên các nhân vật dù đáng ghét vẫn có chỗ đáng thương và giữa sự mục ruỗng vẫn có mầm thiện lương.

Quỷ ở với người
Trong Quỷ ở với người, giữa quỷ và người ai mới đáng sợ hơn?

Đặc biệt, cái kết được điều chỉnh không chỉ gieo hy vọng cho nhân vật mà còn tiếp thêm niềm tin cho người xem. “Nghệ thuật đến tận cùng vẫn phải là sự chữa lành” – Đăng Quang chia sẻ.

Rất may, Sinh và Tốn
Rất may, ngôi nhà vẫn còn những con người giữ cho nó không hoàn toàn là một "ổ quỷ".

Phiên bản Quỷ ở với người lần này cũng không mang dáng dấp một vở chính kịch truyền thống mà nhiều người vẫn nghĩ là “cần có” ở tác phẩm của Nguyễn Huy Thiệp. Đạo diễn trẻ Nguyễn Đăng Quang không ngại cho Quỷ ở với người một hình thức hiện đại và trẻ trung. Trong đó, phần âm nhạc, vũ đạo và xử lý ánh sáng có vai trò quan trọng trong kết nối mạch kịch cũng như tạo xúc tác cho các nhân vật bộc lộ nội tâm.

Phần âm nhạc mang âm hưởng rock góp phần khuấy động không khí vở diễn.
Chọn được dàn diễn viên hợp vai và khá chắc tay, phần đông là gương mặt mới, cũng là một thành công của Nguyễn Đăng Quang.
Chọn được dàn diễn viên hợp vai và khá chắc tay, phần đông là gương mặt mới, cũng là một thành công của Nguyễn Đăng Quang.

Đến xem vở, nhiều người bày tỏ sẽ thật tiếc nếu Quỷ ở với người chỉ dừng lại ở suất diễn báo cáo tốt nghiệp. Nguyễn Đăng Quang cho biết, anh và ê-kíp vở diễn cũng mong muốn được đến với khán giả nhiều hơn, tất cả đang nỗ lực sắp xếp cũng như tìm cách để sớm đưa Quỷ ở với người trở lại và có đời sống thực sự.

Bài - ảnh - clip: Đông A

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI