Đề nghị Thủ tướng chỉ đạo các tổ chức tín dụng cho vay vốn ưu đãi mua nhà ở xã hội

Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ liên quan đến Thông tư số 20/2021/TT-NHNN ngày 30/11/2021 của Ngân hàng Nhà nước về hướng dẫn cho vay vốn ưu đãi thực hiện chính sách nhà ở xã hội đối với các tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định. Thông tư có hiệu lực từ ngày 20/1/2022.

Theo HoREA, thông tư 20/2021/TT-NHNN đã loại bỏ đối tượng vay vốn để mua, thuê mua nhà ở xã hội tại các tổ chức tín dụng được Nhà nước chỉ định, mà chỉ còn được vay vốn ưu đãi để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở. Nếu hộ gia đình, cá nhân mua, thuê mua nhà ở xã hội thì chỉ được vay ưu đãi tại Ngân hàng chính sách xã hội, nhưng phải thực hiện gửi tiết kiệm nhà ở xã hội. Đồng thời làm phát sinh xung đột pháp luật vì đã không phù hợp với các quy định của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP và Nghị định số  49/2021/NĐ-CP. 

Theo HoREA, quy định không cho phép các tổ chức tín dụng được Nhà nước chỉ định cho vay ưu đãi  mua nhà ở xã hội gây bất lợi cho người dân

Thật ra, việc Ngân hàng Nhà nước loại bỏ đối tượng vay vốn ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội là có căn cứ pháp luật vì đã căn cứ vào khoản 4 Điều 50 Luật Nhà ở 2014 quy định hỗ trợ cho vay vốn ưu đãi của Nhà nước thông qua Ngân hàng chính sách xã hội, tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định. Tuy nhiên, Hiệp hội nhận thấy, nếu chỉ căn cứ riêng một khoản 4 Điều 50 Luật Nhà ở 2014 thì khoản 2 Điều 1 Thông tư 20/2021/TT-NHNN là đúng, nhưng Luật Nhà ở 2014 còn nhiều quy phạm pháp luật khác quy định chính sách ưu đãi về nhà ở xã hội. 

Do vậy, việc Ngân hàng Nhà nước đã không xem xét trên bình diện tổng thể các chính sách ưu đãi về nhà ở xã hội, mà chỉ căn cứ vào khoản 4 Điều 50 Luật Nhà ở 2014 và không căn cứ vào các quy phạm pháp luật khác của Luật Nhà ở 2014 (nêu dưới đây) là chưa đầy đủ, chưa toàn diện, không phù hợp với thực tiễn. 

Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch HoREA chia sẻ, hơn 15 năm qua, các ngân hàng thương mại được Nhà nước chỉ định đã thực hiện rất tốt, rất hiệu quả việc cho vay ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội, hoặc xây dựng mới, cải tạo, sửa chữa nhà ở, kể cả việc thực hiện gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng trong giai đoạn 2013-2016 thì các ngân hàng thương mại đã làm rất tốt. Qua tổng kết, từ 1 đồng cấp bù lãi suất từ ngân sách nhà nước thì ngân hàng thương mại huy động thêm được 33 đồng vốn của xã hội. Trong lúc Ngân hàng chính sách xã hội đã không tham gia thực hiện gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng và mới chỉ tham gia cho vay ưu đãi nhà ở xã hội trong thời gian gần đây. Quy định này của Ngân hàng Nhà nước không hợp tình hợp lý, gây bất lợi cho các đối tượng hưởng chính sách nhà ở xã hội. 

Ngoài ra, Nhà nước gần như chưa bố trí được nguồn vốn ngân sách để cho vay ưu đãi nhà ở xã hội trong giai đoạn 2015-2020, nên Ngân hàng chính sách xã hội hầu như mới chỉ cho một số hộ gia đình, cá nhân vay ưu đãi “để mua, thuê mua nhà ở xã hội“ trong vài năm gần đây. Đồng thời, Ngân hàng chính sách xã hội cũng chỉ cam kết từ 1 đồng vốn cấp từ ngân sách nhà nước thì huy động thêm được 1 đồng vốn của xã hội mà thôi. 

Do đó, Hiệp hội đề nghị Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước rà soát và báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định để đảm bảo khoản 2 Điều 1 Thông tư 20/2021/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước thống nhất và phù hợp với quy định của Nghị định 100/2015/NĐ-CP và Nghị định 49/2021/NĐ-CP của Chính phủ.

Đồng thời, đề nghị Chính phủ đề xuất Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét bổ sung “Chương trình mục tiêu thực hiện chính sách về nhà ở xã hội” vào Nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định các Chương trình mục tiêu quốc gia được sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước chi trung hạn trong giai đoạn 2021-2026, để có căn cứ pháp luật để bố trí nguồn vốn ngân sách nhà nước thực hiện chính sách về nhà ở xã hội.

Bích Trần