Cư dân phản ứng gay gắt
Ngày 28/7, Ban quản lý (BQL) chung cư Võ Đình (phường Thới An) ra thông báo, từ ngày 1/8, cư dân không được phép mang xe điện gồm xe đạp, xe máy vào thang máy để đưa lên căn hộ; không được sạc điện ở hành lang, trong căn hộ hoặc các khu vực không được bố trí ổ cắm. Cư dân cũng không được tự ý câu móc điện để sạc xe điện ở tầng hầm, hành lang hoặc các nơi không được phép.
Theo BQL chung cư Võ Đình, việc cấm này nhằm phòng, chống cháy, nổ. BQL cũng viện dẫn khoản 4, điều 12 của Nghị định 106/2025 rằng nếu vi phạm, sẽ bị cơ quan chức năng xử phạt từ 40-50 triệu đồng đối với cá nhân và từ 80-100 triệu đồng đối với tổ chức. Cũng với lý do an toàn phòng cháy, chữa cháy (PCCC), ít ngày trước đó, BQL chung cư Tân Phước (phường Minh Phụng) ra thông báo không nhận giữ xe điện (bao gồm xe đạp, xe máy, ô tô) ở hầm chung cư, chủ xe vi phạm sẽ bị xử lý.
 |
Ban quản lý chung cư Moscow Tower (phường Đông Hưng Thuận) bố trí khu vực riêng để đậu xe điện |
Bà P.T.T. - cư dân chung cư Ehome 3 (phường An Lạc) - phàn nàn, ở chung cư này không bố trí chỗ sạc điện, cũng không cho mang xe lên nhà sạc trong khi một số chung cư khác lại có. Bà cho rằng, việc này đi ngược với chủ trương thay thế xe chạy xăng bằng xe chạy điện. Bà T.N.C. - cư dân chung cư Lê Thành (phường An Lạc) - phản ánh, BQL chung cư không cho mang xe điện vào thang máy và căn hộ với lý do đường điện không đáp ứng được khả năng tải điện. BQL cũng yêu cầu cư dân mang xe ra cửa hàng dịch vụ gần chung cư để sạc điện, chi phí là 8.000 đồng mỗi giờ.
Ông Phú Hồng Vũ - Trưởng ban quản trị (BQT) chung cư Moscow Tower (phường Đông Hưng Thuận) - cho biết, không có quy định cụ thể nào về việc gửi xe điện ở tầng hầm chung cư nhưng để đảm bảo an toàn, BQT đã bố trí khu vực riêng gần chốt bảo vệ cho xe điện.
Theo ông, lượng người dùng các loại xe điện đang ngày càng tăng nhưng tầng hầm chung cư chưa được trang bị hệ thống sạc và cũng chưa có hướng dẫn cụ thể về việc đảm bảo an toàn PCCC. Giấy phép thẩm duyệt thiết kế PCCC ban đầu của chung cư cũng chưa bao gồm chỗ bố trí thiết bị sạc điện trong tầng hầm. Nguồn điện để sạc xe điện có công suất rất lớn nên chỗ sạc cần có đường điện nối từ trụ điện chính vào chứ không thể dùng chung với đường điện của chung cư bởi sẽ gây quá tải.
BQT chung cư đã gửi đơn đến Phòng Cảnh sát PCCC và Cứu nạn, cứu hộ (PC07), Công an TPHCM để xin ý kiến về việc bố trí xe điện ở tầng hầm sao cho vừa đáp ứng nhu cầu của cư dân, vừa tuân thủ quy định về an toàn PCCC. BQT cũng đề nghị PC07 hướng dẫn và cung cấp các yêu cầu kỹ thuật, tiêu chuẩn an toàn PCCC cần tuân thủ khi thiết kế và vận hành hệ thống sạc. Trong thời gian chờ ý kiến từ PC07, BQT vẫn tạm thời bố trí khu vực gửi xe điện riêng. Nếu được cấp phép, BQT sẽ lắp đặt khu vực sạc riêng cho xe điện và tính phí sử dụng dịch vụ này.
Cần có quy định rõ ràng
Ông Nguyễn Duy Thành - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Quản lý nhà Toàn Cầu - cho biết, một số chủ đầu tư dự án đã phải gửi công văn xin “miễn trừ trách nhiệm” cho BQL và BQT các chung cư. Lý do là, hệ thống điện trong các chung cư thường được thiết kế tối ưu cho mục đích sử dụng ban đầu và không tính đến việc sạc xe điện.
Thêm vào đó, xe điện thường được sạc bằng điện công cộng, làm tăng chi phí điện chung của tòa nhà. Cuối cùng, thiết kế PCCC của chung cư không có khu vực dành riêng cho xe điện. Đặc biệt, cháy do pin xe điện rất khó xử lý bằng các loại bình chữa cháy thông thường, trong khi năng lực chữa cháy tại chỗ có hạn. Từ những lý do trên, ông khẳng định, BQL, BQT và chủ đầu tư chung cư hoàn toàn có quyền từ chối cho sạc xe điện.
Cũng theo ông Nguyễn Duy Thành, việc thiết kế lại hạ tầng điện ở chung cư để đáp ứng nhu cầu sạc xe điện của người dân là một giải pháp tốt nhưng không dễ thực hiện. Bởi lẽ, chủ đầu tư đã hoàn thành trách nhiệm khi bàn giao chung cư, việc nâng cấp đường điện sẽ rất tốn kém. Ngoài ra, việc tính toán chi phí điện riêng cho từng cá nhân sử dụng xe điện cũng là một thách thức lớn, nếu áp dụng mức tính cào bằng sẽ dễ gây bất mãn cho cư dân. Nếu tổ chức lấy ý kiến cư dân về việc cho phép giữ và sạc xe điện tại chung cư, khả năng cao sẽ gặp khó khăn do hiện tại, số lượng xe điện ở các chung cư còn khá ít.
Ông Nguyễn Văn Đực - Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Tân - nhận định, các chung cư hiện hữu thường không được thiết kế để đáp ứng nhu cầu điện để sạc cho xe, dẫn đến tình trạng quá tải. Lượng điện phục vụ sinh hoạt hằng ngày của cư dân đã đủ lớn, việc sạc xe điện lại đòi hỏi công suất cao, dễ gây nổ nguồn điện nếu dùng chung.
Bên cạnh đó, các phương án PCCC trước đây cũng chưa tính đến xe điện. Các hệ thống chữa cháy truyền thống như bình xịt bọt hoặc hệ thống phun nước đều không hiệu quả với các đám cháy xe điện. Ngoài ra, đội ngũ BQT, BQL và bảo vệ tại các chung cư còn thiếu kỹ năng hoặc chưa được huấn luyện về việc xử lý sự cố cháy xe điện. Do đó, cả về hệ thống kỹ thuật lẫn yếu tố con người đều chưa sẵn sàng ứng phó với tình huống cháy xe điện, khiến việc đậu và sạc xe điện ở tầng hầm chung cư trở nên nguy hiểm.
Theo ông Nguyễn Văn Đực, việc chưa có quy chuẩn an toàn cụ thể nào cho xe điện, sạc điện xe khiến việc cấm đậu xe điện ở tầng hầm chung cư là hợp lý. Ông đề xuất, tạm thời nên thiết kế một khu vực riêng biệt ở bên trên hoặc bên ngoài chung cư dành cho xe điện để dễ kiểm soát sự cố. Tuy nhiên, do nhu cầu sử dụng xe điện tăng và chủ trương khuyến khích dùng xe điện thay xe xăng của Chính phủ, ông kiến nghị Bộ Xây dựng sớm ban hành quy định, quy chuẩn về vị trí đậu xe điện, sạc xe điện, đồng thời sửa đổi các quy định về PCCC cho phù hợp.
Ban quản lý chung cư nên tham khảo ý kiến cư dân Luật sư Bùi Minh Nghĩa (Công ty Luật TNHH Kiến Định) phân tích, theo Luật Nhà ở năm 2023, các nghị định, thông tư và quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư thì BQL không có thẩm quyền cấm hoặc từ chối cư dân gửi xe điện ở chung cư. Tuy nhiên, thực tế là các chung cư có tuổi đời hơn 10 năm hầu như không được thiết kế để đảm bảo an toàn PCCC cho xe điện. BQL các chung cư chưa được cập nhật phương án PCCC đối với xe điện; chưa có hướng dẫn về người chịu trách nhiệm nếu xảy ra cháy, nổ liên quan đến xe điện. Theo ông, giải pháp tốt nhất là BQL tham khảo ý kiến hoặc mời cảnh sát PCCC đến khảo sát tòa nhà, lên phương án, tập huấn PCCC ở chung cư. Nếu có yêu cầu phát sinh mà BQL không tự giải quyết được thì xin ý kiến của cư dân. Nghị định 95/2024/NĐ-CP quy định, kể từ 1/8/2024, chung cư cao cấp (chung cư hạng 1) phải bố trí địa điểm sạc điện cho xe động cơ điện. Như vậy, đối với các chung cư cũ hoặc chung cư không phải hạng 1, nếu không thể bố trí được hệ thống sạc điện ở bên ngoài hoặc ở khu vực an toàn thì BQL mới nên dùng biện pháp cấm sạc xe điện trong chung cư trên cơ sở lấy ý kiến của cư dân. BQL có thể mời thầu xây dựng trạm sạc điện chuyên nghiệp ở chung cư của mình. |
Bích Trần - Thanh Hoa