Chất vấn vì dân

Gần 20 năm trước, khi dự những phiên chất vấn trong kỳ họp HĐND TPHCM, tôi và một số đồng nghiệp có nêu vấn đề: nên tổ chức chất vấn Chủ tịch UBND TPHCM - người đứng đầu chính quyền thành phố. Thời điểm đó, chỉ có giám đốc một số sở trả lời chất vấn nên mỗi khi gặp câu hỏi khó, lãnh đạo sở phải chờ xin ý kiến của lãnh đạo UBND thành phố rồi trả lời sau.

Theo quy định, sở là cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, có nhiệm vụ tham mưu, giúp UBND thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương theo ngành hoặc lĩnh vực công tác. Do vậy, lãnh đạo sở chưa hẳn là tư lệnh ngành ở địa phương.

Trong kỳ họp lần này, những vấn đề dân sinh như giá cả hàng hóa, giải quyết việc làm, phát triển nhà lưu trú công nhân… đã được đại biểu tập trung chất vấn

Tiếp thu những ý kiến đóng góp xây dựng của báo chí và cử tri, HĐND TPHCM đã đưa phần chất vấn Chủ tịch UBND TPHCM vào chương trình làm việc. Nhờ sự chuyển đổi này, một loạt vấn đề nóng hổi đã được đặt ra với người đứng đầu chính quyền thành phố qua mỗi kỳ họp. Chủ tịch UBND thành phố đã trả lời, đưa ra giải pháp, kế hoạch cũng như lời cam kết thực hiện.

Khó đong đếm một cách cụ thể hiệu quả của việc này, nhưng đây là cách để người dân và đại diện chính quyền gặp nhau, là cách để chính quyền cam kết trước người dân, là cách để người dân giám sát việc thực thi nhiệm vụ của hệ thống chính trị.

Như trong kỳ họp đang diễn ra, một trong những vấn đề nổi cộm, kìm hãm sự phát triển của TPHCM là công tác giải ngân vốn đầu tư công. Những khúc mắc và hệ lụy của công tác này thu hút nhiều ý kiến khi thảo luận tổ. Trả lời chất vấn chiều 8/12, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi đã cung cấp những thông tin hết sức chi tiết về các nguyên nhân gây chậm tiến độ, như công tác giải phóng mặt bằng, quy hoạch, sự phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương, công tác thẩm định giá.

Về giải pháp, Chủ tịch UBND TPHCM cho rằng, cần thúc đẩy tổ công tác giải phóng mặt bằng hoàn thiện khối lượng giải phóng mặt bằng năm 2022, chuẩn bị cho năm 2023. UBND TPHCM đã thành lập 3 tổ công tác: tổ ODA, tổ dự án có vốn lớn và tổ giải phóng mặt bằng. Trong đó, tổ giải phóng mặt bằng đang hoạt động hằng tuần để gỡ khó cho các dự án có vốn lớn.

Với những giải pháp cụ thể trên, cử tri có thể hy vọng, vấn đề giải ngân vốn đầu tư công sẽ được cải thiện rõ rệt trong thời gian tới. 

Cũng trong kỳ họp lần này, những vấn đề dân sinh như giá cả hàng hóa, giải quyết việc làm, phát triển nhà lưu trú công nhân… đã được đại biểu tập trung chất vấn. Điều đó cho thấy, dù diễn ra định kỳ, kỳ họp HĐND TPHCM không phải là hoạt động hình thức mà đây là nơi để người dân gửi gắm tâm tư, nguyện vọng và trực tiếp thúc đẩy việc xây dựng, điều chỉnh các quyết sách hữu ích với đời sống.

Nhiều năm trước, tôi thấy cử tri rất xúc động khi chứng kiến những đại biểu HĐND năng nổ, nhiệt huyết, hết mình vì dân. Có vị bỏ công sức đi thực tế, tiếp xúc cử tri, thu thập chứng cứ rồi mang những vật chứng như chai nước thải bệnh viện chưa qua xử lý, mô hình cống hộp không đảm bảo chất lượng đến phiên họp HĐND và chất vấn thẳng thắn. Qua từng nhiệm kỳ, từng năm, vai trò của đại biểu HĐND TPHCM ngày càng được nâng lên.

Với đề án “Nâng cao chất lượng và hiệu quả giám sát của HĐND trong điều kiện thực hiện chính quyền đô thị nhiệm kỳ 2021-2026”, vai trò của HĐND TPHCM ngày càng lớn hơn, nặng nề hơn. HĐND TPHCM sẽ tham gia sâu hơn vào công tác giám sát, thúc đẩy và đánh giá hiệu quả công việc của từng lĩnh vực, đơn vị. 

Trong bối cảnh đó, mong rằng HĐND TPHCM phát huy sự cởi mở, thẳng thắn, tính hiệu quả trong hoạt động thảo luận, chất vấn, từ đó thúc đẩy chính quyền thành phố có những giải pháp cụ thể, lời cam kết rõ ràng, thực thi nhiệm vụ nhanh chóng, hiệu quả hơn. 

Phạm Cường