Lúng túng khi quyết toán thuế thu nhập cá nhân trên eTax Mobile

Rắc rối phát sinh

Chị Ngọc Nga - nhân viên kế toán của một công ty truyền thông - cho biết, những thay đổi trong việc cập nhật thông tin mã số thuế thu nhập cá nhân (TNCN) khi quyết toán thuế tự động đã khiến việc chi trả tiền công cho cộng tác viên của công ty chị bị chậm trễ.

Theo chị, trước đây, cộng tác viên đăng ký mã số thuế bằng chứng minh nhân dân (CMND), nhưng nay cơ quan thuế yêu cầu chuyển đổi thông tin đăng ký thuế sang căn cước công dân (CCCD). Thêm nữa, cũng có cá nhân có đến 2 mã số thuế do sử dụng cả CMND và CCCD. “Nhiều người không nhớ mình đã đăng ký mã số thuế bằng CMND ở đâu khiến việc cập nhật thông tin mất khá nhiều thời gian” - chị Ngọc Nga nói.

Trên một số trang, nhóm Facebook chuyên hướng dẫn quyết toán thuế TNCN, nhiều người nêu băn khoăn liệu mình có thuộc trường hợp được ủy quyền cho đơn vị sử dụng lao động quyết toán thuế hay phải tự thực hiện; có người vào ứng dụng eTax Mobile thì không biết nên quyết toán thế nào với 2-3 nguồn thu nhập khác nhau trong những năm trước.

Người có thu nhập từ 2 nguồn trở lên nên tra cứu trên ứng dụng eTax Mobile để biết có thuộc diện phải tự quyết toán thuế thu nhập cá nhân hay không

Tải ứng dụng eTax Mobile, chị Trúc Giang (quận 10, TPHCM) phát hiện công ty kê khai khống thu nhập khiến chị phải đóng thuế TNCN cao hơn thực tế. Chị băn khoăn: “Nếu tôi báo cáo “tổ chức khai sai thông tin thu nhập của tôi” trên ứng dụng này thì có ảnh hưởng gì đến thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN không? Tôi rất sợ bị phạt nếu nộp trễ, trong khi ứng dụng eTax Mobile không phải lúc nào cũng hoạt động ổn định, có lúc bị lỗi đến 2-3 ngày liền”.

Gỡ rối thế nào

Bà Đặng Thị Huyền Trang - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tư vấn thuế Savitax, thành viên Hội Tư vấn và Đại lý thuế TPHCM - cho biết, cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN trong một số trường hợp như có thu nhập từ 2 nguồn trở lên trong năm; có thu nhập vãng lai đã khấu trừ 10% tại nguồn nhưng tổng cộng vượt quá 10 triệu đồng/tháng.

Theo bà, cá nhân được ủy quyền cho công ty quyết toán thuế nếu chỉ có 1 nguồn thu nhập trong năm, có ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên và đang làm việc ở công ty vào thời điểm quyết toán thuế, hoặc làm việc trong công ty và có thu nhập vãng lai từ nguồn khác nhưng bình quân trong năm dưới 10 triệu đồng/tháng và đã được khấu trừ 10% từ nơi trả thu nhập vãng lai trên.

Bà Huyền Trang nêu ví dụ, nếu trong năm, cá nhân chỉ làm việc tại công ty A và vẫn đang làm việc tại công ty A khi quyết toán thuế, hoặc cá nhân làm việc cho công ty A còn có thêm thu nhập từ công ty B nhưng bình quân dưới 10 triệu đồng/tháng và đã khấu trừ 10% tại công ty B thì được ủy quyền cho công ty A quyết toán thay. Nếu thu nhập từ công ty B cao hơn 10 triệu đồng/tháng thì cá nhân đó phải tự quyết toán.

Cũng theo bà Huyền Trang, khi phát hiện công ty kê khai khống thu nhập khiến mình nộp thuế TNCN cao hơn thực tế, người lao động cần liên hệ với công ty để yêu cầu điều chỉnh lại hoặc gửi thông tin đến cơ quan thuế. Mọi CMND đều hết hiệu lực kể từ ngày 1/1/2025 nên người lao động hoặc chủ doanh nghiệp cần cập nhật thông tin từ CMND sang CCCD. Trong trường hợp 1 người có 2 mã số thuế do vừa có mã theo CMND, vừa có mã mới theo CCCD người lao động chỉ cần cập nhật lên CCCD mã số thuế đã được cấp lần đầu (theo CMND).

Nên chủ động vào app kiểm tra thuế

Luật sư Trần Xoa - Giám đốc Công ty Luật Minh Đăng Quang - cho biết, việc quyết toán thuế TNCN thường gây nhiều khó khăn, lúng túng cho người lao động do họ chưa hiểu hết quy trình hoàn thuế khi bị khấu trừ trực tiếp 10% từ lương. Khi đến cơ quan thuế, họ thường phải nhờ cán bộ thuế hướng dẫn điền vào tờ khai hoặc nhờ cán bộ thuế điền giúp. Khi số người nộp hồ sơ hoàn thuế lớn, cán bộ thuế thường bị quá tải công việc. Do đó, Tổng cục Thuế đã triển khai phần mềm hỗ trợ quyết toán thuế tự động trên ứng dụng eTax Mobile.

Ông phân tích, app này hoạt động dựa trên mã số thuế cá nhân. Cuối năm, khi người nộp thuế quyết toán, phần mềm sẽ tự động tổng hợp thu nhập từ dữ liệu báo cáo của 63 cục thuế, bao gồm thông tin do doanh nghiệp báo cáo. Nhờ đó, hệ thống có thể xác định tổng thu nhập cả năm của cá nhân, số thuế đã nộp (thông qua doanh nghiệp) và số thuế còn phải nộp hoặc được hoàn theo quy định của pháp luật.

Theo luật sư Trần Xoa, trước đây, khi còn làm thủ công, các chi cục thuế phải rà soát rất nhiều trường hợp, kể cả những người đã bị khấu trừ 10%. Hiện nay, bên cạnh việc hỗ trợ cá nhân khai thuế, app còn tự động điền các mẫu biểu quyết toán và hoàn thuế. Nếu phát hiện sai sót, người nộp thuế có thể cung cấp chứng từ để điều chỉnh, giúp quá trình sửa đổi nhanh chóng và thuận tiện hơn cho người nộp thuế lẫn cơ quan thuế. App cũng tự động in các bản kiểm tra, đề nghị và quyết định hoàn thuế; cán bộ thuế chỉ cần kiểm tra tính chính xác và ký duyệt.

Ông cho hay, eTax Mobile đang được triển khai trong giai đoạn đầu nên cần có thời gian để đánh giá hiệu quả, mức độ thuận tiện. Ông khuyên, những người có thu nhập từ 2 nguồn trở lên nên kiểm tra trên ứng dụng thuế để biết mình có thuộc diện phải tự quyết toán thuế TNCN hay không: “Gần đây, nhiều giảng viên đại học chưng hửng khi bị cơ quan thuế truy thu hàng chục triệu đồng từ nhiều năm trước. Đó là do họ từng tham gia hội đồng chấm luận án thạc sĩ, tiến sĩ, nhận thù lao mỗi lần vài triệu đồng; khoản tiền này đã được nhà trường khấu trừ thuế một phần nên họ lầm tưởng rằng không cần khai báo để quyết toán. Các giáo sư, phó giáo sư kiêm bác sĩ thường có thu nhập cao từ việc nhận mổ đêm, tư vấn chuyên môn cho các bệnh viện hoặc trung tâm y tế nên sẽ là đối tượng có thể bị truy thu thuế TNCN”.

Thanh Hoa