Khiêu vũ tango, vẽ tranh, chơi game có thể giúp làm chậm lão hóa não

Sở thích mang tính sáng tạo có lợi cho não bộ

Một nghiên cứu quốc tế mới đây cho thấy, các sở thích mang tính sáng tạo như khiêu vũ tango, vẽ tranh, chơi nhạc hay thậm chí là chơi game có thể giúp làm chậm quá trình lão hoá tự nhiên của não bộ.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thường xuyên tham gia các hoạt động sáng tạo có xu hướng sở hữu bộ não trẻ hơn.

Khiêu vũ tango là một sở thích có lợi cho não bộ - Ảnh: Euronews

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications, đã phân tích hình ảnh não bộ của những người khiêu vũ, nhạc sĩ, họa sĩ và game thủ ở mười quốc gia khác nhau.

Sử dụng Brain clock (mô hình trí tuệ nhân tạo hoặc thuật toán được các nhà khoa học sử dụng để ước tính tuổi sinh học của não bộ, hay còn gọi là mức độ lão hóa thực sự của não so với tuổi đời của con người), nhóm nghiên cứu phát hiện các hoạt động sáng tạo giúp duy trì sự trẻ trung cho hệ thần kinh.

Ở những vùng não dễ bị lão hóa nhất, sự sáng tạo giúp tăng cường khả năng liên kết và giao tiếp giữa các vùng khác nhau của não. Những người tham gia các hoạt động sáng tạo lâu năm sở hữu bộ não trẻ hơn rõ rệt, song ngay cả người mới bắt đầu cũng cho thấy dấu hiệu lão hóa chậm hơn.

Học kỹ năng mới, não vẫn có thể trẻ lại

Nhà thần kinh học Agustín Ibáñez tại Đại học Adolfo Ibáñez (Chile) và các đồng nghiệp đã xây dựng mô hình Brain clock dựa trên dữ liệu hình ảnh thần kinh của 1.240 người. Nhóm phân tích mức độ liên kết chức năng giữa các vùng não để ước tính tuổi thật của não bộ. Sau đó, họ áp dụng mô hình này cho 232 người thường xuyên khiêu vũ, vẽ, chơi nhạc hoặc game để xem hoạt động của họ ảnh hưởng thế nào đến quá trình lão hóa.

Kết quả cho thấy, những người luyện tập thường xuyên có dấu hiệu của một bộ não trẻ hơn. Hiệu quả rõ rệt nhất ở nhóm người khiêu vũ tango, khi não của họ trẻ hơn trung bình 7 năm so với tuổi thật.

Những trò chơi phức tạp giúp kích thích nhiều vùng não hơn so với các bài tập trí tuệ thông thường - Ảnh: Pexels

Các nhà nghiên cứu xác định vùng não trán - đỉnh (frontoparietal) là nơi hưởng lợi nhiều nhất. Đây là khu vực liên quan đến việc ra quyết định và trí nhớ ngắn hạn, đồng thời cũng là vùng suy giảm nhanh nhất theo tuổi tác. Những người tham gia hoạt động sáng tạo lâu năm còn thể hiện liên kết mạnh mẽ hơn trong các mạng thần kinh liên quan đến nhịp điệu, vận động và phối hợp.

Nhóm nghiên cứu cũng muốn tìm hiểu xem việc học kỹ năng sáng tạo ở thời điểm trễ hơn có thể tạo khác biệt không. Họ đã huấn luyện 24 tình nguyện viên chơi StarCraft II, trò chơi chiến thuật phức tạp, trong khi nhóm đối chứng học một trò chơi đơn giản hơn.

Sau vài tuần, nhóm chơi StarCraft II cho thấy tuổi não giảm và khả năng tập trung tốt hơn. Não hoạt động mạnh hơn ở các vùng liên quan đến nhận thức và nhận dạng vật thể. Nhóm đối chứng không có thay đổi đáng kể.

Theo Francisca Rodriguez - nhà khoa học nhận thức tại Trung tâm Nghiên cứu Bệnh thoái hóa thần kinh Đức (Greifswald) - hiệu ứng chống lão hóa này có thể xảy ra vì việc chơi game phức tạp kích hoạt nhiều vùng não hơn so với các bài tập trí tuệ thông thường như giải đố hay chơi cờ.

Bà cho biết thêm, các nghiên cứu cũng cho thấy việc tham gia hoạt động sáng tạo giúp tăng dopamine và BDNF (yếu tố tăng trưởng thần kinh có nguồn gốc từ não), hai chất giúp thúc đẩy học tập, động lực và sự hình thành các tế bào thần kinh mới.

Tuấn Huy (theo Euronews)