Để hạn chế điện thoại trong trường học, cần thay trò chơi ảo bằng sân chơi thật

Nhiều tác hại từ điện thoại

Theo thống kê của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Việt Nam, năm 2024, có tới gần 90% trẻ em truy cập internet hàng ngày, nhưng chỉ có khoảng 35% các em được học về cách bảo vệ mình trên môi trường mạng.

Còn theo báo cáo giám sát giáo dục toàn cầu năm 2023 của UNESCO, việc sử dụng công nghệ trong lớp học cũng có thể làm gián đoạn việc học tập. Riêng ở Việt Nam, 30% học sinh được khảo sát trong báo cáo này cho biết việc sử dụng công nghệ để học tập làm tăng sự lo lắng và xao nhãng trong các hoạt động phi học thuật.

Toàn cảnh hội thảo - Ảnh: Trang Thư

Từ thực tế trên, thạc sĩ, bác sĩ Đặng Hoàng Khánh Duy - giảng viên bộ môn Nhi, Trường đại học Quốc tế Hồng Bàng - đã chỉ ra các hậu quả của việc sử dụng điện thoại. Cụ thể, việc nhìn màn hình gần trong thời gian dài, ít hoạt động thể chất đã làm tăng nguy cơ cận thị, thừa cân béo phì. Khi quá tập trung vào điện thoại, học sinh giảm tiếp xúc với bạn bè nên dễ bị cô lập. Ngược lại, các em tiếp xúc thông tin độc hại gây rối loạn phát triển nhân cách, dính vào bạo lực hoặc bị bắt nạt qua mạng, kéo theo nhiều hệ lụy nguy hiểm hơn.

Tiến sĩ Bùi Hồng Quân - Trường đại học Sư phạm TPHCM - thừa nhận, điện thoại có thể trở thành công cụ học tập hiệu quả khi được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, theo một số nghiên cứu, việc cấm điện thoại đã giúp điểm số của học sinh tăng đáng kể. Đồng nghĩa điện thoại đã ảnh hưởng tiêu cực đến sự tập trung và thành tích học tập.

Tiến sĩ Bùi Hồng Quân chỉ ra các tác hại mà điện thoại có thể gây ra khi sử dụng quá mức - Ảnh: Trang Thư

Từ góc nhìn trường học, ông Đặng Văn Thạnh - Phó hiệu trưởng Trường THPT Thạnh Lộc - chỉ ra rằng, nếu có điện thoại trong giờ ra chơi, thay vì giao lưu cùng bạn bè, nhiều học sinh chỉ cúi mặt vào điện thoại, ít trò chuyện, thậm chí gần như “sống trong thế giới ảo”. Không ít em sa đà vào mạng xã hội, bình luận tiêu cực, nói xấu, thậm chí xúc phạm lẫn nhau, dẫn đến mâu thuẫn, xung đột và có những trường hợp đáng tiếc xảy ra bạo lực học đường.

Tạo sân chơi thực thụ

Chính vì lý do này, từ năm học 2024-2025, Trường THPT Thạnh Lộc đã chính thức cấm học sinh sử dụng điện thoại trong khuôn viên trường. Ban đầu, nhiều học sinh bày tỏ sự khó chịu với những lý do: không thể liên lạc với phụ huynh khi cần thiết; sợ bỏ lỡ thông tin quan trọng từ bạn bè, nhóm học tập; điện thoại là phương tiện giải trí duy nhất; cần tham khảo thông tin trên mạng để học tập…

Ông Đặng Văn Thạnh cho biết, để giải quyết, trường trang bị điện thoại công cộng tại phòng Quản sinh cho học sinh sử dụng. Quan trọng nhất, trường tiến hành xây dựng cơ sở vật chất phù hợp và khuyến khích nhiều hoạt động sáng tạo trong giờ ra chơi.

Có thể kể đến các hoạt động sau: thể thao (bóng chuyền, bóng rổ, cầu lông, đá cầu, bóng bàn…); nghệ thuật - văn hóa (đàn hát, nhảy dây, khiêu vũ tập thể, giao lưu âm nhạc hàng tuần…); hoạt động trí tuệ (cờ tướng, học nhóm, thảo luận học tập…). Nhà trường còn khuyến khích giáo viên đồng hành cùng học sinh trong giờ ra chơi.

Nhiều học sinh cũng đồng tình với chủ trương hạn chế điện thoại trong trường học - Ảnh: Trang Thư

Bên cạnh việc xây dựng các sân chơi, đại diện Trường THCS Nguyễn Văn Phú cũng cho biết, trường đặc biệt quan tâm việc giáo dục học sinh về ý thức sử dụng điện thoại. Trường cũng phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để phụ huynh ủng hộ trường trong việc xử lý các sai phạm, tạo sự an tâm nhất định cho thầy cô.

Song song với việc hạn chế điện thoại, Trường THCS Lê Văn Tám vẫn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong giảng dạy. Phòng máy vi tính với 50 máy tính kết nối mạng và thư viện thông minh được sử dụng để tra cứu thông tin.

Bà Phan Thị Bích Hạnh - Hiệu trưởng Trường THPT Trần Nguyên Hãn - phát biểu tại chương trình - Ảnh: Trang Thư

Tại khu vực 3, bà Phan Thị Bích Hạnh - Hiệu trưởng Trường THPT Trần Nguyên Hãn - cho biết, nhiều năm nay, trường chuyển các phong trào thi đua sang thực hiện trong giờ ra chơi. Ví dụ, các trận đấu bóng rổ, bóng đá sẽ được lên lịch sẵn vào mỗi giờ ra chơi. Đến lịch, các đội thi sẽ được ra trước 5 phút để chuẩn bị. Các bạn khác thì tập trung sau đó để cổ vũ.

Tương tự, cuộc thi nhảy flasmost cũng diễn ra trong giờ chơi, ban giám khảo là thầy cô kê bàn dưới bóng cây để chấm điểm và tương tác cùng học sinh. Với những bạn không thích vận động mạnh thì có thể lên thư viện để đọc sách, nghiên cứu học liệu.

Bà Lê Thị Phương Lan - Trưởng phòng Khoa giáo, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM - nhấn mạnh, đơn vị sẽ đồng hành cùng Sở GD-ĐT TPHCM trong thực hiện kế hoạch - Ảnh: Trang Thư

Phát biểu kết luận hội nghị, bà Lê Thị Phương Lan - Trưởng phòng Khoa giáo, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM - ghi nhận và đánh giá cao những giải pháp, cách làm hay mà các trường học đang thực hiện. Trong thời gian, đơn vị sẽ tiếp tục lắng nghe ý kiến, tham mưu với thành phố, cũng như phối hợp với Sở GD-ĐT để đề ra những giải pháp thực hiện hiệu quả kế hoạch này.

Trang Thư