Bằng thuyền trưởng: Mua là có!

Bằng giả bị cơ quan chức năng thu giữ

Từ sự sắp đặt của Long, một thanh niên tên T. hẹn gặp chúng tôi ở quán cà phê N.X., P.Trung Mỹ Tây, Q.12. 11g trưa, quán cà phê vắng người, T. xuất hiện, vừa đi vừa cảnh giác ngó trước sau. Không cần rào đón, T. đi thẳng vào vấn đề: “Các anh cần làm bằng truyền trưởng hạng nào tôi làm được hết”. Để dò xét thêm đường dây này, chúng tôi ra điều kiện: “Bằng này của Bộ Giao thông vận tải cấp, con dấu cỡ bự đấy, có làm nổi không?”. T. nói vẻ am hiểu: “Phó cục trưởng ký tên đúng không, được hết, giá năm chai (năm triệu đồng - PV)”. T. yêu cầu chúng tôi giao chứng minh nhân dân, sau khi giao "hàng" mới nhận tiền. Trước khi ra về, T. trấn an: “Yên tâm đi, tụi này sẽ dẫn đi công chứng”. Tuy nhiên, đến ngày hẹn, do yêu cầu của chúng tôi phải đi công chứng tại một quận gần nhà, T. “bỗng dưng mất tích”. Chúng tôi gọi điện thoại (0945678786) nhiều lần, tổng đài đều báo số máy không liên lạc được.

Lần dò tìm “mối” khác, chúng tôi tiếp xúc với H. “hấp”, đối tượng mà theo một số chủ tiệm cầm đồ là “chỉ có tiền là chưa làm giả”. Tuy nhiên, H. “hấp” không chịu hẹn gặp, yêu cầu mọi giao dịch mua bán đều thực hiện qua email, giao hàng bằng chuyển phát nhanh, trả tiền qua tài khoản. Tự tin và kinh nghiệm, H. “hấp” dặn dò chúng tôi: “Nếu không may ông bị công an bắt, cứ trình bày là được một người mới quen nhờ đi công chứng hộ để lấy mấy chục ngàn uống cà phê”. Chiều cùng ngày, H. “hấp” nhắn cho chúng tôi địa chỉ email, yêu cầu gửi mẫu bằng lái đồng thời cho chúng tôi xem ba bằng lái khác đã làm cho các “thuyền trưởng giả” ở Cần Thơ và An Giang.

Theo quy định, để sở hữu một tấm bằng thuyền trưởng, máy trưởng, ngoài điều kiện chung về sức khỏe, biết bơi, có chứng chỉ thủy thủ hoặc lái phương tiện, người lái tàu phải có thời gian tác nghiệp từ 36 tháng trở lên mới được dự thi lấy bằng thuyền trưởng hạng ba.

Các đường dây làm bằng giả chào mời công khai trên mạng

Do không đủ điều kiện, nhiều người đã tìm đến dịch vụ làm bằng giả. Một cán bộ Chi cục Đường thủy nội địa phía Nam cho biết, mới đây Phòng Cảnh sát giao thông đường thủy Công an TP. Cần Thơ phát hiện 80 bằng thuyền trưởng, máy trưởng nghi vấn giả trong quá trình tuần tra, kiểm soát tàu thuyền và gửi thông tin đến để trích lục hồ sơ. “Những năm trước, tình trạng bằng lái giả chỉ xuất hiện đối với giao thông đường bộ. Còn hiện tại, tình trạng người điều khiển tàu thuyền không có bằng lái, sử dụng bằng lái giả đã đến lúc báo động”, vị này cho biết.

Lý giải việc nhiều thuyền viên tìm đến dịch vụ làm bằng giả, anh Tuấn, giám đốc một công ty vận tải đường thủy tại TP.HCM cho biết: “Theo quy định hiện hành, để được cấp bằng thuyền trưởng, máy trưởng hạng nhất, người học phải tốt nghiệp trung học phổ thông. Trên thực tế, có nhiều người đến công ty tôi nộp đơn xin việc vào vị trí máy trưởng, tuy có bằng hẳn hoi nhưng khi ký vào hợp đồng thì xin… điểm chỉ. Lúc đó, bộ phận hành chính của công ty mới giật mình vì đã nhìn tấm bằng máy trưởng hạng nhất do người lao động nộp nhiều lần và so sánh với các tấm bằng khác nhưng không thể phân biệt được thật giả”.

Do địa hình đường thủy phức tạp, TP.HCM hiện đứng thứ nhì cả nước về địa phương xảy ra số vụ tai nạn giao thông (TNGT) đường thủy. Báo cáo của công an các tỉnh thành phố cũng cho thấy tình trạng người điều khiển phương tiện giao thông đường thủy “trốn luật” hiện nay đang là một vấn nạn. Tại Đồng Tháp, một tỉnh đầu nguồn sông Cửu Long, trong bảy năm đã xảy ra 105 vụ TNGT đường thủy làm 27 người chết. Trong đó, nguyên nhân xảy ra TNGT vì không chấp hành luật chiếm 65,7%.

Đại tá Phạm Quốc Cương, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý hành chính về trật tự an toàn xã hội (Tổng cục VII - Bộ Công an) cho biết, hiện cả nước có khoảng 2.000 tàu biển, hơn 800.000 phương tiện thủy nội địa nhưng quá nửa chưa đăng ký, đăng kiểm. Tổng số người điều khiển phương tiện thủy có bằng thuyền trưởng không quá 30%. Tỷ lệ người có chứng chỉ lái phương tiện đường thủy trên cả nước chỉ đạt 3,46%, số còn lại không có bằng, chứng chỉ chuyên môn nhưng vẫn điều khiển phương tiện.

Nhóm PV CT-XH