Xóa học “chay” bằng mô hình tự tạo

Gắn kiến thức với thực tế

Bắt đầu giờ học buổi chiều ngày 24/12, nhóm 10 sinh viên tập trung tại phòng thực hành Khoa Điện - Điện tử, Trường cao đẳng Lý Tự Trọng TPHCM để làm đồ án tốt nghiệp. Có em điều chỉnh mô hình hệ thống phòng cháy chữa cháy, em kiểm tra lại hệ thống tưới tiêu cho trang trại…

Phát hiện bộ máy mới toanh, em Lã Văn Thành Công - sinh viên năm cuối - tò mò đến xem. Đó là mô hình máy Laser Fiber được các thầy cô trong khoa chế tạo để sinh viên học. Thành Công nói: “Thiết bị này không khác gì ở các xí nghiệp mà em từng tham quan. Nhờ được thực hành trên các mô hình tại trường, em thấy tự tin hơn vào tay nghề của mình”.

Thạc sĩ Tạ Minh Cường (thứ hai từ phải qua) - Trưởng khoa Điện - Điện tử, Trường cao đẳng Lý Tự Trọng - giới thiệu cho sinh viên cấu tạo của mô hình thiết bị

Đúng như Công nói, khi vận hành, mô hình không khác gì máy Laser Fiber công nghiệp. Điểm khác biệt là tia laser được sử dụng ở mức công suất an toàn, phù hợp cho đào tạo.

Thạc sĩ Tạ Minh Cường - Trưởng khoa Điện - Điện tử, một trong những thành viên thực hiện mô hình - cho biết, máy Laser Fiber công nghiệp có kích thước lớn, giá thành cao và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn khi giảng dạy. Trong khi đó, kinh phí chế tạo mô hình thấp hơn khoảng 50 - 70% so với giá thị trường từ 800 triệu đến hàng tỉ đồng. Mô hình thiết kế theo dạng module với cấu trúc mở, giúp sinh viên dễ dàng quan sát và hiểu rõ cấu trúc bên trong.

“Thiết bị hỗ trợ đào tạo cho nhiều ngành kỹ thuật cao như: công nghệ kỹ thuật điều khiển và tự động hóa, cơ điện tử, điện - điện tử… xóa bỏ tình trạng học chay. Giáo viên cũng có thể chủ động tạo ra các tình huống lỗi như: rung trục X, đầu cắt không lấy nét, lỗi hệ thống làm mát… để sinh viên chẩn đoán và khắc phục. Qua đó, các em hình thành kỹ năng vận hành, bảo trì và sửa chữa máy trong thực tế” - vị trưởng khoa nhấn mạnh.

Mô hình hệ thống lạnh đa năng có giám sát, điều khiển và tự động hóa theo công nghệ 4.0 của Khoa Xây dựng - Nhiệt lạnh cũng đã được các thầy cô hoàn thiện. Là một trong những tác giả mô hình, tiến sĩ Hoàng Văn Viết - Trưởng phòng Quản lý đào tạo và Hợp tác quốc tế nhà trường - cho hay, chi phí chế tạo mô hình khoảng 200 triệu đồng, thấp hơn khoảng 50% so với giá thị trường.

Tuy vậy, thiết bị lại hoạt động được đa chức năng, gồm: hệ thống kho lạnh, hệ thống sản xuất nước nóng và nước lạnh. Nếu phải thuê thiết bị, máy thường chỉ vận hành ở 1 chế độ nên không đáp ứng được yêu cầu dạy đa kiến thức, liên ngành.

Ông cho biết thêm: “Mô hình cho phép điều khiển từ xa trên điện thoại. Nhờ đó, sinh viên có thể quan sát trực quan nhiều chế độ khác nhau. Giảng viên linh hoạt thay đổi các thông số để sinh viên so sánh hiệu suất. Người học sẽ hiểu rõ mối quan hệ giữa lý thuyết với thực hành, tự tin hơn khi ra trường làm việc”.

Vững tay nghề

Trường cao đẳng Giao thông Vận tải TPHCM cũng có nhiều thiết bị giảng dạy do giảng viên tự làm. Trong đó, mô hình hệ thống giám sát và điều khiển giao cắt đường sắt thông minh khiến sinh viên thích thú vì tính trực quan sinh động. Tiến sĩ Nguyễn Đức Lợi - Trưởng khoa Công nghệ kỹ thuật Điện - Điện tử - chia sẻ: Tổng chi phí thực hiện mô hình chỉ khoảng 50 triệu đồng, còn giá trị thị trường ước tính khoảng 200 triệu đồng.

Tiến sĩ Nguyễn Đức Lợi - Trưởng khoa Công nghệ kỹ thuật Điện - Điện tử, Trường cao đẳng Giao thông Vận tải TPHCM - cùng đồng nghiệp vận hành, điều chỉnh mô hình

Mô hình gồm 4 khối chức năng độc lập. Khối phát hiện và đo vận tốc tàu, gồm 2 cảm biến xác định thời gian đến và đi của tàu trong một khoảng cách nhất định để tìm vận tốc. Khối xử lý trung tâm nhận tín hiệu LoRa từ khối đo vận tốc, tính toán thời gian tàu đến điểm giao cắt với đường dân sinh và điều khiển hệ thống cảnh báo.

Khối cảnh báo và điều khiển thanh chắn tàu khi tàu đến gần giao lộ. Khối cảnh báo qua LED và chuông trong suốt quá trình tàu đến và qua giao lộ. Qua từng khối, sinh viên học được nhiều kiến thức như: thiết kế màn hình LED, lập trình vi xử lý, vi điều khiển, công nghệ giao tiếp không dây, mạch âm thanh, các cảm biến…

Thầy Nguyễn Đức Lợi nói thêm: “Thời gian qua, trường đã đầu tư nhiều trang thiết bị phục vụ học tập, nhưng các thiết bị này còn mang tính rời rạc, chưa có tính liên môn. Còn mô hình mới giúp sinh viên vận dụng toàn bộ kiến thức để hình thành sản phẩm hoàn chỉnh. Đối với sinh viên cao đẳng, được nhìn thấy và thực hành trên thiết bị rất quan trọng. Qua đó, các em tiếp thu kiến thức nhanh chóng, nâng cao tay nghề và tự tin áp dụng vào công việc”.

Ông Đinh Văn Đệ - Quyền hiệu trưởng Trường cao đẳng Lý Tự Trọng TPHCM - nhận định, trong giáo dục nghề nghiệp, yếu tố then chốt là sinh viên sau khi ra trường phải có việc làm, mà để có việc làm thì bắt buộc phải có tay nghề. Vì thế, hoạt động đào tạo của trường không còn giới hạn trong phạm vi lớp học hay giáo trình. Hằng năm, trường mở các cuộc thi nghiên cứu khoa học để sinh viên và giảng viên tham gia. Các sản phẩm khi hoàn thiện có thể trở thành thiết bị giảng dạy tại trường, phù hợp với không gian đào tạo và số lượng sinh viên thực hành.

“Chương trình đào tạo của trường luôn bảo đảm tỉ lệ 70% thực hành và 30% lý thuyết. Giai đoạn cuối khóa học, sinh viên được rèn luyện tay nghề thông qua các mô hình, hình thành kỹ năng, kỹ xảo thành thục để có thể làm việc hiệu quả sau khi tốt nghiệp” ông nói.

Trang Thư