Sinh viên thời 4.0 nhiều bạn ngộ lắm!

Với kinh nghiệm nhiều năm đi dạy, tôi được sếp tin tưởng giao nhiệm vụ trực tiếp phỏng vấn và tuyển chọn người mới. Nhờ vậy, tôi có điều kiện tiếp xúc với các ứng viên là sinh viên mới ra trường. Dù các bạn chưa đủ kỹ năng đáp ứng công việc, nhưng tôi vẫn tiếp nhận với hy vọng các bạn sẽ học hỏi nhiều hơn trong khoảng thời gian thử việc. 

Nhưng tôi thật sự ngạc nhiên khi thấy một bạn nhận văn bản mà loay hoay không biết đặt dấu chấm câu cho phù hợp, không biết sau dấu chấm, dấu phẩy là một khoảng trắng, không biết canh lề... Nén thất vọng, tôi nói: “Thôi, em cứ đánh máy đi, lát nữa chị format cho”. Sếp tôi gằn giọng: “Không được, phải để em ấy tự format”.

Sinh viên tham gia phỏng vấn tại một hội chợ việc làm

Đợi sếp ra khỏi phòng, em ấy ngẩng lên hỏi: “Format là gì vậy chị?”. Tôi hết sức ngạc nhiên. Không biết suốt mấy năm đại học, bạn học những gì? Nghĩ mãi, tôi vẫn không thể nào hiểu được làm sao bạn có thể tốt nghiệp với tấm bằng loại khá chuyên ngành tiếng Anh thương mại mà một từ tiếng Anh quen thuộc cũng không biết. Điều này không nằm ngoài khả năng kiểm soát của nhà trường.

Việc sinh viên ra trường thiếu kiến thức và kỹ năng làm việc là chuyện không mới. Tuy nhiên, chúng ta vẫn chấp nhận thiếu đâu thì bù đó. Nhiều người vẫn đi làm, thậm chí làm trái ngành, mà vẫn thành công.

Bản thân tôi là thạc sĩ chuyên ngành xã hội, có kinh nghiệm nhiều năm dạy học tại một số trường đại học, cao đẳng. Nhưng vì niềm đam mê môn tiếng Anh nên tôi đã rẽ ngang.Ban đầu, tôi xin vào làm trợ giảng với mức lương 40.000 đồng/giờ, chưa bằng lương sinh viên làm thêm. Nhưng tôi xác định rõ mình chưa có kinh nghiệm nên hài lòng với mức lương đó và không bỏ qua một cơ hội nào để học hỏi từ đồng nghiệp.

Thiếu kiến thức đã đành, nhưng những kỹ năng cơ bản đòi hỏi phải có ở một người trưởng thành sẵn sàng cho công việc mà nhiều sinh viên đã tốt nghiệp đi xin việc cũng không có thì thật đáng trách. Đi phỏng vấn để trở thành giáo viên mà có bạn mặc quần jeans kiểu rách đầu gối và áo thun vừa chấm thắt lưng.

Có bạn, sau phần trao đổi, tôi đề nghị làm một bài kiểm tra khả năng phát âm theo hình thức trắc nghiệm thì từ chối vì chưa ăn sáng. Một em được nhận vào làm việc với mức lương thử việc thỏa thuận phù hợp nhưng lại bỏ ngang sau một buổi sáng với lý do thời gian làm việc không phù hợp. Có em làm được một tuần thì bỏ vì bạn trai không đưa đón được. Mỗi bạn một kiểu. Tôi không biết các bạn đang trông đợi gì vào tương lai mà có thái độ lạ lùng như thế.

Chúng ta luôn đồng ý rằng, mọi thiếu sót có thể bổ sung trong quá trình làm việc, chỉ cần đừng thiếu đức tính khiêm nhường, có ý thức kỷ luật và thái độ cầu tiến. Rất tiếc, nhiều sinh viên chưa hiểu rõ mình. Sự ảo tưởng về khả năng bản thân, thiếu thực tế khiến các bạn liên tục đòi hỏi “việc nhẹ lương cao”, trong khi kinh nghiệm bản thân hoàn toàn non nớt. Phải chăng đó cũng chính là hệ quả tất yếu trong việc đào tạo và đánh giá kết quả một cách hời hợt từ trường học? 

Hạ My