Nhầm xoắn ruột với đau bụng thông thường, trẻ suýt tử vong

Chủ quan gây hậu quả khôn lường

Chị T.T.A.T. (ngụ quận Phú Nhuận, TPHCM) kể về lần thoát chết trong gang tấc của con gái đầu lòng là bé N.P.A. Vợ chồng chị T. còn trẻ, chưa có kinh nghiệm chăm sóc con nhỏ, lại không có ông bà nội ngoại ở gần. Mọi thứ đối với anh chị đều rất lạ lẫm nên hễ con bị bệnh hay quấy khóc, gặp sự cố, họ thường gọi điện về quê nhờ bà ngoại chỉ dẫn.

Cách đây vài tháng, chị T. thấy con gái cứ quấy khóc, bỏ bú. Con khóc ngặt nghẽo làm chồng chị lòng dạ không yên. Anh thay đổi các tư thế bế con từ đặt bé nằm trên tay tới ẵm vác trên vai mà con vẫn không nín. Linh cảm có chuyện chẳng lành, chị T. gọi điện cho bà ngoại, bà hướng dẫn kiểm tra xem tã của con có ướt không. Khi thay tã cho con, chị thấy bụng con chướng lên rõ rệt. Khi chị xoa bụng, con càng khóc to và phản ứng dữ dội hơn. Một lát sau, bé A. nôn ra dịch màu xanh. Ba mẹ bé vội đưa con đi cấp cứu. Bé được chẩn đoán bị xoắn ruột, cần phẫu thuật khẩn cấp, nếu không sẽ nguy hiểm tính mạng.

Chủ quan với đau bụng ở trẻ, cái giá phải trả rất đắt - Ảnh minh họa: Internet

Anh T.V.H. - một người cha bận rộn sống tại quận 5 (TPHCM) - vẫn còn day dứt vì đã không phát hiện sớm bệnh tình của con trai - bé T.N.Đ. (học sinh lớp Ba). Một lần, bé kêu đau bụng âm ỉ, đi ngoài phân lỏng, nôn mửa. Chuyện trẻ con đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa không hề xa lạ. Mỗi khi ăn phải đồ không hợp bụng, bé Đ. cũng hay xuất hiện triệu chứng như thế. Bởi vậy, vợ chồng anh H. vẫn bình tĩnh, nghĩ chắc con lại bị rối loạn tiêu hóa. Mẹ bé ra nhà thuốc, miêu tả dấu hiệu bệnh rồi mua men tiêu hóa về cho con uống. Ai cũng nghĩ lần này sẽ như mọi lần, qua 1 đêm là Đ. lại chạy nhảy, vui chơi như bình thường. Nửa đêm, bé sốt cao, nôn dữ dội, bụng chướng căng; ba mẹ bé vội vàng đưa con đi cấp cứu. Tại bệnh viện, bé được chẩn đoán bị xoắn ruột gây hoại tử nên phải phẫu thuật cắt bớt 1 đoạn ruột. Nghe thông tin về bệnh tình con trai, vợ chồng anh H. chết lặng. Anh chị vô cùng hối hận vì đã quá chủ quan. Nếu được phát hiện và đưa đến bệnh viện sớm hơn, bé Đ. đã không phải trải qua ca phẫu thuật phức tạp.

Trường hợp trẻ em bị xoắn ruột là tình huống không hề hiếm gặp. Mới đây, một bé gái sơ sinh 9 ngày tuổi đã được các bác sĩ Bệnh viện Nhi Đồng 2 cứu sống kịp thời sau ca phẫu thuật xoắn ruột. Điều đáng lo ngại là các triệu chứng của bé rất khó phát hiện, dễ bị nhầm lẫn với những bệnh thông thường ở trẻ sơ sinh. Mẹ bé cho biết, trong 2 ngày trước khi đến bệnh viện, bé bú ít và hay quấy khóc. Khi khám, các bác sĩ chỉ thấy bụng bé hơi chướng và bé có vẻ mệt mỏi. Tuy nhiên, không có những dấu hiệu rõ ràng như bụng đỏ, sưng hay đi ngoài ra máu. Bé đã được phẫu thuật ngay trong đêm để tháo xoắn ruột và sửa chữa phần ruột bị ảnh hưởng.

Xoắn ruột hoại tử phải được can thiệp y tế ngay lập tức

Xoắn ruột hoại tử là một tình trạng cấp cứu đòi hỏi phải can thiệp y tế ngay lập tức. Bệnh xảy ra khi một đoạn ruột bị xoắn lại gây tắc nghẽn và thiếu máu cục bộ. Theo bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Hiền - Khoa Ngoại tổng hợp Bệnh viện Nhi Đồng 2 - các triệu chứng ban đầu của xoắn ruột thường không đặc hiệu, có thể dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác, đặc biệt ở trẻ sơ sinh. Vì thế, việc chẩn đoán sớm thông qua các xét nghiệm như siêu âm và X-quang là vô cùng quan trọng. Bởi thời gian vàng để điều trị là trong vài giờ đầu, cần đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Nếu được phát hiện kịp thời, bệnh nhân sẽ được phẫu thuật để giải quyết tình trạng xoắn ruột và cắt bỏ phần ruột bị hoại tử. Ngược lại, nếu phát hiện chậm trễ, biến chứng có thể xảy ra và đe dọa tính mạng trẻ.

Khi trẻ đau bụng dữ dội kết hợp với nôn mửa, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được các bác sĩ thăm khám và chẩn đoán kịp thời - Ảnh minh họa: Internet

Để sớm nhận biết trẻ có nguy cơ bị xoắn ruột hoại tử - một tình trạng cấp cứu đe dọa tính mạng, bác sĩ khuyến cáo cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến các triệu chứng sau: đau bụng dữ dội (thường là đột ngột và có thể thay đổi vị trí), trẻ quấy khóc liên tục, nôn mửa nhiều lần, thậm chí nôn ra máu hoặc dịch màu xanh vàng, bụng căng cứng hoặc chướng, giảm hoặc ngừng tiêu hóa, sốt cao. Ngoài ra, ở trẻ sơ sinh có thể chỉ xuất hiện các dấu hiệu mơ hồ như bỏ bú, quấy khóc bất thường, bụng chướng hoặc nôn dịch màu. Khi trẻ xuất hiện một hoặc nhiều triệu chứng trên, đặc biệt là đau bụng dữ dội kết hợp với nôn mửa, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được các bác sĩ thăm khám và chẩn đoán kịp thời. Xoắn ruột hoại tử là tình trạng cấp cứu đòi hỏi phải phẫu thuật ngay lập tức để cắt bỏ đoạn ruột bị hoại tử và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng máu, sốc, thậm chí tử vong.

Nguyên nhân gây xoắn ruột rất đa dạng, bao gồm các dị tật bẩm sinh ở đường tiêu hóa, bệnh lý dính ruột sau phẫu thuật, chấn thương bụng, u khối trong ổ bụng hoặc các yếu tố khác gây thay đổi vị trí của ruột. Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng, kết hợp với các phương pháp cận lâm sàng như siêu âm, chụp X-quang, thậm chí chụp CT hoặc MRI. Quá trình chẩn đoán nhanh chóng và chính xác là vô cùng quan trọng để đưa ra phác đồ điều trị kịp thời. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, xoắn ruột hoại tử có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng máu, sốc, thủng ruột, hẹp ruột, thậm chí đe dọa tính mạng. Để phòng bệnh, cần tuân thủ việc theo dõi sức khỏe định kỳ cho trẻ, đặc biệt là những trẻ có yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình mắc bệnh tiêu hóa, dị tật bẩm sinh. Tuy không thể phòng ngừa hoàn toàn nhưng việc phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và đưa trẻ đến bệnh viện kịp thời sẽ giúp tăng khả năng điều trị thành công.

Trâm Anh