Hiến kế đến Đại hội Đảng: Khắc phục hạn chế, nâng chất lượng y tế cơ sở

Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ chuyên khoa 2 Trần Văn Khanh - Giám đốc Bệnh viện Lê Văn Thịnh - rất quan tâm đến việc nâng cao chất lượng y tế cơ sở. Ông đã gửi gắm những trăn trở của mình đến Đại hội Đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Theo bác sĩ Khanh, có 4 vấn đề tồn tại đang cản trở sự phát triển của y tế cơ sở. Đầu tiên là nguồn nhân lực thiếu và yếu, do khó thu hút và giữ chân các bác sĩ, đặc biệt là bác sĩ đa khoa và y học gia đình, trình độ chuyên môn cũng chưa đồng đều, một bộ phận nhân viên y tế thiếu kỹ năng công nghệ mới.

Bác sĩ Trần Văn Khanh thăm hỏi bệnh nhân lớn tuổi đang điều trị tại bệnh viện

Tiếp theo là cơ sở vật chất và trang thiết bị tại nhiều trạm y tế đang trở nên lạc hậu và xuống cấp, dẫn đến việc không khai thác tốt chức năng vốn có. Tình trạng thiếu các thiết bị xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh đã làm giảm niềm tin của người dân khi đến khám ban đầu.

Những khó khăn về tài chính và cơ chế chi trả cũng là rào cản lớn, thể hiện qua việc định suất bảo hiểm y tế (BHYT) cho y tế cơ sở còn thấp, cùng với cơ chế khoán chi và thanh toán chậm, làm giảm động lực hoạt động của nhân viên y tế.

Cuối cùng là thói quen chọn lên tuyến trên của người dân, ngay cả đối với các bệnh thông thường, khiến hệ thống bác sĩ gia đình chưa thể phát triển để thực hiện tốt công tác quản lý sức khỏe cộng đồng.

Để khắc phục những tồn tại vừa nêu, bác sĩ Khanh đề xuất các giải pháp phân chia theo cấp quản lý. Đối với cấp quản lý ngành (Sở Y tế, UBND TPHCM), cần ưu tiên phát triển nhân lực với các chính sách đãi ngộ đặc thù cho bác sĩ về tuyến cơ sở (như phụ cấp, thưởng hiệu suất, hỗ trợ nhà công vụ) và các chương trình đào tạo liên tục, luân phiên cán bộ từ tuyến trên về tuyến xã, phường. Bên cạnh đó, cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, công nghệ để hoàn thiện chuẩn “Trạm y tế hiện đại, thân thiện, xanh - thông minh”; triển khai đồng bộ hồ sơ sức khỏe điện tử và kết nối dữ liệu liên thông với bệnh viện tuyến trên. Về tài chính và cơ chế hoạt động, nên xem xét tăng định suất BHYT và khuyến khích mô hình thanh toán theo gói dịch vụ.

Với cấp quản lý cơ sở (trung tâm y tế, trạm y tế), cần tập trung vào quản trị chất lượng bằng cách áp dụng ISO hoặc bộ chỉ số chất lượng, cải tiến quy trình khám nhanh và gọn. Cần tăng dịch vụ tiện ích như phòng tư vấn sức khỏe, chăm sóc người cao tuổi và tầm soát bệnh mạn tính; thúc đẩy liên kết, phối hợp với bệnh viện tuyến trên để chuyển giao kỹ thuật, tổ chức khám ngoại viện và áp dụng telemedicine.

Cuối cùng, ở cấp nhân viên y tế, cần nâng cao trình độ chuyên môn và thái độ phục vụ với tinh thần lấy người bệnh làm trung tâm, tăng cường kỹ năng giao tiếp, ứng xử. Song song đó, nhân viên y tế phải tích cực ứng dụng công nghệ, sử dụng thành thạo phần mềm quản lý bệnh nhân, tư vấn trực tuyến và phát huy vai trò cộng đồng bằng cách chủ động truyền thông giáo dục sức khỏe, quản lý bệnh mạn tính tại hộ gia đình.

Từ thực tiễn và kinh nghiệm, bác sĩ Trần Văn Khanh đưa ra 4 kiến nghị cho nhiệm kỳ 2025-2030. Thứ nhất, ưu tiên hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở thông minh, cụ thể là xây dựng trạm y tế số và phổ cập hồ sơ sức khỏe điện tử toàn dân. Thứ hai, tập trung phát triển nguồn nhân lực y tế cơ sở chất lượng cao bằng cách ban hành các chính sách đặc thù để giữ chân bác sĩ và gắn kết rõ ràng trách nhiệm và quyền lợi của nhân viên y tế. Thứ ba, cần tăng quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình, cho phép y tế cơ sở hoạt động linh hoạt hơn nhưng phải đảm bảo tính minh bạch và có đánh giá KPI định kỳ. Thứ tư, cần đẩy mạnh mô hình bác sĩ gia đình và chăm sóc sức khỏe cộng đồng để vừa giảm tải cho bệnh viện tuyến trên, vừa xây dựng vững chắc niềm tin của người dân.

Thanh Huyền