Để nam giới tiên phong thúc đẩy bình đẳng giới

Bình đẳng giới không chỉ là mục tiêu nhân văn mà còn là động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia. Trong xã hội ngày nay, thúc đẩy bình đẳng giới là một yêu cầu tất yếu, là trách nhiệm chung của toàn xã hội.

Bình đẳng giới giúp khai thác hiệu quả tiềm năng nguồn nhân lực trong bối cảnh kinh tế - công nghệ phát triển mạnh mẽ. Khi phụ nữ và nam giới đều có cơ hội bình đẳng trong học tập, việc làm, tham gia lãnh đạo và tiếp cận các nguồn lực, xã hội sẽ tận dụng được tối đa năng lực của mỗi cá nhân, thúc đẩy tăng trưởng, đổi mới sáng tạo và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tiến sĩ Nguyễn Hiệp Trí (áo trắng) trong một chương trình tuyên truyền về bình đẳng giới tại phường Bình Tân, TPHCM

Bình đẳng giới còn là nền tảng của việc xây dựng gia đình hạnh phúc, góp phần bảo vệ quyền con người và tạo dựng môi trường sống an toàn, tôn trọng, nơi mọi người đều có cơ hội công bằng và được ghi nhận xứng đáng.Trong dự thảo văn kiện Đại hội Đại biểu Phụ nữ TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, các nhiệm vụ về vận động xã hội thực hiện bình đẳng giới, nhất là các mục tiêu nâng cao vai trò phụ nữ, phòng chống bạo lực giới và thúc đẩy nam giới đồng hành trong gia đình, cộng đồng, đã bám sát thực tiễn và cần tiếp tục phát huy.

Tuy nhiên, vẫn còn những điểm hạn chế cần bổ sung để phù hợp với thực tế mới mà phụ nữ đang đối mặt. Đầu tiên là vấn đề “gánh nặng kép” đối với phụ nữ khi họ vừa tham gia lao động xã hội, vừa đảm nhận phần lớn trách nhiệm chăm sóc gia đình, nhưng cơ chế hỗ trợ để giảm tải áp lực cho họ còn hạn chế. Thứ hai, trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, phụ nữ cần được hỗ trợ tiếp cận công nghệ, kỹ năng số. Và cuối cùng là chúng ta đang thiếu cơ chế giám sát và đánh giá thực chất, những chỉ tiêu về bình đẳng giới còn mang tính hình thức.

Theo tôi, để các hoạt động về bình đẳng giới của Hội LHPN không dừng lại ở việc tuyên truyền mà thực sự tạo ra chuyển biến trong đời sống, cần ưu tiên những giải pháp có tính thực chất, gắn với nhu cầu hằng ngày của phụ nữ và cộng đồng. Thứ nhất, Hội LHPN cần hỗ trợ nâng cao năng lực kinh tế cho phụ nữ, đẩy mạnh các chương trình đào tạo nghề theo nhu cầu thị trường, hỗ trợ vay vốn ưu đãi, kết nối doanh nghiệp để tạo việc làm ổn định, đồng thời hỗ trợ phụ nữ khởi sự kinh doanh, phát triển kinh tế số.

Thứ hai, chăm lo sức khỏe thể chất và tinh thần cho phụ nữ như về sức khỏe sinh sản, tư vấn tâm lý, hỗ trợ phụ nữ gặp bạo lực gia đình; xây dựng mô hình cộng đồng an toàn - thân thiện với phụ nữ và trẻ em.

Thứ ba, tuyên truyền về chia sẻ trách nhiệm giới trong gia đình. Hội nên có các chương trình truyền thông kêu gọi phụ nữ cố gắng sáng tạo nhằm làm thay đổi nam giới và các thành viên gia đình. Vận động nam giới cùng tham gia việc nhà, chăm sóc con, đồng hành cùng phụ nữ trong phát triển sự nghiệp.

Thứ tư, hội cần nâng cao tiếng nói và vị thế của phụ nữ trong cộng đồng, mạnh mẽ hơn trong việc phát hiện, bồi dưỡng phụ nữ lãnh đạo, quản lý nhà nước và các tổ chức xã hội. Song song đó, tạo môi trường để phụ nữ tham gia góp ý chính sách, phản biện xã hội, bảo vệ quyền lợi của chính mình.

Thứ năm, đổi mới phương thức truyền thông theo hướng tương tác và dẫn chứng thực tế. Thay vì tuyên truyền một chiều, cần đẩy mạnh các mô hình câu lạc bộ, diễn đàn đối thoại, sân chơi sáng tạo, nơi phụ nữ được chia sẻ những câu chuyện thật, học cách ứng xử trong tình huống đời sống. Đặc biệt, cần huy động nam giới đồng hành trong mọi hoạt động.

Để thúc đẩy bình đẳng giới một cách đồng bộ và hiệu quả, cần xác định rõ vai trò của từng chủ thể trong xã hội, tránh tình trạng chỉ dừng lại ở khẩu hiệu. Chính quyền giữ vai trò then chốt trong việc tạo dựng khung pháp lý và cung cấp dịch vụ công nhằm bảo đảm quyền lợi và cơ hội tiếp cận cho phụ nữ. Doanh nghiệp cần xây dựng môi trường làm việc công bằng, minh bạch và thân thiện, giúp phụ nữ có cơ hội phát triển nghề nghiệp bình đẳng. Nhà trường đóng vai trò giáo dục và định hình nhận thức của thế hệ trẻ, góp phần xóa bỏ định kiến giới ngay từ học đường. Các tổ chức xã hội là lực lượng lan tỏa thông điệp, bảo vệ quyền lợi và giám sát việc thực thi chính sách. Khi 4 chủ thể này phối hợp chặt chẽ và đồng bộ, công tác bình đẳng giới sẽ đi vào chiều sâu, mang lại những thay đổi thực chất và bền vững trong mỗi gia đình và cộng đồng.

Trong dự thảo văn kiện đại hội, tôi còn tâm đắc về chỉ tiêu mỗi xã/phường/đặc khu thành lập ít nhất một câu lạc bộ “Nam giới tiên phong thúc đẩy bình đẳng giới”. Tôi nhận thấy đây không chỉ là nhiệm vụ cần thiết mà còn mang tính cấp bách, bởi nếu nam giới được trao cơ hội tham gia, tích cực đồng hành, nhiều vấn đề xã hội như bạo lực trên cơ sở giới, áp lực “gánh nặng kép” của phụ nữ, hay định kiến giới sẽ giảm thiểu rõ rệt, góp phần tạo nền tảng văn minh, bền vững cho sự phát triển.

Muốn tạo chuyển biến bền vững, Hội LHPN cần thay đổi cách tiếp cận, đưa nam giới từ vị trí “hỗ trợ” sang vai trò “tiên phong và đồng hành”. Để thu hút nam giới tham gia một cách thực chất vào các hoạt động thúc đẩy bình đẳng giới, cần triển khai chiến lược đa chiều thay vì chỉ kêu gọi mang tính hình thức. Các chương trình nên tạo môi trường hấp dẫn cho nam giới tham gia, gắn hoạt động với những lợi ích thiết thực như chia sẻ việc nhà, chăm sóc con cái, rèn luyện kỹ năng làm cha và kỹ năng kiểm soát cảm xúc trong đời sống gia đình. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh truyền thông về những hình mẫu nam giới tiên phong trong chia sẻ trách nhiệm gia đình và đóng góp cho cộng đồng, đồng thời kết nối mục tiêu của các mô hình với lợi ích nghề nghiệp cũng như sự ghi nhận xã hội dành cho họ.

Tiến sĩ Nguyễn Hiệp Trí - nguyên Phó phòng
Bảo vệ chăm sóc trẻ em và
Bảo trợ xã hội - Sở Y tế TPHCM

Ngọc Trăm (ghi)