Thế giới văn chương của nhà văn Đông Tây

Nhà văn Đông Tây từng đến giao lưu tại Đường sách TPHCM khi tiểu thuyết Mộng đổi đời của ông được phát hành tại Việt Nam vào năm 2016. Đây là lần thứ 2 ông đến giao lưu văn chương nhân dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam và Trung Quốc (1950 - 2025).

Nhà văn Đông Tây (giữa) là cây bút nổi bật của văn học đương đại Trung Quốc - Ảnh: Chibooks

Buổi gặp gỡ và giao lưu với một trong những nhà văn nổi bật của văn học đương đại Trung Quốc hiện nay đã thu hút nhiều nhà văn và bạn đọc đến tham dự. Các tác phẩm của nhà văn Đông Tây được Chibooks chuyển ngữ và phát hành tại Việt Nam gồm có: Mộng đổi đời, Hối hận, Cái tát trời giáng, Tiếng vọng...

Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Lê Hoa Tranh (Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQG TPHCM) cảm nhận: "Các câu chuyện của Đông Tây hầu hết đều lấy chất liệu là những con người dưới đáy xã hội, ông coi trọng những tình tiết rất thật và quan sát tinh tế. Các tiểu thuyết đa phần đều trải trên một trục thời gian khá dài, đủ để ông bày tỏ những chiêm nghiệm sâu sắc về lịch sử một giai đoạn sóng gió của Trung Quốc...”

Còn tiến sĩ Hà Thanh Vân gọi tác phẩm của ông là “tiếng vọng của một tâm hồn Trung Quốc đương đại”. Trong bài tham luận của mình, chị viết: “Đông Tây từng chia sẻ rằng ông “không xuất thân từ kinh đô văn hóa” mà “đi lên từ những câu chuyện kể bên bếp lửa của người Khương, người Choang, người Miêu, người Bạch…ở quê nhà”. Tác phẩm của ông không hô hào, không ồn ào, mà thường dùng những khoảng trống, những lời bị bỏ lửng để tạo nên chiều sâu, điều gần với nghệ thuật thiền và mỹ học Đông Á hơn là văn học hiện thực truyền thống”.

Các tác phẩm của ông đều chứa đựng những chi tiết ám ảnh, chất liệu hiện thực đắt giá

Tại Trung Quốc, tác phẩm của nhà văn Đông Tây như một đại diện của văn học Quảng Tây. Không chỉ được trao các giải thưởng văn chương, được đông đảo bạn đọc đón nhận (có tác phẩm phát hành lên đến 360 ngàn bản), nhiều tác phẩm của ông được chuyển thể thành phim truyện và phim truyền hình.

Nhà văn còn tham gia vai trò biên kịch. Bộ phim Người tình trên trời (chuyển thể từ tiểu thuyết Cuộc sống không ngôn ngữ) do ông chuyển thể đã giành giải Cống hiến nghệ thuật xuất sắc tại Liên hoan phim Quốc tế Tokyo lần thứ 15, vào tháng 10/2002. Tên tuổi nhà văn Đông Tây đã vượt biên giới xứ Trung đến với nhiều quốc gia: Anh, Pháp, Thái, Việt, Hy Lạp, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức, Đan Mạch...

Nhà văn Đông Tây hiện là Chủ tịch Hội Nhà văn tỉnh Quảng Tây - Ảnh: Chibooks

“Với những nỗi đau, dằn vặt, những bất công mà các nhân vật trong sách đã trải qua, nhà văn Đông Tây đã lột tả những lát cắt đời sống trong xã hội Trung Quốc. Nơi đó có những bất công mà người dân thường vẫn luôn tranh đấu để loại bỏ. Nơi đó có những khát khao được vươn lên từ đáy tầng xã hội, khát khao được học hành…

Các tác phẩm này giúp độc giả Việt thêm hiểu hơn về xã hội và con người Trung Quốc; đồng thời cũng giúp chúng ta thêm hiểu, đồng cảm với nỗi đau chung của con người, biết sẻ chia và mở lòng hơn. Đó cũng là nguyên nhân khiến tôi quyết định đưa các tác phẩm của nhà văn Đông Tây vào Việt Nam” – dịch giả Nguyễn Lệ Chi, Giám đốc công ty cổ phần văn hóa Chi bày tỏ.

Thế giới văn chương trong các tác phẩm của nhà văn Đông Tây là hiện thực xã hội với đầy rẫy những chi tiết ám ảnh. Tiểu thuyết Hối hận là câu chuyện về một chàng trai hiền lành chân chất nhưng bị khéo vào tội hiếp dâm và ngồi tù đến 10 năm. Cái tát trời giáng là câu chuyện cuộc đời của cô gái chịu nhiều nghịch cảnh cuộc đời như bố mất tích, mẹ cải giá, em trai gặp nạn. Chàng thanh niên trong Mộng đổi đời bị lỡ cơ hội vào đại học phải lăn lộn kiếm sống, chịu nhiều bất công…

Cứ thế, nhà văn Đông Tây dẫn đưa người đọc bước vào xã hội Trung Quốc với trục thời gian kéo dài từ trước và sau Cách mạng Văn hóa, những giai đoạn biến chuyển của lịch sử Trung Quốc...

Các tác phẩm của nhà văn Đông Tây đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ và phát hành tại nhiều quốc gia

Sự nghiệp sáng tác của nhà văn Đông Tây đồ sộ đến mức được tỉnh Quảng Tây lập bảo tàng văn học mang tên ông. Buổi giao lưu chủ đề Đối thoại với nhà văn Đông Tây diễn ra vào chiều 27/6, tại Hội Nhà văn TPHCM cũng là cuộc trò chuyện cởi mở, thân tình và ấm áp giữa nhà văn Đông Tây và các nhà văn, bạn đọc TPHCM yêu mến ông.

Nhà văn Đông Tây đã chia sẻ nhiều điều về quá trình sáng tác cũng như quan niệm văn chương. Ông cho rằng người cầm bút hãy cứ viết hay, viết từ những trải nghiệm và giữ vững bản sắc của mình. Đó cũng là một trong những giá trị cần thiết có thể giúp cho văn chương vượt biên giới. Hôm nay, nhà văn đã quay trở về Trung Quốc, sau khi tham gia các buổi giao lưu tại TPHCM.

Lục Diệp