Quay về giá trị thực để làm giàu bền vững

Nhiều người lao vào với một niềm tin mãnh liệt - Ảnh minh họa: Freepik

Điều gì đang thực sự diễn ra sau cơn sốt toàn cầu này? Phải chăng chúng ta đang chứng kiến một cuộc cách mạng tài chính, hay đơn giản chỉ là một vở kịch được dàn dựng công phu, nơi lòng tham được khoác lên bằng chiếc áo “cơ hội”?

Hãy thử đặt mình vào vị trí của một nhà đầu tư. Bạn sẽ lựa chọn kênh gửi tiết kiệm với lãi suất 7%/năm hay một dự án hứa hẹn cho bạn 20 - 30%/tháng? Sự cám dỗ từ những con số phi mã ấy rất khó cưỡng lại. Và đây không phải là câu chuyện của riêng Việt Nam. Ngay tại Mỹ - thiên đường của thông tin và các cố vấn tài chính - hàng ngàn người vẫn mất trắng trong các vụ lừa đảo tiền số. Điều này chứng minh một sự thật trần trụi: vấn đề không nằm ở dân trí cao hay thấp mà nằm ở lòng tham - thứ đã được các nhà phát triển dự án nắm bắt một cách hoàn hảo.

Quan sát thực tế trên thị trường chứng khoán, tôi thấy một hiện tượng đáng chú ý: khi phụ nữ đã quyết định tham gia đầu tư, họ thường thể hiện sự mạnh mẽ và liều lĩnh hơn nam giới. Một số người có thể ít hiểu biết chuyên sâu hơn chồng nhưng lại xuống tiền rất mạnh tay và sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao. Có thể nói, phụ nữ không chơi thì thôi, nhưng khi đã chơi thì rất liều và quyết đoán.

Trong một môi trường đầy biến động và rủi ro như tài sản số, tính quyết đoán và sự mạo hiểm ấy là con dao hai lưỡi. Nó có thể mang về những khoản lợi nhuận khổng lồ trong chốc lát nhưng cũng dễ dàng thiêu rụi mọi thứ chỉ sau 1 đêm. Và khi không được hậu thuẫn bằng sự hiểu biết thực sự, lòng can đảm lúc này giống như một người lính xung trận mà không mang theo áo giáp.

Trước cơn sốt này, có lẽ chúng ta nên nhớ đến 2 câu nói bất hủ từ tỉ phú Warren Buffett: “Tôi không bao giờ đầu tư vào những lĩnh vực mà tôi không hiểu”, “Dù toàn bộ bitcoin trên thế giới được bán cho tôi với giá 25 USD, tôi cũng sẽ không mua”. 2 câu nói này không đơn thuần là sự bảo thủ. Chúng truyền tải thông điệp sâu sắc về giá trị thực: giá trị không thể được xây dựng dựa trên sự thiếu hiểu biết hoặc trên một câu chuyện được thổi phồng. Ông thậm chí còn từ chối những cổ phiếu trong ngành nghề mới mà ông chưa thực sự am hiểu, huống chi là một lãnh địa mù mờ và phức tạp như tiền số.

Vậy, thay vì đổ xô vào tiền số - một lĩnh vực mà phần thắng chỉ thuộc về 1% và 99% còn lại là thua lỗ - hãy tập trung vào những gì “thật” và minh bạch hơn. Chúng ta không nên đánh đồng kinh tế số với đầu tư tiền số. Kinh tế số là xu thế tất yếu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, giúp chúng ta ứng dụng công nghệ để quản lý tài chính cá nhân thông minh hơn, sử dụng ngân hàng số và tối ưu hóa công việc. Cần phổ cập kiến thức về điều này. Còn lúc này, đầu tư tiền số vẫn là một canh bạc rủi ro cao mà đa số chúng ta chưa đủ năng lực để tham gia.

Hãy nhớ rằng, trong thế giới đầu tư, sự thận trọng và hiểu biết luôn là vũ khí mạnh mẽ nhất. Khi nghi ngờ, hãy quay về với những giá trị cốt lõi: đầu tư vào những thứ mà bạn có thể hiểu, đánh giá được giá trị thực và tiềm năng tăng trưởng dựa trên nền tảng sản xuất, kinh doanh hoặc nhu cầu xã hội. Đó mới chính là con đường bền vững để tạo sự giàu có thực sự.

Tiến sĩ Đinh Thế Hiển - Viện trưởng Viện Nghiên cứu tin học và kinh tế ứng dụng