Gia đình hạnh phúc - nền tảng kiến tạo xã hội phát triển

Gia đình là “tế bào” của xã hội, vì vậy việc tập trung xây dựng gia đình Việt Nam ấm no, hạnh phúc, văn minh và tiến bộ trong bối cảnh kinh tế - xã hội liên tục chuyển dịch, cùng sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, không chỉ giúp mỗi thành viên được phát triển toàn diện, mà còn góp phần tạo nền móng vững chắc cho một xã hội hiện đại, an toàn, thịnh vượng và giàu tính nhân văn.

Tiến sĩ Phạm Thị Thúy (bìa phải) - giảng viên Học viện Chính trị khu vực II - giao lưu cùng cán bộ hội tại lớp tập huấn “Nâng cao năng lực cho cán bộ hội, đội ngũ cộng tác viên về một số kỹ năng làm cha mẹ” vào ngày 21/10 vừa qua

Thực tế cho thấy, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số và kinh tế số dù mở ra nhiều cơ hội học tập, việc làm, kinh doanh, kết nối cộng đồng và hội nhập quốc tế cho các thành viên trong gia đình, nhưng cũng kéo theo không ít thách thức. Áp lực công việc gia tăng, khoảng cách số giữa các thế hệ, sự phụ thuộc quá mức vào thiết bị công nghệ cùng việc chuyển dịch nhiều hoạt động sang môi trường trực tuyến khiến việc tương tác trực tiếp trong gia đình bị suy giảm đáng kể.

Quỹ thời gian dành cho sinh hoạt chung ngày càng thu hẹp khiến các thành viên ít trò chuyện, lắng nghe và thấu hiểu nhau. Sự thiếu kết nối này có thể dẫn đến khủng hoảng trong quan hệ cha mẹ - con cái, rạn nứt tình cảm vợ chồng và kéo theo nhiều vấn đề về sức khỏe tinh thần như lo âu, trầm cảm. Đáng lo ngại hơn, ở trẻ khi thiếu sự đồng hành của cha mẹ, dễ lệ thuộc mạng xã hội, game online, tiếp nhận những thông tin sai lệch từ môi trường số sẽ có hành vi lệch chuẩn.

Việc xây dựng một gia đình Việt Nam ấm no, hạnh phúc, văn minh trong xã hội hiện đại ngày nay cần có sự điều chỉnh phù hợp nhưng vẫn phải giữ vững một số yếu tố cốt lõi. Thứ nhất, gia đình phải được xây dựng trên 3 nền tảng: tình yêu thương, sự tôn trọng và trách nhiệm giữa các thành viên. Thứ hai, xã hội càng phát triển thì bình đẳng giới trong gia đình càng cần được đề cao, bình đẳng giữa nam - nữ, giữa vợ - chồng và giữa con trai - con gái. Thứ ba, giáo dục đạo đức, giá trị sống và giáo dục cảm xúc là yêu cầu cấp thiết. Và trên hết, mỗi thành viên cần ý thức quyền tự do phát triển bản thân nhưng phải gắn với ý thức trách nhiệm, giữ kết nối yêu thương và quan tâm đến các thành viên trong gia đình.

Theo tôi, trong phần nhiệm vụ trọng tâm của dự thảo báo cáo chính trị Ban Chấp hành Hội LHPN TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, về nội dung xây dựng gia đình Việt Nam ấm no, hạnh phúc, tiến bộ, văn minh; xây dựng môi trường an toàn cho phụ nữ và trẻ em cần được đặc biệt chú trọng. Đây không chỉ là nhiệm vụ mang tính chiến lược, mà còn là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh xã hội chuyển đổi nhanh, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt và bền bỉ từ các cấp hội nhằm bảo đảm an toàn, hạnh phúc và sự phát triển toàn diện của mỗi gia đình.

Từ trước đến nay, các hoạt động của hội, đặc biệt là các chương trình liên quan đến giáo dục con cái, cung cấp các kỹ năng làm cha mẹ… đã mang lại nhiều giá trị thiết thực. Tuy nhiên, phạm vi tiếp cận vẫn còn hạn chế, chủ yếu tập trung ở cán bộ hội và cộng tác viên. Theo tôi, cần mở rộng phạm vi tiếp cận xuống từng khu dân cư, từng gia đình, giúp cha mẹ được trang bị kỹ năng nuôi dạy con, kỹ năng chuyển hóa cảm xúc và kỹ năng xây dựng tổ ấm bền vững.

Hội nên đẩy mạnh giáo dục tiền hôn nhân, trang bị kiến thức làm vợ, làm chồng, làm cha, làm mẹ, bởi khi cha mẹ không hạnh phúc, trẻ em khó có môi trường giáo dục gia đình tốt để phát triển lành mạnh. Đồng thời, cần tận dụng nền tảng số bằng việc xây dựng các ứng dụng (app), lớp học trực tuyến, chuyên trang, postcard và video tương tác để lan tỏa kiến thức rộng rãi trong cộng đồng. Cách làm này sẽ giúp thông điệp của hội lan rộng và tiếp cận được nhiều đối tượng hơn, thay vì chỉ dừng lại ở các buổi sinh hoạt trực tiếp quy mô nhỏ. Đặc biệt, hội cần thúc đẩy sự tham gia của nam giới trong các chương trình về bình đẳng giới, cùng nuôi dạy con và chia sẻ trách nhiệm gia đình, nhằm tăng sự đồng hành và thấu hiểu giữa vợ, chồng.

Ngoài ra, hội cần tăng cường phối hợp liên ngành như với ngành giáo dục để giảm áp lực thành tích và rèn kỹ năng sống cho học sinh; với ngành y tế nhằm nâng cao chăm sóc sức khỏe thể chất, tinh thần cho phụ nữ và trẻ em; với lực lượng công an và các cơ quan chức năng để phòng ngừa, ngăn chặn bạo lực gia đình, bạo lực học đường, quấy rối tình dục và can thiệp sớm các vụ việc liên quan. Đồng thời, đẩy mạnh tập huấn, hướng dẫn kỹ năng tự bảo vệ và xử lý tình huống thực tế cho phụ nữ và trẻ em, góp phần xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh.

Bên cạnh đó, việc tăng cường tham mưu, phản biện chính sách liên quan đến phụ nữ và trẻ em là hết sức cần thiết, bảo đảm các chương trình hỗ trợ thiết thực, khả thi và hiệu quả, đặc biệt đối với nhóm phụ nữ và trẻ em yếu thế ở vùng sâu, vùng xa.

Tiến sĩ Phạm Thị Thúy -
giảng viên Học viện Chính trị khu vực II

Ngọc Trăm (ghi)