Đẩy mạnh tiếng Anh hệ giáo dục thường xuyên, có khả thi?

08/10/2025 - 06:12

PNO - Năm học 2025-2026, Bộ GD-ĐT đề xuất thí điểm đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong hệ thống giáo dục thường xuyên, thông qua các lớp chuyên đề, câu lạc bộ, hoạt động trải nghiệm và ứng dụng công nghệ số. Tuy nhiên, các trung tâm vẫn chật vật với bài toán giáo viên, phòng học và động lực học viên.

Học viên chưa chú trọng học tiếng Anh

Mỗi dịp năm học mới, học viên các khối lớp tại Trung tâm Giáo dục thường xuyên Chu Văn An (phường An Đông, TPHCM) lại rục rịch lên kế hoạch cho mùa sản xuất video phỏng vấn người nước ngoài bằng tiếng Anh để lấy điểm môn học.

Học viên Trung tâm Giáo dục thường xuyên Chu Văn An giao lưu, tìm hiểu các tác phẩm văn học Việt Nam bằng tiếng Anh
Học viên Trung tâm Giáo dục thường xuyên Chu Văn An giao lưu, tìm hiểu các tác phẩm văn học Việt Nam bằng tiếng Anh

Nội dung kịch bản do học viên quyết định, chỉ cần đảm bảo tối thiểu là nhân vật giới thiệu được tên, tuổi, đến từ đâu và cảm xúc khi đến Việt Nam. Tất nhiên, kịch bản càng sâu, nhiều câu từ ý nghĩa điểm sẽ càng cao. Ngoài ra, tổ ngữ văn và tổ tiếng Anh của trung tâm còn tổ chức chương trình sân khấu hóa tác phẩm văn học Việt Nam. Ở đó, chị Dậu, Chí Phèo, Bá Kiến… đều nói chuyện, cãi nhau… hoàn toàn bằng tiếng Anh.

“Mục tiêu lớn nhất của các hoạt động này là khuyến khích học viên tìm hiểu, nghiên cứu các nội dung bằng tiếng Anh. Đồng thời tự tin nghe, nói và ứng dụng tiếng Anh vào đời sống thực tiễn”, ông Đỗ Minh Hoàng - Giám đốc trung tâm - chia sẻ.

Cũng theo ông, chương trình mới quy định, ở hệ giáo dục thường xuyên, tiếng Anh là môn tự chọn. Nhưng từ năm 2019, trung tâm xác định ngoại ngữ là kỹ năng của học viên nên dạy bắt buộc 3 tiết mỗi tuần. Học viên được học miễn phí, có điểm học bạ và có thể xét vào các trường đại học, cao đẳng như học sinh THPT. Thời gian đầu, trung tâm chỉ có 1 giáo viên biên chế nên phải hợp đồng, thỉnh giảng thêm giáo viên. Tới nay, trung tâm đã có 4 giáo viên và chuẩn bị tuyển thêm 1 người.

Ông chia sẻ thêm: “Nhìn chung, trình độ tiếng Anh của học viên giáo dục thường xuyên không cao. Do đó, trung tâm xin ý kiến phụ huynh và thực hiện thêm 1 tiết mỗi tuần học tiếng Anh với giáo viên nước ngoài. Giáo viên này tập trung củng cố kỹ năng nghe nói, dạy học sinh cách giao tiếp với người nước ngoài ngay từ năm lớp Mười. Hằng năm, trung tâm vẫn có từ 5 - 7% học sinh thi tốt nghiệp THPT môn tiếng Anh, dù điểm không quá cao nhưng vẫn đảm bảo tốt nghiệp”.

Tương tự, ông Lưu Thanh Tòng - Giám đốc Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên quận Tân Phú (phường Phú Thọ Hòa) - cũng cho biết: TPHCM đã xác định tiếng Anh và tin học là 2 môn công cụ quan trọng để học sinh thích ứng và trở thành công dân toàn cầu. Do đó, hơn 10 năm nay, trung tâm luôn tuyên truyền vận động học viên, cha mẹ học viên nhận thức lợi ích của việc học tiếng Anh.

Ngoài giảng dạy theo chương trình của Bộ GD-ĐT, trung tâm còn tổ chức cho học viên khối Mười, Mười một tự nguyện đăng ký học tiếng Anh với người bản ngữ, tham gia các câu lạc bộ tiếng Anh để rèn luyện kỹ năng nghe nói và giao tiếp.

Giải bài toán thiếu giáo viên

Ngược lại, ông Nguyễn Văn Tiến - Giám đốc Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên quận Tân Bình - cho biết, việc giảng dạy tiếng Anh ở trung tâm vẫn còn nhiều trở ngại. Trước đây, trung tâm có giáo viên tiếng Anh nhưng 2 năm gần đây, giáo viên đã xin chuyển đi. Do đó, trung tâm phải mời giáo viên bên ngoài về dạy và mất thêm chi phí từ phụ huynh, học viên. Ngoài ra, một bộ phận học viên không muốn học bộ môn này vì là môn tự chọn.

Ông cho rằng: “Đề xuất mới của Bộ GD-ĐT theo xu hướng chung thế giới, học viên nào cũng cần tiếng Anh để hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, ở trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên thì năng lực của các em không cao, điều kiện cơ sở vật chất, giáo viên cũng không có nhiều nên khá thiệt thòi. Trung tâm đang làm văn bản đề xuất bổ sung giáo viên ngoại ngữ gửi Sở GD-ĐT TPHCM. Khi có giáo viên biên chế thì trung tâm sẽ đưa thẳng vào chương trình chính khóa cho các em chọn và được học miễn phí. Như vậy thì chất lượng giảng dạy mới được nâng cao”.

Trong bối cảnh khó khăn về giáo viên, bà Hồ Thị Phước Thọ - Giám đốc Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên quận 7 (phường Tân Thuận) - cho biết, những năm trước đây, trung tâm chỉ dạy tiếng Anh thị phạm để học viên phát triển kỹ năng chứ không lấy điểm. Đồng thời xây dựng câu lạc bộ tiếng Anh, hoạt động theo nhiều chủ đề như: chào hỏi, hỏi đường, đồ vật, cây cối… tại phòng học tiếng Anh để học sinh thoải mái tham gia.

“Với đề xuất của Bộ GD-ĐT, năm học này, trung tâm triển khai thí điểm cho một số học sinh lớp Mười học môn tiếng Anh như các môn học khác, có điểm trong học bạ. Trung tâm cũng vừa tuyển được 1 giáo viên tiếng Anh, hy vọng từ năm sau sẽ mở rộng quy mô hơn” - bà nói.

Ông Lưu Thanh Tòng cũng nói thêm, năm nay, trung tâm có tổng cộng 1.800 học viên. Trong đó, có khoảng 900 học viên chọn học tiếng Anh. Tuy nhiên, trung tâm hiện có 3 giáo viên tiếng Anh, thiếu so với nhu cầu thực tế, chưa có phòng Lab nên việc tổ chức giảng dạy tiếng Anh còn những khó khăn nhất định. “Hiện, trung tâm chỉ cố gắng thực hiện trong khả năng của mình, nhưng nếu được hỗ trợ sẽ làm tốt hơn” - ông nhấn mạnh.

Cần chính sách đồng bộ để có môi trường nói tiếng Anh

Hiện nay, cách dạy tiếng Anh trong các trường học, trung tâm giáo dục thường xuyên vẫn còn lạc hậu, thiếu linh hoạt. Bộ GD-ĐT cần yêu cầu đổi mới cách dạy, cách thi tiếng Anh, không phải cứ học trên lớp rồi thi trên giấy. Trong đó, AI là một giải pháp hiệu quả và tiết kiệm chi phí vì có thể cá nhân hóa lộ trình học tập. Nhưng muốn dùng được thì bộ phải phổ cập, phải làm sao cho ứng dụng rẻ để học sinh, học viên được sử dụng. Bộ cũng có thể tạo điều kiện để cập nhật AI vào các phương án giảng dạy, cách dạy tiếng Anh.

Đồng thời, việc học ngoại ngữ tốt nhất là phải có không gian thực hành chứ không chỉ nghe trên loa hay laptop, điện thoại. Môi trường xung quanh mỗi người phải có tiếng Anh, nhìn, nghe thấy mỗi ngày mới thẩm thấu được.

Việc tạo môi trường là trách nhiệm chung của nhà trường, trung tâm và cả gia đình, xã hội. Nghĩa là để tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai thì không chỉ trong trường học mà trong đời sống đều phải có tiếng Anh. Nó cần chính sách đồng bộ từ Chính phủ đến các ban ngành cùng thực hiện.

Ông Đỗ Minh Hoàng - Giám đốc Trung tâm Giáo dục thường xuyên Chu Văn An

Trang Thư

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI