Đừng để mang nghiệp vì… phóng sinh

Một người khi nhận mình là Phật tử điều tối thiểu phải thực hiện là năm giới luật cơ bản: Không sát sanh, không trộm cướp, không nói dối, không tà dâm, không uống rượu. Trong đó, giới luật không sát sanh được đặt lên hàng đầu. Người muốn theo Phật pháp vì giới luật này mà ăn chay. Tu sĩ cũng vì giới luật này mà hàng năm có 3 tháng an cư kiết hạ, thực hành tu tập tại chỗ không di chuyển nhiều để tránh vô tình dẫm đạp dưới chân mình những sinh linh nhỏ bé.

Đức Phật dạy phải tôn trọng cuộc sống của muôn loài, mọi sinh linh đều có quyền được sống cuộc đời của mình, không ai được tước đoạt quyền sống đó. Vì vậy, các Phật tử được khuyến khích tìm cách thả những con vật đang bị giam cầm, chuẩn bị làm thức ăn hay để làm thú vui giải trí…

Tuy nhiên trong thời gian gần đây, việc phóng sinh lại bị vận dụng sai lời dạy căn bản đó. Người ta đặt mua sẵn những con vật được nuôi để làm lễ phóng sinh. Hay vừa phóng sinh xong lại có 1 đội quân hùng hậu rình rập bắt lại để bán cho người khác phóng sinh tiếp. Bắt, thả, thả rồi lại bắt nhiều lần khiến những con vật bị chết. 

Tôi tự hỏi tại sao việc phóng sinh phải diễn ra trong một thời gian nhất định, tại địa điểm gần chùa? Lẽ nào các Phật tử nghĩ rằng đúng thời gian đó, tại các địa điểm đó Phật mới chứng giám cho hành động thiện lành của mình?

Khi “cầu” không xuất phát từ sự tử tế chân tình như giáo lý của nhà Phật thì "cung" sẽ trở nên vụ lợi, tiếp tay cho hành vi sát sinh. Phóng sinh như thế sẽ tạo thành vòng luẩn quẩn của sinh tử luân hồi, rồi cuối cùng nhận lấy cái kết bi thảm. Những con vật bị chích điện, sa bẫy của những kẻ đang chực chờ đợi người phóng sinh để bắt bán lại. Cứ như thế những con vật bị vùi dập, đói khát, sống không bằng chết.

Hành thiện trước tiên là tùy tâm. Tâm không vị tha (tức là mình không phải vì người) thì không phải là hành thiện. Việc phóng sinh phải xuất phát từ lòng ham muốn giải thoát cho những con vật trở về cuộc sống vốn có của nó. Việc đó được thực hiện bất cứ lúc nào, bất cứ ở đâu, khi có đủ điều kiện.

Tôi từng có dịp gặp một vị thượng tọa ở một ngôi chùa ở TPHCM, ông cho biết, ý nghĩa của phóng sinh chính là hộ sinh bảo vệ mạng sống cho động vật được phóng sinh, nhưng cách làm phóng sinh hiện nay thậm chí có thể tạo nghiệp cho những người bắt động vật để phục vụ nhu cầu phóng sinh. Nếu không thể phóng sinh đúng cách, đúng nghĩa hộ sinh thì không phóng sinh sẽ tốt hơn, chỉ cần "tâm an vạn sự an, tâm bình thế giới bình".

Nguyễn Huỳnh Đạt