Nữ đạo diễn vẫn đứng ngoài lề bom tấn Hollywood

19/09/2025 - 06:58

PNO - Hè 2025, phòng vé toàn cầu chứng kiến sự thống trị tuyệt đối của các phim do nam đạo diễn cầm trịch: Jurassic World: Rebirth (Gareth Edwards), Superman (James Gunn), Ballerina (Len Wiseman)… Những dự án của nữ đạo diễn giới hạn ở quy mô nhỏ hơn, như Freakier Friday (Nisha Ganatra) hay Materialists (Celine Song).

Việc Hollywood tiếp tục trao cơ hội làm phim có ngân sách lớn, dự báo doanh thu cao cho nam giới vẫn đang tiếp diễn và không có dấu hiệu thay đổi.

Nisha Ganatra - đạo diễn phim Freakier Friday - từng tạo dấu ấn với nhiều dự án phim độc lập, truyền hình và phim dài tập - Nguồn ảnh: Television Academy
Nisha Ganatra - đạo diễn phim Freakier Friday - từng tạo dấu ấn với nhiều dự án phim độc lập, truyền hình và phim dài tập - Nguồn ảnh: Television Academy

Những con số biết nói

Theo chuyên gia Martha Lauzen - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Phụ nữ trong truyền hình và điện ảnh (San Diego State University), thực tế này phản ánh sự bất bình đẳng đã kéo dài nhiều thập niên. “Những bộ phim bom tấn với ngân sách khổng lồ không chỉ quyết định doanh thu mà còn mở ra sự nghiệp dài hạn và vị thế cho đạo diễn. Thế nhưng, phụ nữ vẫn gần như bị loại khỏi cuộc chơi này”.

Nhiều nghiên cứu cho thấy sự chênh lệch rõ rệt về vai trò của phụ nữ ở Hollywood. Theo báo cáo của Celluloid Ceiling, năm 2024, phụ nữ chiếm 32% đạo diễn phim độc lập nhưng chỉ 11% đạo diễn trong tốp 100 phim ăn khách nhất nước Mỹ. Với biên kịch, phụ nữ chiếm 33% ở phim indie nhưng chỉ 16% ở bom tấn. Ở lĩnh vực quay phim, nữ giới chiếm 13% ở phim indie nhưng chỉ 5% ở bom tấn. Điều đó chứng minh rằng con đường từ phim độc lập tới các dự án lớn dường như chỉ mở rộng cho nam đạo diễn.

Tương lai nào cho nữ đạo diễn?

Hollywood thậm chí còn kém tiến bộ so với nhiều lĩnh vực khác. Hiện nay, phụ nữ chiếm 26% ghế Thượng viện Mỹ, 29% Hạ viện, 28% thống đốc bang và 17% trong chương trình phi hành gia của NASA. Trong khi đó, tỉ lệ nữ đạo diễn bom tấn chỉ 11%.

Những thực tế trên làm gợi nhớ khẩu hiệu nổi tiếng năm 1999 của nhóm Guerrilla Girls trong chiến dịch nâng cao nhận thức về bất bình đẳng giới: “Thượng viện Mỹ còn tiến bộ hơn Hollywood”. 2 thập niên trôi qua, thực tế ấy hầu như không thay đổi.

“Ở Mỹ, phụ nữ có nhiều khả năng được bay vào vũ trụ hơn là có cơ hội đạo diễn một bom tấn Hollywood”.
Tiến sĩ Martha Lauzen từng ví von

Một thập niên trước, giới phê bình từng tin rằng các đạo diễn nữ độc lập sẽ dần bước lên dòng chính như cách nhiều nam đạo diễn đã làm. Nhưng, cơ chế nâng đỡ ấy đã không xuất hiện cho phụ nữ.

Đa số đạo diễn nữ tiếp tục mắc kẹt ở những dự án nhỏ, ít ngân sách và ít cơ hội cạnh tranh doanh thu. Điều đó không chỉ phản ánh sự bất công trong phân bổ nguồn lực mà còn khiến Hollywood bỏ lỡ một nguồn lao động sáng tạo khổng lồ. “Chừng nào những rào cản mang tính hệ thống chưa được gỡ bỏ, nữ đạo diễn vẫn bị gạt ra khỏi bệ phóng lớn nhất của ngành, những bom tấn phòng vé” - Lauzen nhấn mạnh.

Minh Phát

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI