Lợi và hại khi sử dụng AI trong quá trình giảm cân

Lợi ích: Cá nhân hóa kế hoạch, tiết kiệm thời gian, duy trì động lực

1. Chế độ ăn uống và luyện tập phù hợp từng cá nhân

Không giống các chế độ ăn kiêng rập khuôn, AI có khả năng phân tích dữ liệu cá nhân như cân nặng, thói quen sinh hoạt, khẩu vị hay lịch trình công việc. Từ đó, hệ thống đưa ra thực đơn và kế hoạch luyện tập riêng biệt, giúp người dùng dễ dàng tuân thủ hơn.

2. Phản hồi theo thời gian thực, giữ vững động lực

Nhiều ứng dụng tích hợp AI có thể tính toán lượng calo tiêu thụ, quét mã thực phẩm hoặc theo dõi vận động qua đồng hồ thông minh, từ đó đưa ra phản hồi tức thì. Việc được ''nhắc nhở'' liên tục và nhìn thấy tiến bộ hàng ngày giúp người dùng duy trì động lực, tránh tình trạng bỏ cuộc giữa chừng.

3. Tăng khả năng gắn bó lâu dài

AI còn sử dụng các yếu tố trò chơi hóa (gamification) như bảng thành tích, mục tiêu hàng ngày hay hệ thống điểm thưởng. Những yếu tố này tạo cảm giác hứng thú, khiến việc giảm cân không còn nhàm chán mà trở thành hành trình thử thách bản thân và mang lại hiệu quả rõ rệt.

Rủi ro: Khi ''trợ lý ảo'' đưa ra lời khuyên nguy hiểm

1. Khuyến nghị sai lệch, thiếu an toàn

AI không thể thay thế chuyên môn y tế. Một số chatbot từng bị phát hiện đưa ra lời khuyên không phù hợp, thậm chí phản tác dụng. Điển hình là trường hợp chatbot hỗ trợ rối loạn ăn uống Tessa, bị buộc ngưng hoạt động vì khuyến nghị chế độ ăn khắc nghiệt, gây nguy hiểm cho người dùng.

Nếu người dùng có bệnh nền như tiểu đường, tim mạch hoặc rối loạn nội tiết, AI càng khó nắm bắt đầy đủ bối cảnh. Những gợi ý ''ăn thật ít calo'' hay ''tập luyện cường độ cao'' có thể dẫn đến suy kiệt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

2. Sai lệch dữ liệu đầu vào

Chỉ cần nhập thông tin chưa chính xác, ví dụ cân nặng, khẩu phần ăn, hoặc thời gian tập luyện, AI sẽ tính toán sai toàn bộ kế hoạch. Tình trạng này không hiếm gặp, đặc biệt khi ứng dụng dựa vào ảnh chụp món ăn để ước lượng calo.

3. Nguy cơ về quyền riêng tư bị lộ

Việc AI thu thập thông tin cá nhân như chỉ số sức khỏe, chế độ ăn uống hay thói quen sinh hoạt khiến nhiều chuyên gia lo ngại về bảo mật dữ liệu. Ngoài ra, nếu thuật toán được huấn luyện trên nhóm người dùng hạn chế, khuyến nghị có thể không phù hợp với các nền văn hóa, điều kiện sống khác nhau.

4. Thiếu yếu tố con người

AI không thể thay thế hoàn toàn sự đồng cảm và khích lệ từ huấn luyện viên hoặc bác sĩ. Động lực tinh thần và trách nhiệm đến từ con người vẫn là yếu tố quan trọng để hành trình giảm cân trở nên bền vững.

Tuy AI đang mở ra một hướng đi mới cho những ai muốn giảm cân, đặc biệt với những người bận rộn hoặc chưa có điều kiện tìm đến chuyên gia nhưng công nghệ này chỉ nên được xem là công cụ hỗ trợ, chứ không phải ''giải pháp thay thế''.

Các chuyên gia khuyến cáo người dùng nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi áp dụng bất kỳ kế hoạch nào do AI gợi ý. Sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo và kiến thức y khoa con người mới là chìa khóa để hành trình giảm cân đạt hiệu quả, an toàn và lâu dài.

Thu Vân

Ảnh minh họa: Canva