Cần trang bị kiến thức công nghệ cho giáo viên tư vấn học đường

Chương trình được tổ chức trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến tới các điểm cầu Sở GD-ĐT trên cả nước.

Thiếu nhân sự chuyên trách

Báo cáo tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Bích Thủy - Chuyên viên Vụ Học sinh, sinh viên (Bộ GD-ĐT) - cho biết, hiện 100% cơ sở giáo dục phổ thông trên cả nước có tổ tư vấn học đường; khoảng 90% cơ sở có phòng tư vấn học đường riêng hoặc dùng chung; 100% đội ngũ giáo viên phụ trách công tác này đã được tập huấn, bồi dưỡng nâng cao nhận thức. Công tác tư vấn được triển khai dưới nhiều hình thức và đạt được nhiều hiệu quả tích cực.

Học sinh Trường THCS Trần Quốc Tuấn (phường Tân Hưng, TPHCM) được tham vấn tâm lý - Ảnh: Trang Thư

Bộ GD-ĐT cũng đã ban hành nhiều thông tư, hướng dẫn liên quan, gần nhất là Thông tư số 18/2025/TT-BGDĐT ngày 15/9/2025 hướng dẫn công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học. Thông tư đã quy định rõ nội dung, đối tượng, vai trò của công tác tư vấn học đường và công tác xã hội, tạo cơ chế cho các trường học triển khai hoạt động hiệu quả.

Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Bích Thủy cũng chỉ ra thực trạng một số cán bộ quản lý, giảng viên, giáo viên các đơn vị trường học chưa nhận thức được vai trò của tư vấn tâm lý, công tác xã hội học đường. Do đó, vẫn còn tình trạng học sinh, sinh viên gặp khó khăn cần hỗ trợ mà nhà trường không nắm được.

Một số cơ sở giáo dục chưa bố trí được phòng tư vấn riêng cho hoạt động tư vấn tâm lý học sinh, hoặc được bố trí ở những khu vực chưa phù hợp. Việc trang bị cho cha mẹ hoặc người giám hộ, giảng viên, giáo viên các kiến thức, kỹ năng, phương pháp phát hiện trường hợp khó khăn cần hỗ trợ chưa đầy đủ, kịp thời.

Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên làm công tác phần đông là kiêm nhiệm, kỹ năng tư vấn còn nhiều hạn chế, chủ yếu dựa vào kinh nghiệm cá nhân và tinh thần trách nhiệm. Nội dung, hình thức tư vấn chưa linh hoạt, khiến học sinh chưa thật sự mạnh dạn, chủ động trong việc tự nguyện đến gặp để tư vấn.

Cần ứng dụng số trong tư vấn học đường

Ông Nguyễn Xuân An Việt - Phó vụ trưởng Vụ Học sinh, sinh viên (Bộ GD-ĐT) - nhấn mạnh, công tác tư vấn học đường và công tác xã hội là bộ phận quan trọng trong hoạt động giáo dục nhà trường, góp phần bảo đảm sức khỏe tinh thần, tâm lý ổn định của học sinh.

Trong kỷ nguyên số, trường học cần tham gia giải quyết nhiều vấn đề mà học sinh có thể gặp phải như: bạo lực học đường, bỏ học, thiếu kỹ năng sống… Những vấn đề này tác động trực tiếp đến việc học tập và sự phát triển của học sinh, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của nhà trường nhằm bảo vệ trẻ em tốt hơn và toàn diện hơn.

Các đại biểu tham dự hội nghị tại điểm cầu TPHCM - Ảnh: Trang Thư

“Hội nghị cần đánh giá thực trạng, làm rõ kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại của công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học. Từ đó tìm ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển công tác, đáp ứng yêu cầu kỷ nguyên số, bảo đảm an ninh, an toàn theo quy định pháp luật Việt Nam” - ông Việt nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Thị Bích Thủy cũng cho biết, trong thời gian tới, Bộ GD-ĐT sẽ đẩy mạnh chỉ đạo các địa phương, cơ sở giáo dục xây dựng kế hoạch, bố trí nguồn lực, ứng dụng công nghệ số vào công tác tư vấn học đường và công tác xã hội.

Từng bước bố trí vị trí việc làm viên chức tư vấn học sinh chuyên trách, bảo đảm phòng tư vấn học đường theo quy định. Đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát, phát triển và nhân rộng các mô hình tư vấn tâm lý học đường hiệu quả.

Bà Lê Hồng Loan - Trưởng chương trình Bảo vệ trẻ em (UNICEF Việt Nam) - cũng đề nghị, ngành giáo dục cần nâng cao năng lực số cho cán bộ tư vấn tâm lý trường học, bao gồm tư vấn trực tuyến, quản lý ca điện tử, an toàn số và bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng.

Ứng dụng các công cụ số như: đường dây nóng, công cụ và nền tảng tư vấn trực tuyến… nhằm tăng khả năng tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tinh thần cho học sinh. Tăng cường kết nối giữa giáo dục, y tế, công tác xã hội và hệ thống bảo vệ trẻ em thông qua các cơ chế và nền tảng quản lý liên thông.

“Đội ngũ làm công tác tư vấn cần có kiến thức về công nghệ số để hiểu thói quen, lợi ích và nguy cơ của công nghệ đối với học sinh; nhận diện và ứng phó với các hành vi xâm hại, lừa đảo trên môi trường mạng; ứng dụng công nghệ nhằm nâng cao khả năng tiếp cận và chất lượng dịch vụ hỗ trợ” - bà nhấn mạnh.

Trang Thư