Vốn ít, làm sao khởi nghiệp thành công?

Từ vốn vay nhỏ làm nên thương hiệu

Mở đầu tọa đàm, bà Trần Kim Oanh - chủ hộ kinh doanh Oanh, phường Tây Thạnh, TPHCM - kể về hành trình tiếp cận nguồn vốn vay dành cho phụ nữ từ những buổi sinh hoạt hội tại khu phố cho đến khi xây dựng được sinh kế ổn định. Theo bà Kim Oanh, trước khi tiếp cận nguồn vốn từ Quỹ Hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế (CWED) bà đã tham gia công tác hội tại khu phố. Tại đây, bà được các chị em trong chi hội giới thiệu về chương trình vay vốn hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp.

Sau khi tìm hiểu, bà đăng ký tham gia, đến nay đã thực hiện 6 lượt vay với tổng số tiền lên đến 530 triệu đồng. Trung bình, mỗi đợt bà vay khoảng hơn 80 triệu đồng. Để được xét vay, bà phải lập kế hoạch kinh doanh cụ thể, hội sẽ cử cán bộ xuống thẩm định và đưa ra mức vay phù hợp. Không chỉ thế, việc lựa chọn ngành nghề khởi nghiệp cũng cần xuất phát từ điều kiện và hoàn cảnh thực tế của mỗi người. Chồng bà Oanh làm trong lĩnh vực xây dựng nên bà chọn buôn bán sơn, cũng là cách để hỗ trợ cho chồng.

Các diễn giả tham gia talk show “Phụ nữ khởi nghiệp thế nào từ vốn 50 triệu đồng?”. Từ trái qua: bà Lâm Thúy Ái - thành viên Ban cố vấn Hội Nữ doanh nhân TPHCM, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Mebi Farm, bà Trần Kim Oanh - chủ hộ kinh doanh Oanh, bà Nguyễn Thị Mỹ - Giám đốc Công ty Hoa Mỹ Flower, tiến sĩ Đậu Thị Mai Liên - nghiên cứu viên Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM - Ảnh: Nguyễn Quang

Bà Oanh nhìn nhận, nhiều chị em vẫn nghĩ nguồn vốn của hội chỉ dành cho hộ nghèo hoặc những mô hình làm ăn lớn, nhưng đây là vốn dành cho chị em khởi nghiệp, phát triển kinh tế, và quan trọng là việc tiếp cận không quá khó nếu có kế hoạch rõ ràng.

Cũng đi lên từ số vốn nhỏ, bà Nguyễn Thị Mỹ - Giám đốc Công ty Hoa Mỹ Flower - cho biết: “Để có thương hiệu Hoa Mỹ như hiện nay, ít ai biết rằng tôi từng khởi nghiệp chỉ với 25 triệu đồng và mặt bằng chỉ 5m2.

2 năm đầu thực sự là một thử thách lớn, tôi bắt đầu từ 3 giờ sáng và kết thúc lúc 10 giờ đêm, tự tay làm mọi việc từ đi chợ, cắm hoa đến dọn dẹp và giao hàng”. Có những giai đoạn khó khăn đến mức bà Mỹ phải ôm hoa ra cổng các trường đại học để bán cho sinh viên tốt nghiệp. Nhưng chính trong nghịch cảnh đó, bà đã học được cách bảo quản hoa hiệu quả, thấu hiểu khách hàng và đặc biệt là tìm ra “chìa khóa” để mở ra hướng đi mới cho việc kinh doanh. Khi đưa sản phẩm lên các nền tảng mạng xã hội, Hoa Mỹ từng bước chuyển sang bán hàng online và bước sang một trang mới, tạo nền tảng cho sự phát triển và vị thế của mình.

Chị Nguyễn Thị Mỹ - Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Hoa Mỹ Flower - tận dụng mạng xã hội để quảng bá sản phẩm của mình - Ảnh: Nguyễn Quang

Muốn thành công cần có khát vọng lớn

Theo bà Lâm Thúy Ái - thành viên Ban cố vấn Hội Nữ doanh nhân TPHCM, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Mebi Farm - để khởi nghiệp, đầu tiên cần có là khát vọng và khát vọng đó phải đi cùng kế hoạch sử dụng vốn rõ ràng. Nếu không tính toán kỹ, rất dễ gặp khó khăn trong quá trình triển khai. Khởi nghiệp không màu hồng như nhiều người tưởng.

Nhiều người vẫn nghĩ làm chủ là tự do, nhưng với những người khởi nghiệp, đặc biệt là phụ nữ thì làm chủ đôi khi là... làm luôn ngày Chủ nhật, làm từ tạp vụ, kế toán đến điều hành. Theo bà Thúy Ái, sự sáng tạo và tư duy đổi mới chính là chìa khóa quan trọng để vượt qua nghịch cảnh. Với bà, việc đưa sản phẩm lên mạng xã hội là thử thách và bà đã biến thử thách thành lợi thế. Đây không chỉ là “làm mới” những gì đã có, mà còn là “biến đổi để tạo ra giá trị khác biệt”.

Ở góc nhìn chính sách, tiến sĩ Đậu Thị Mai Liên - giảng viên Trường đại học Ngân hàng TPHCM - cho rằng, phụ nữ khởi nghiệp cần bắt đầu từ chính thế mạnh và bản sắc của mình. Vốn nhiều hay ít không quyết định thành công, quan trọng là niềm tin vào năng lực sẵn có và khả năng đi đường dài. Với phụ nữ, khởi nghiệp không chỉ là câu chuyện tạo thu nhập, mà còn gắn với trách nhiệm đối với gia đình và cộng đồng. Khi làm đúng từ đầu, sử dụng vốn có kế hoạch và lựa chọn lĩnh vực phù hợp với bản thân, vốn nhỏ vẫn có thể tạo ra giá trị lớn và bền vững.

Bắt đầu từ đâu để không “đứt gánh”?

Chị Lê Thúy Quỳnh (28 tuổi, phường Tân Tạo) hỏi: “Tôi làm công nhân may, tích cóp được 60 triệu đồng. Gần đây, công ty ít việc, thu nhập giảm. Tôi định dùng số tiền mình có để mở một ki-ốt bán cà phê mang đi, hoặc quầy ăn vặt nhỏ… Tôi cũng rất đam mê pha chế. Nhưng lại thấy nhiều người mở ra một thời gian rồi phải thanh lý... Liệu tôi có nên tiếp tục kế hoạch của mình? Nếu tiếp tục tôi cần làm gì để giảm rủi ro?

Bà Phạm Thị Vân Anh (giữa) - Phó tổng biên tập Báo Phụ nữ TPHCM - tặng hoa cảm ơn các khách mời tham dự chương trình - Ảnh: Nguyễn Quang

Tiến sĩ Đậu Thị Mai Liên cho rằng, nhiều cửa hàng đóng cửa không hẳn vì vốn ít, mà do thiếu sự chuẩn bị và sự khác biệt. Theo bà, với số vốn 50-60 triệu đồng, người khởi nghiệp không nên vội bỏ việc hiện tại, mà cần thử nghiệm từng bước để quen với áp lực vận hành. Trước hết, cần biến đam mê thành năng lực thực tế, có thể bằng cách dành một phần vốn nhỏ để học bài bản, sau đó tạo ra sản phẩm đặc trưng của riêng mình.

Bên cạnh đó, địa điểm kinh doanh phải được khảo sát kỹ, phù hợp với đối tượng khách hàng, đồng thời cần có kế hoạch phân bổ vốn rõ ràng. “Với 60 triệu đồng, bạn có thể dành từ 5-10 triệu đồng để học pha chế, 20-30 triệu đồng mua dụng cụ, phần còn lại dùng làm vốn lưu động để duy trì hoạt động ban đầu” - bà Mai Liên khuyên.

Bạn Thùy Linh (phường Bình Trưng, TPHCM) hỏi, trở ngại ban đầu của phụ nữ khi khởi nghiệp với số vốn nhỏ là gì? Làm sao để biết mình đang đi đúng hướng và cần lưu ý điều gì để hạn chế rủi ro?

Trả lời câu hỏi này, bà Nguyễn Thị Mỹ cho rằng, trở ngại lớn nhất của khởi nghiệp với vốn nhỏ cũng chính là thế mạnh của nó. Khi vốn hạn chế, chúng ta buộc phải chi tiêu và sử dụng từng đồng một cách hợp lý nhất. Điều đó đòi hỏi phải tính toán rất tỉ mỉ, cẩn trọng và điều này giúp mình tránh lãng phí.

Với bà Mỹ, do khởi nghiệp với số vốn rất nhỏ nên trước khi chi bà luôn tự hỏi khoản chi đó mang lại giá trị gì và rủi ro ra sao. Từ kinh nghiệm thực tế, bà cho rằng đam mê là cần thiết, nhưng phải đi cùng lộ trình rõ ràng và đặc biệt là luôn tính đến phương án dự phòng. “Hãy tự hỏi nếu khởi nghiệp gặp khó khăn, tôi sẽ làm gì tiếp theo? Trả lời được câu hỏi đó còn quan trọng hơn cả việc có tiền. Khi đã có phương án dự phòng, coi như bạn đã nắm chắc khoảng 80% cơ hội thành công” - bà Mỹ nói.

Thanh Hoa - Mai Ca