Doanh nghiệp nhỏ TPHCM đuối sức, HUBA kiến nghị gói hỗ trợ riêng

Theo khảo sát tình hình kinh doanh quý 3/2025 của Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM (HUBA), hầu hết các doanh nghiệp thành phố ổn định với số đơn vị tăng doanh thu chiếm 30%, cao hơn đáng kể số doanh thu giảm chỉ chiếm 26%.

Đặc biệt, niềm tin của doanh nghiệp cho kỳ kinh doanh tiếp theo luôn đạt ở mức cao, chiếm tới 63%, điều này phản ánh tác động tích cực từ chính sách đầu tư công và hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân của Nhà nước. Bên cạnh đó, cộng đồng doanh nghiệp cũng đánh giá cao về môi trường kinh doanh của TPHCM với tỷ lệ tích cực đạt 52%.

Các hộ kinh doanh cá thể tại TPHCM đang loay hoay trước những thay đổi mới

Tuy nhiên, với khối doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh, theo ghi nhận của HUBA, thời gian qua là giai đoạn khó khăn chưa từng có của nhóm này. Nguyên nhân xuất phát từ sự cạnh tranh khốc liệt với thương mại điện tử, cùng với sự thay đổi thói quen tiêu dùng, đang khiến nhiều sạp chợ, cửa hàng truyền thống phải đóng cửa hàng loạt.

Ngoài ra, không ít hộ kinh doanh lớn tuổi vốn quen cách buôn bán truyền thống đã rơi vào cảnh “hụt hơi” trước những quy định mới như chính sách siết hàng gian, hàng giả; quy định hóa đơn bán hàng, kê khai thuế điện tử…

Chia sẻ tại hội nghị giao ban quý 3/2025 tổ chức chiều 24/10, ông Nguyễn Phước Hưng - Phó chủ tịch thường trực HUBA - cho biết, trong 9 tháng đầu năm nay, số doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng hơn 10% so với cùng kỳ và bình quân mỗi tháng có gần 20.000 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Nhiều doanh nghiệp “chết lâm sàng”, ngừng hoạt động nhưng chưa hoàn tất thủ tục giải thể, phá sản; không ít thương nhân đã trả mặt bằng, đóng cửa chờ thời.

Không chỉ chật vật với thị trường trong nước, sức ép từ quốc tế cũng khiến các ngành nghề truyền thống thêm khó khăn. Chính sách thuế đối ứng mới của Mỹ 20% với hàng xuất trực tiếp và 40% với hàng trung chuyển qua Việt Nam (đặc biệt các sản phẩm có nguồn nguyên liệu hoặc linh kiện từ Trung Quốc) đang tác động mạnh đến các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, giày dép, gỗ, điện tử.

Trong bối cảnh đó, HUBA kiến nghị chính quyền thành phố cần xây dựng gói hỗ trợ riêng cho doanh nghiệp nhỏ, tập trung vào đào tạo chuyển đổi số, hỗ trợ hóa đơn điện tử, và hướng dẫn kê khai thuế trực tuyến. Đồng thời, các chính sách kích cầu tiêu dùng, giảm phí công đoàn, bảo hiểm xã hội và thuế thu nhập doanh nghiệp cũng cần ưu tiên nhóm siêu nhỏ, hộ kinh doanh bởi đây là lực lượng đang chịu tác động mạnh nhất từ quá trình tái cấu trúc nền kinh tế.

Ngoài ra, để tạo đà phục hồi và củng cố niềm tin của doanh nghiệp, HUBA đề xuất, thành phố hoàn thiện phần mềm xử lý hồ sơ điện tử, tăng tính liên thông giữa các sở, ngành, đồng thời yêu cầu cán bộ, công chức giải quyết hồ sơ trong phạm vi thẩm quyền, không đùn đẩy lên cấp trên khi không cần thiết. Việc trả kết quả đúng hạn, minh bạch quy trình sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí, đặc biệt trong bối cảnh mô hình chính quyền hai cấp vừa mới vận hành sau sáp nhập địa giới hành chính.

Về chính sách thuế, HUBA kiến nghị điều chỉnh quy định lập hóa đơn cho phù hợp thực tiễn: cho phép doanh nghiệp lập hóa đơn trong vòng 3 ngày làm việc kể từ khi hoàn thành giao dịch, thay vì bắt buộc lập ngay thời điểm bán hàng. HUBA cũng nhấn mạnh nhu cầu mở rộng tín dụng ưu đãi cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và khởi nghiệp sáng tạo, khuyến khích họ đầu tư đổi mới công nghệ, chuyển đổi xanh, áp dụng tiêu chuẩn ESG (trách nhiệm - môi trường - xã hội). Việc hỗ trợ tiếp cận vốn nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ không chỉ giúp doanh nghiệp tăng năng suất, mà còn tạo động lực phát triển bền vững cho kinh tế thành phố trong giai đoạn mới.

Mai Ca