Thời trang bền vững: Để tủ đồ của bạn thực sự xanh

Các chuyên gia thời trang bền vững cho rằng, điều quan trọng nhất là hiểu rõ bản chất của từng loại sợi để biết đâu là lựa chọn đáng tin, đâu chỉ là ''greenwashing'' (đánh bóng hình ảnh xanh).

1. Vải nên tránh: Sợi tổng hợp từ dầu mỏ

Hầu hết chuyên gia đều đồng ý rằng nên hạn chế các sợi nhân tạo có nguồn gốc từ dầu mỏ, bởi chúng không phân hủy sinh học và gây hại lớn đến hệ sinh thái.

''Những chất liệu cần tránh hàng đầu là polyester nguyên sinh và acrylic, vì cả hai đều phát tán vi nhựa trong quá trình giặt và có lượng khí thải carbon cực cao'' - Bianca Alleyne, nhà sáng lập nền tảng Sustainably Influenced - cho biết.

Polyester hiện chiếm tới 57% tổng lượng sợi sản xuất toàn cầu. Dù rẻ và dễ gia công, polyester lại khiến quần áo bí bách, dễ hầm nóng. Quan trọng hơn, loại sợi này được tạo ra từ dầu mỏ và phải trải qua quy trình hóa học nặng nề, từ kéo sợi đến nhuộm. Kết quả là polyester mất hàng trăm năm để phân hủy, đồng thời rò rỉ hóa chất độc hại ra môi trường đất và nước.

2. Vải nên chọn: Tự nhiên, hữu cơ và có chứng nhận

Để mặc đẹp mà vẫn thân thiện với môi trường, các chuyên gia khuyên nên tìm đến sợi tự nhiên như lanh (linen), bông hữu cơ (organic cotton) và len (wool).

''Cotton là chất liệu tuyệt vời, có thể biến hóa linh hoạt từ kiểu dáng hiện đại đến mềm mại, nữ tính'' - Natalie Hasseck, Giám đốc sáng tạo thương hiệu Rise & Fall - nói.

Đặc biệt, lanh được xem là ''ngôi sao xanh'' của ngành dệt. Cây lanh hầu như không cần thuốc trừ sâu, ít tiêu tốn nước, có thể trồng ở đất nghèo dinh dưỡng, và càng dùng lâu vải càng mềm hơn.

Bên cạnh đó, các loại viscose bán tổng hợp có thương hiệu như Tencel, EcoVero hay Circulose (tái chế từ bông phế thải) cũng là lựa chọn bền vững hơn, do tiêu tốn ít năng lượng và nước hơn viscose thông thường.

3. Cẩn trọng với ''da thuần chay'' và các nhãn mác ''eco''

Theo chuyên gia phát triển sản phẩm bền vững Leigh Morris, nhiều thương hiệu sử dụng chiêu bài ''xanh giả'' để đánh lừa người tiêu dùng.

''Nếu trên nhãn ghi "tự nhiên" nhưng trong thành phần có polyester, nylon hay acrylic, đó chính là một dạng greenwashing. Việc trộn sợi nhựa vào vải tự nhiên giúp giảm chi phí, nhưng lại khiến sản phẩm kém bền vững'' - Morris nói.

Hasseck cũng cảnh báo: ''Da thuần chay nghe có vẻ tốt cho môi trường, nhưng phần lớn thực chất là polyurethane, tức nhựa tổng hợp. Các thương hiệu đang khiến người mua nghĩ rằng đây là lựa chọn đạo đức hơn, trong khi thực tế chỉ là nhựa đội lốt''.

4. Vải pha: Tiện lợi nhưng khó tái chế

Dù việc pha sợi (như cotton pha polyester) có thể giúp quần áo bền hơn, nhưng nó lại gây khó khăn cho quá trình tái chế. ''Các loại vải pha gần như không thể tách riêng từng thành phần, nên sau khi thải bỏ, chúng chỉ có thể bị chôn lấp hoặc đốt'' - Morris cho biết.

Một số thương hiệu còn dùng chiêu gắn mác ''lụa'' cho sản phẩm chỉ chứa 10-15% lụa thật, phần còn lại là sợi tổng hợp khiến người tiêu dùng trả giá cao cho chất liệu không tương xứng.

5. Đừng để ''len'' đánh lừa bạn

Ngày nay, không phải mọi chiếc ''áo len'' đều làm từ len thật. Để cắt giảm chi phí, nhiều thương hiệu thay len tự nhiên bằng sợi tổng hợp, dù giá bán vẫn cao.

''Len thật có khả năng thoáng khí, điều hòa thân nhiệt, kháng khuẩn và phân hủy sinh học. Khi bị thay thế bằng nhựa, tất cả đặc tính này đều biến mất'' - Morris nói.

Nếu bạn không muốn dùng sản phẩm từ động vật, có thể chọn len cotton (cotton knitwear), lựa chọn thân thiện hơn cho cả da và môi trường.

6. Mua sắm có trách nhiệm

Ngoài những thương hiệu sử dụng sợi tự nhiên, các chuyên gia khuyến khích người tiêu dùng hướng tới thời trang tuần hoàn.

''Mua đồ secondhand hoặc vintage là cách tiết kiệm và bền vững nhất. Bạn có thể tìm thấy nhiều lựa chọn chất lượng trên các nền tảng mua sắm trực tuyến''- Morris khuyên.

Cuối cùng, điều cốt lõi của thời trang bền vững không nằm ở việc mua sắm thêm, mà là mua ít lại và chọn kỹ hơn. Hãy đầu tư vào những món đồ chất lượng cao, dùng được lâu và khi không còn cần, hãy xử lý chúng có trách nhiệm để tủ đồ của bạn thực sự ''xanh'' từ gốc rễ.

Thu Vân