Bí mật sức hút của nghề hậu trường ngành công nghiệp tỉ đô

Những công việc từng bị coi là thấp kém, vất vả và nguy hiểm như quản lý nghệ sĩ hay nhà sản xuất chương trình, giờ lại trở thành đích đến hấp dẫn của thế hệ 9X, 10X. Bức tranh việc làm trong ngành giải trí Hàn Quốc đang thay đổi chóng mặt.

Từ trái sang: CEO Lee Myung-han, nhà sản xuất Na Young-seok, biên kịch Lee Woo-jung và nhà sản xuất Shin Won-ho, những cựu sáng tạo của KBS - Ảnh: Egg Is Coming

Tỉ lệ tuyển dụng 1 chọi 500

Trước đây, nghề quản lý nghệ sĩ thường bị gọi mỉa mai là gabang mochi nghĩa là người xách túi, ám chỉ vai trò thấp kém, chỉ quanh quẩn làm việc vặt cho ngôi sao. Bộ phim Radio Star (2006) từng mô tả nhân vật quản lý bị sỉ nhục, thậm chí chịu đánh để giành cơ hội cho nghệ sĩ của mình lên sóng… Những hình ảnh phản ánh đúng định kiến thời bấy giờ.

Nhưng ngày nay, hình ảnh đó đã thay đổi. Quản lý của nữ diễn viên Yoon Eun-hye, Yoo In-bi, tốt nghiệp Trường Kinh doanh Đại học Seoul và chỉ sai 3 câu trong kỳ thi đại học quốc gia. Một sinh viên khác của Seoul National hiện làm quản lý cho nhóm nhạc nữ nổi tiếng. Giới trong nghề cho biết, chuyện những sinh viên xuất sắc bắt đầu từ vị trí thấp nhất như vậy là điều chưa từng thấy cách đây mười năm.

“Cùng với sự bùng nổ của ngành văn hóa đại chúng, vai trò của người quản lý cũng chuyên nghiệp hơn, đòi hỏi kỹ năng và kiến thức đa lĩnh vực”, một CEO có 27 năm kinh nghiệm trong ngành chia sẻ.

Nếu trước kia, sinh viên mơ ước được làm tại KBS, MBC hay SBS, thì nay họ nhắm đến các studio độc lập, nơi cho ra đời loạt chương trình đình đám như Three Meals a Day, Hospital Playlist, Reply hay Earth Arcade.

Một nhà sản xuất 23 tuổi cho biết: “Các chương trình truyền thống quá tập trung vào khán giả trung niên. Giờ đây, người trẻ xem nội dung trên Netflix hay YouTube nhiều hơn. Các studio độc lập sáng tạo và linh hoạt hơn, nên tôi muốn làm việc ở đó”.

Quản lý Yoo In-bi, hàng ghế đầu (bên phải), lái xe đưa nữ diễn viên Yoon Eun-hye về. Yoo tốt nghiệp khoa kinh doanh của Đại học Quốc gia Seoul năm 2022 - Ảnh chụp màn hình từ chương trình "The Manager" của MBC

Thực tế cũng chứng minh xu hướng này: tại Giải Baeksang 2025, toàn bộ các giải thưởng lớn về phim và giải trí đều thuộc về các sản phẩm phát hành trên nền tảng OTT hoặc YouTube. Không có chương trình nào của các đài truyền hình truyền thống chiến thắng.

Studio Egg Is Coming, nơi quy tụ các nhà sản xuất nổi tiếng như Na Young-seok và Shin Won-ho, nhận hơn 900 hồ sơ chỉ cho vài vị trí sản xuất viên tập sự.

Yêu cầu kỹ năng cao, nhưng lương cao ngất

Khi “làn sóng Hallyu” trở thành trụ cột kinh tế mới, mức lương trong ngành cũng tăng chóng mặt. Năm nay, HYBE và JYP báo cáo thu nhập trung bình của nhân viên vượt 100 triệu won (khoảng 73.000 USD), còn YG Entertainment, thấp nhất trong nhóm Big Four, vẫn đạt 63 triệu won, cao hơn nhiều tập đoàn lớn.

Điều này phản ánh rõ vị thế mới của ngành giải trí. Trong khi xuất khẩu công nghiệp truyền thống gặp khó trước cạnh tranh từ Trung Quốc, giải trí Hàn Quốc đang bùng nổ toàn cầu và nhân lực chất lượng cao trở thành tài sản quý giá nhất.

Nếu trước đây, làm quản lý chỉ cần có bằng lái xe, thì nay các công ty yêu cầu ít nhất bằng đại học và thành thạo ngoại ngữ. Trong tin tuyển dụng “artist protocol” của HYBE, tiêu chí ưu tiên người nói được tiếng Anh, Nhật hoặc Trung được ghi rõ.

Bộ phim truyền hình Hospital Playlist do hãng phim độc lập Egg Is Coming sản xuất - Ảnh: Egg Is Coming

“Quản lý phải di chuyển nước ngoài hơn nửa năm, đâu thể lúc nào cũng có phiên dịch. Phần lớn ứng viên giờ là du học sinh” - một quản lý chia sẻ.

Theo thống kê, 7 trong 10 giám đốc điều hành của HYBE tốt nghiệp từ nhóm “SKY” (Seoul National, Korea, Yonsei), chiếm 70%, cao hơn xa mức trung bình 25% của 30 tập đoàn lớn Hàn Quốc.

Ngành hot nhưng nhiều thách thức

Tuy nhiên, không phải ai cũng trụ lại được trong nghề. Áp lực lớn, thời gian làm việc dài, công việc lệ thuộc và ít quyền tự quyết khiến nhiều người bỏ cuộc sớm.

Không ít cử nhân đại học danh giá rời ngành chỉ sau vài tháng. Một người từng được tuyển vào công ty giải trí lớn đã chuyển sang làm việc cho Hyundai Motor ngay trước kỷ niệm 1 năm làm việc.

Dù vất vả, ngành hậu trường K-pop và phim ảnh vẫn hấp dẫn hơn bao giờ hết. Các studio độc lập như Egg Is Coming, TEO hay Modak ghi nhận lượng hồ sơ ứng tuyển kỷ lục. Năm 2022, Egg Is Coming nhận tới 1.500 đơn cho 3 vị trí, tỉ lệ cạnh tranh 1 chọi 500.

Mức lương trung bình của nhân viên HYBE đã vượt quá 100 triệu won/năm (73.000 USD)

Mức lương khởi điểm hiện dao động khoảng 47 triệu won/năm (34.000 USD), tương đương lương tập đoàn lớn. “Đó là khoản đầu tư để thu hút nhân tài” - một đại diện studio nói.

Tuy nhiên, thách thức vẫn còn. Các công ty độc lập gặp khó trong việc vay vốn ngân hàng, thiếu hệ thống phúc lợi cho nhân viên trẻ. “Sau khi rời các đài lớn, việc huy động vốn rất khó. Bước tiếp theo là phải cải thiện chế độ đãi ngộ cho các nhà sản xuất trẻ” - một đạo diễn kỳ cựu cho biết.

Sự dịch chuyển này cho thấy một thế hệ lao động mới của Hàn Quốc, năng động, toàn cầu và không ngại thử thách đang tái định nghĩa giá trị của công việc trong ngành văn hóa. Từ hậu trường khiêm tốn, họ đang góp phần định hình một trong những ngành công nghiệp sáng tạo có sức ảnh hưởng nhất thế giới.

Hoàng Duy