Bài 1: "Dung Ma Ma” Lý Minh Khải: Hai thái cực giữa phim và đời

Hoàn châu cách cách đã đưa một loạt diễn viên Hoa ngữ lên hàng sao hạng A như: Triệu Vy, Lâm Tâm Như, Tô Hữu Bằng. Tác phẩm này cũng ghi dấu ấn của dàn diễn viên phụ, trong đó, nhân vật phản diện Dung Ma Ma do nghệ sĩ Lý Minh Khải thủ vai đã in sâu vào tâm trí nhiều khán giả.

Bị ghét vì... quá nhập vai

Dung Ma Ma, người hầu thân cận của hoàng hậu, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ về lòng trung thành trong xã hội xưa nên thường gây khó và hãm hại 2 nàng công chúa. Nhận vai khi đã có thâm niên trong nghề, nên Dung Ma Ma độc ác, mưu mô được Lý Minh Khải thể hiện đầy bản lĩnh bằng ánh mắt, cơ mặt... khiến người xem ghét cay ghét đắng mỗi khi nhân vật này xuất hiện trên màn ảnh.

Nghệ sĩ Lý Minh Khải gây ấn tượng trong Hoàn châu cách cách với vai Dung Ma Ma

Nghệ sĩ Lý Minh Khải sinh năm 1936 tại Liêu Ninh, Trung Quốc. Cha mất sớm nên từ năm 11 tuổi, bà đã phải làm việc vất vả như chăn bò, chăn dê, đốn củi mướn... 

Bước chân vào lĩnh vực nghệ thuật bằng tài năng ca hát, nhưng bà lại thành danh qua việc diễn xuất. Ban đầu, bà làm việc ở Dàn nhạc Trung ương Trung Quốc. Thời gian này, thỉnh thoảng bà được bạn bè mời đi xem kịch và nảy sinh tình yêu với bộ môn này rồi bắt đầu theo đuổi nghiệp diễn xuất. Khi Dàn nhạc Trung ương thành lập sân khấu kịch, bà chuyển hẳn sang hoạt động tại đây. Năm 25 tuổi, bà tham gia phim đầu tay 12 chuyến xe.

Trong suốt sự nghiệp của mình, Lý Minh Khải tham gia hơn 100 phim với nhiều dạng nhân vật có tính cách khác nhau. Bà được biết đến nhiều nhờ vai Vương Bà trong Thủy hử, Từ Hi Thái Hậu trong Trù tử đương quan… Nhưng phải đến vai Dung Ma Ma trong Hoàn châu cách cách, tên tuổi Lý Minh Khải mới thực sự vụt sáng.

Ban đầu, nhiều đồng nghiệp ái ngại khi Lý Minh Khải quyết định nhận vai này vì họ cho rằng nhân vật không giống với tính cách của bà ngoài đời nên sẽ gặp khó khăn. Nhưng kinh nghiệm cùng sự nỗ lực đã thay cho câu trả lời của Lý Minh Khải.

Khi Hoàn châu cách cách công chiếu, các vai chính được yêu mến bao nhiêu thì Dung Ma Ma của nghệ sĩ Lý Minh Khải bị ghét bấy nhiêu. Đi đến đâu, khán giả cũng nhận ra Dung Ma Ma, điều này cũng mang đến không ít rắc rối cho Lý Minh Khải.

Vai diễn thành công nhưng cũng mang đến không ít rắc rối cho nghệ sĩ Lý Minh Khải

Bà kể: “Có lần tôi ra phố, người ta nhận ra và xôn xao tôi là người phụ nữ xấu xa nên mới đóng đạt vai đó. Đến giờ, bộ phim dù đã hạ nhiệt, tôi vẫn chưa hết bị gọi là Dung Ma Ma. Tôi đi chợ mua rau, mua thịt, người ta mà nhận ra cũng không muốn bán cho bà già này. Họ bảo tôi độc ác quá, ăn uống làm gì và còn đuổi đi chỗ khác. Tôi hiểu đó là thành công của bộ phim, nhưng là một người bình thường lại cao tuổi, đôi lúc tôi không khỏi chạnh lòng”.

Có lần, bà tham gia một chương trình giao lưu ở Bắc Kinh, nghệ sĩ nào trong phim xuất hiện cũng được vỗ tay; đến lượt bà, khán giả im lặng. Lý Minh Khải phải tự “chữa cháy”. Bà nhớ lại: “Các em nhỏ và người già nhìn thấy tôi và la ó, họ bảo hãy đuổi tôi đi, họ ghét Dung Ma Ma. Tôi chỉ cười và nói với họ: “Mọi người hãy yên tâm, tôi là người tốt. Tôi tên Lý Minh Khải, chỉ có Dung Ma Ma là người xấu thôi”. Đến khi đó buổi phỏng vấn mới được diễn ra”.

Năm 1993, Lý Minh Khải được Bộ Văn hoá Trung Quốc trao tặng giải thưởng cấp Nhà nước - Giải thưởng Văn hóa. Năm 1998, bà nhận thêm giải thưởng cấp Nhà nước tiếp theo dành cho Nữ diễn viên có cống hiến. Nhờ sự cống hiến và tinh thần làm việc tận tuỵ, chuyên nghiệp, bà được đồng nghiệp, hậu bối rất nể trọng.

Đời thật trái ngược trên màn ảnh

Thời điểm Lý Minh Khải nhận nhiều phản hồi tiêu cực vì vai diễn trong Hoàn châu cách cách, một người đã chia sẻ câu chuyện khá xúc động của bà tại đoàn phim. Mỗi ngày, nữ diễn viên đều trích tiền cát-sê để mua thức ăn cho những chú chó, mèo đi lạc. Điều này như minh chứng cho tấm lòng thiện lương của bà, được mọi người trong đoàn phim rất trân trọng.

Bà cũng là người sống chan hòa và luôn yêu thương đồng nghiệp, dù họ là thế hệ "hậu bối". Dàn diễn viên phim Hoàn châu cách cách luôn dành tình cảm trân trọng cho bà. Trong phim có cảnh Dung Ma Ma dùng kim đâm hành hạ Hạ Tử Vi. Dù biết tất cả đều là kim giả nhưng bà vẫn tự thử đâm vào da mình xem có gây sát thương không trước khi vào cảnh quay. 

Các đồng nghiệp, người thân của nữ diễn viên đều kể rằng bà rất lành tính, thân thiện với mọi người xung quanh. Sau khi về hưu, nữ diễn viên sống trong một căn hộ nhỏ tại Bắc Kinh. Bà thường đi chợ bình dân, di chuyển bằng xe buýt. Khán giả rất dễ tiếp cận với bà.

Ngoài đời, nữ diễn viên rất vui tính, dễ gần. Bà cũng có cuộc sống giản dị.

Lý Minh Khải rất kín tiếng về đời tư, vì thế, không có nhiều thông tin về cuộc sống gia đình của bà được chia sẻ. Có tài liệu ghi chép, cho rằng Lý Minh Khải từng trải qua một cuộc hôn nhân, nhưng tan vỡ. Từ đó, bà chọn sống một mình.

Nhưng năm 2019, tờ Ifeng cho biết con cháu của nữ nghệ sĩ không ủng hộ việc bà vẫn miệt mài trên phim trường. Tờ này còn cho rằng chồng bà là một thầy giáo đã về hưu, ít can thiệp vào công việc của Lý Minh Khải nhưng thường xem lại các phim bà đóng. Trước những thông tin trái chiều này, nữ nghệ sĩ không lên tiếng. 

Hiện, nữ nghệ sĩ vẫn tập trung cho việc diễn xuất, thi thoảng tham gia những khoá giảng dạy, truyền kinh nghiệm cho hậu bối. Hồi tháng 9/2019, một số hình ảnh hậu trường của Lý Minh Khải khi tham gia một bộ phim bất ngờ được chia sẻ trên mạng xã hội. Lúc này bà đã 86 tuổi nhưng vẫn rất khoẻ khoắn, minh mẫn. 

Lý Minh Khải trong một chương trình hội ngộ dàn diễn viên Hoàn châu cách cách

Nữ diễn viên cho biết bà vẫn rất yêu nghề nên luôn mong được xuất hiện. Dù tuổi cao nhưng bà vẫn thức sớm để đến trường quay và cũng thức khuya để học kịch bản. Bà nói: “Tôi không được phép sai một chữ, phải tôn trọng tác giả. Muốn đổi một chữ, tôi cũng phải bàn bạc với người ta”.

Nhờ lao động chăm chỉ, bà có cuộc sống khá nhàn hạ tuổi xế chiều. Tuy nhiên, nữ nghệ sĩ cho rằng tiền bạc, danh vọng không phải là điều bà xem trọng nhất. 

Bà tâm sự: “Đối với tôi, danh tiếng và sự giàu có đều là con số không, quá nhiều giải thưởng hay bao nhiêu tiền đều chẳng là gì. Chỉ có sức khỏe là quan trọng nhất. Có sức khỏe, tôi còn được diễn và tiếp tục nhìn thấy cuộc sống này. Các cụ xưa nói thật là đúng, người khôn nhất trên đời lại là kẻ ngốc, cứ vô tư, không suy nghĩ gì mới có thể sống vui vẻ được. Giờ đây, ở cái tuổi sắp tàn, tôi cũng giống như một đứa trẻ, sống vô tư nốt những ngày tháng còn lại”. 

Trung Sơn (tổng hợp)