Nội dung sửa đổi Hiến pháp "đúng”, “trúng” các nút thắt thể chế

ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng phát biểu tại phiên thảo luận, chiều 5/5 - Ảnh: Media Quốc hội

ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (đoàn Bà Rịa – Vũng Tàu) chia sẻ, sửa đổi Hiến pháp lần này là bước đi lịch sử, mang tính kiến tạo thể chế sâu rộng, đặt nền móng pháp lý nhằm tiếp tục đổi mới bộ máy Nhà nước phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong bối cảnh chuyển đổi số, hội nhập sâu rộng.

Sửa đổi Hiến pháp năm 2013 là yêu cầu tất yếu của thực tiễn. Sau hơn 1 thập kỷ thực hiện, Hiến pháp năm 2013 cũng đang bộc lộ giới hạn, khoảng trống, nhất là trong bối cảnh sáp nhập tổ chức hành chính, mô hình quản trị hiện đại.

Về nội dung sửa đổi, ĐBQH đánh giá cao việc sửa đổi lần này với các nội dung trọng yếu - “đúng, trúng” các nút thắt thể chế.

Cụ thể là tái định hình mô hình tổ chức chính quyền địa phương, loại bỏ sự cồng kềnh giao thoa 3 cấp, giảm tầng lớp trung gian để thực hiện hiệu quả mô hình chính quyền hành động nhanh, linh hoạt, tập trung, trách nhiệm.

Đồng thời, việc sửa đổi Hiến pháp cũng củng cố vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị xã hội. Không chỉ là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, mà đây phải là chủ thể có quyền năng giám sát thực chất và phản biện chính sách – điều đã được quy định rõ trong Hiến pháp năm 2013.

Sửa đổi Hiến pháp tạo cơ sở hiến định cho việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh cấp xã, vấn đề chưa có tiền lệ nhưng đang là vấn đề cấp bách cần được quy định ngay.

Về việc thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 (Ủy ban), ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng cho rằng, đây là điều hoàn toàn cần thiết.

Thành viên của Ủy ban được đề xuất là những đồng chí tiêu biểu từ Trung ương Đảng, Quốc Hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc và các bộ, ngành - bảo đảm sự bao quát, đa chiều, gắn kết giữa lý luận – thực tiễn – kỹ thuật lập hiến.

Để hiến pháp thực sự là bản khế ước giữa nhân dân và Nhà nước, vì sự phát triển ổn định của đất nước, đáp ứng kỳ vọng lớn lao của nhân dân, ĐBQH đề nghị chủ động xây dựng lộ trình tham vấn xã hội rộng rãi, khoa học để dân biết, dân bàn, dân góp ý và đồng thuận cao.

Thứ hai, xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật lập hiến theo hướng ngôn ngữ rõ ràng, nhất quán, tránh sau này phải giải thích.

Thứ ba, hiến định mô hình chính quyền địa phương 2 cấp phù hợp với thực tiễn đổi mới của đất nước để xây dựng nền hành chính hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả. Tái định hình tư duy quản trị quốc gia đáp ứng nhu cầu của quốc gia trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Đồng tình với việc cần thiết sửa đổi Hiến pháp năm 2013, ĐBQH Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) lưu ý thêm, đây là công việc hệ trọng, song thời gian không nhiều. Do đó, rất cần tham vấn ý kiến của các nhà khoa học và chuyên gia. ĐBQH đề nghị bên cạnh việc lấy ý kiến nhân dân, cần tổ chức các tọa đàm để lắng nghe ý kiến chuyên gia trong và ngoài nước, có những ý kiến sắc bén để mổ xẻ, tham khảo.

Giải trình ý kiến của ĐBQH, ông Hoàng Thanh Tùng – Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp - cho biết, qua thảo luận tổ và thảo luận tại hội trường, các ĐBQH tán thành cao việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Ủy ban thường vụ Quốc hội và Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 (sau khi được thành lập) sẽ họp để có hướng tiếp thu ý kiến ĐBQH, chủ động xây dựng lộ trình cụ thể lấy ý kiến nhân dân; kỹ thuật lập hiến rõ ràng, cụ thể; hiến định rõ ràng mô hình địa phương 2 cấp...

Cuối phiên thảo luận, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 (100% ĐBQH tham gia biểu quyết tán thành), và Nghị quyết của Quốc hội về việc thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 (100% ĐBQH tham gia biểu quyết tán thành).

Minh Quang