TPHCM - Đồng Nai thống nhất thực hiện nhiều dự án PPP ngàn tỉ: Mở đường cho kết nối vùng Đông Nam Bộ

TPHCM và Đồng Nai đang tiến thêm một bước quan trọng trong hợp tác liên vùng khi cùng thống nhất thẩm quyền triển khai 3 dự án hạ tầng giao thông lớn theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Đây là các dự án được trông đợi nhiều năm qua, có ý nghĩa chiến lược trong việc giảm ùn tắc, mở rộng không gian phát triển và hoàn thiện hệ thống kết nối vùng Đông Nam Bộ, đặc biệt trong bối cảnh sân bay Long Thành sắp vận hành giai đoạn đầu.

Theo dự thảo nghị quyết trình tại kỳ họp thứ 6 của HĐND TPHCM khóa X, TPHCM được giao thẩm quyền thực hiện dự án cầu Phú Mỹ 2 theo hình thức PPP. Trong khi đó, UBND tỉnh Đồng Nai sẽ là cơ quan có thẩm quyền đầu tư cầu Cát Lái và cầu Long Hưng - 2 dự án giữ vai trò giải quyết điểm nghẽn giao thông nhiều năm giữa 2 địa phương. Việc phân định rõ trách nhiệm nhằm tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ, thu hút nhà đầu tư và tối ưu nguồn lực.

Phà Cát Lái nối TPHCM với tỉnh Đồng Nai thường xuyên quá tải vào các dịp lễ - Ảnh: Bích Trần

Hiện nay, giao thông kết nối TPHCM - Đồng Nai chủ yếu dựa vào đường bộ, đường sắt và đường thủy. Tuy nhiên, với mật độ phương tiện tăng nhanh, các tuyến quốc lộ đã quá tải từ lâu, thường xuyên tắc nghẽn, nhất là vào giờ cao điểm và các dịp lễ. Dù nhiều tuyến cao tốc, vành đai được triển khai, hạ tầng vẫn chưa đáp ứng kịp nhu cầu khi sân bay Long Thành đi vào hoạt động và dòng di chuyển dân cư, hàng hóa tăng mạnh. Vì vậy, việc đầu tư các cây cầu mới mang tính cấp bách và lâu dài.

Cầu Cát Lái - công trình được mong chờ nhiều năm để thay thế phà Cát Lái có tổng mức đầu tư 20.614 tỉ đồng, quy mô 8 làn xe. Dự án sẽ được Đồng Nai đầu tư theo PPP, trong khi TPHCM thực hiện song song dự án mở rộng đường Nguyễn Thị Định đến sông Đồng Nai với vốn đầu tư gần 5.000 tỉ đồng. Cây cầu này được kỳ vọng giải quyết tình trạng quá tải kéo dài tại khu vực Cát Lái, tạo trục kết nối quan trọng từ TPHCM đi Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu.

Cầu Long Hưng (cầu Đồng Nai 2) có quy mô 6 làn xe, tổng chiều dài tuyến 11,8km với phần cầu dài 2,34km. Tổng vốn đầu tư hơn 11.300 tỉ đồng, trong đó Đồng Nai đầu tư phần cầu và giải phóng mặt bằng trên địa bàn tỉnh (hơn 7.100 tỉ đồng). TPHCM phụ trách tuyến đường nối từ nút giao Gò Công đến cầu Long Hưng với vốn hơn 4.200 tỉ đồng. Khi hoàn thành, cầu Long Hưng sẽ mở ra hướng kết nối mới từ TP Thủ Đức sang khu vực Tam Phước, giảm áp lực cho cao tốc Long Thành - Dầu Giây vốn đang quá tải.

Cầu Phú Mỹ 2, do TPHCM đề xuất làm cơ quan chủ trì đầu tư theo PPP, có tổng mức đầu tư hơn 25.000 tỉ đồng. Dự án dài 6,3km, trong đó 4,6km thuộc địa phận TPHCM và 1,7km thuộc Đồng Nai. Cây cầu sẽ chia sẻ lưu lượng với cầu Phú Mỹ, tạo hướng kết nối khu Nam TPHCM - Nhơn Trạch cũ, đồng thời mở thêm không gian phát triển đô thị - công nghiệp ở cả 2 phía.

Kỳ họp thứ 6, kỳ họp thường lệ cuối năm 2025 của HĐND TPHCM khóa X - Ảnh: Phùng Huy

Tại kỳ họp thứ 6 của HĐND TPHCM khóa X, UBND TPHCM còn trình HĐND thành phố dự thảo nghị quyết về duy tu, bảo dưỡng và xử lý sự cố đê điều - công trình có vai trò quan trọng trong việc giữ an toàn trước triều cường và biến đổi khí hậu. Khi được thông qua, thành phố dự kiến chi 23-24 tỉ đồng mỗi năm để bảo dưỡng, gia cố và xử lý sự cố như sạt lở mái đê, nứt, lún thân đê, hư hỏng cống hay tràn nước qua đê trong mùa triều cường.

Hiện toàn vùng sau sáp nhập có 15 tuyến đê bao với tổng chiều dài hơn 150km: gần 52km tại khu vực Bình Dương, hơn 36km tại Bà Rịa - Vũng Tàu và 64km thuộc TPHCM (trước đây). Phần lớn các tuyến đê được xây dựng từ hơn 20 năm trước, nay nhiều đoạn đã xuống cấp, không còn đáp ứng được yêu cầu ngăn lũ, triều cường. Trong bối cảnh hồ Dầu Tiếng hạn chế xả lũ, triều cường dâng cao khiến nhiều đoạn đê nước mấp mé hoặc tràn qua, gây nguy hiểm cho đời sống dân cư.

Trong 3 năm gần đây, chi phí duy tu đê điều của 3 địa phương trước sáp nhập đã lên tới hơn 71 tỉ đồng, trong đó TPHCM chi gần 50 tỉ đồng. Các dự án gia cố, nâng cấp đê đòi hỏi nguồn lực ổn định, lâu dài - lý do đề xuất nghị quyết mới trở nên cần thiết. Việc chủ động bố trí nguồn vốn sẽ giúp thành phố xử lý nhanh các sự cố, giảm thiểu nguy cơ mất an toàn trong mùa mưa bão, bảo vệ sản xuất và đời sống hàng triệu người dân.

Thanh Tâm - Phùng Huy