Hệ thống pháp luật cần dễ nhớ, dễ hiểu, dễ thực hiện

05/11/2025 - 07:26

PNO - Phát biểu tại Quốc hội ngày 4/11, Tổng bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, việc ban hành luật là để quản lý xã hội bằng pháp luật, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Nhưng trong thực tiễn, vẫn còn tình trạng “luật thì đúng mà làm thì khó”, “trên nghị trường thì thông, xuống cơ sở thì vướng”.

Tổng bí thư Tô Lâm: Chúng ta ban hành luật là để quản lý xã hội bằng pháp luật, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân - Ảnh VGP
Tổng bí thư Tô Lâm: Chúng ta ban hành luật là để quản lý xã hội bằng pháp luật, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân - Ảnh VGP

Ông đề nghị đại biểu tập trung làm rõ vì sao có những đạo luật, nghị định, thông tư có quá trình soạn thảo, ban hành rất công phu nhưng cán bộ cơ sở không dám làm, doanh nghiệp thì loay hoay xoay xở, người dân thì lúng túng; chỗ nào chồng chéo, chỗ nào còn cách hiểu khác nhau giữa các bộ, ngành, chỗ nào trao quyền mà lại buộc người ta chịu trách nhiệm vượt quá khả năng kiểm soát của họ.

Theo Tổng bí thư, hệ thống pháp luật cần “dễ nhớ, dễ hiểu, dễ thực hiện”. Câu chữ trong luật phải ngắn gọn, rõ nghĩa, không đánh đố, không để lại khoảng mờ cho sự lạm dụng hay né tránh. Chính sách khi ban hành phải đo được tác động, kiểm soát được rủi ro, đặc biệt là phải tạo thuận lợi chứ không tạo thêm thủ tục. Một đạo luật tốt không phải là đạo luật viết hay mà là đạo luật đi được vào cuộc sống.

Về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Tổng bí thư cho rằng, Nhà nước pháp quyền trước hết là sự thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, là kiểm soát quyền lực, công khai, minh bạch và giải trình trước nhân dân. Mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền là xây dựng một nhà nước mạnh nhưng không lạm quyền, có kỷ cương nhưng không xa dân; hành động quyết liệt nhưng vẫn nhân văn, thuyết phục, có đối thoại. Những định hướng này cần được làm rõ trong văn kiện Đại hội XIV của Đảng.

Về phân cấp, phân quyền, đã có nhiều nghị quyết, nhiều đề án tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại đầu mối, đổi mới mô hình chính quyền địa phương. Tổng bí thư đề nghị đại biểu góp ý thẳng thắn. Nơi nào cấp dưới có thể quyết nhanh, sát dân hơn cấp trên thì phải mạnh dạn giao quyền. Giao quyền phải đi cùng nguồn lực, nhân lực, công cụ và cả vùng an toàn pháp lý để cán bộ dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Tổng bí thư mong các đại biểu cho ý kiến cụ thể về việc nên thiết kế mô hình chính quyền địa phương 2 cấp như thế nào để dân không bị xa chính quyền, không bị đứt gãy dịch vụ công; chính quyền cơ sở phải có quyền gì, phải có nguồn lực nào cho nhiệm vụ kiến tạo phát triển ở cơ sở; cần thêm những gì đối với hành lang pháp lý cho việc thực hiện nhiệm vụ này.

Theo Tổng bí thư Tô Lâm, mối quan hệ giữa 3 cấp chính quyền gồm trung ương, tỉnh thành và cơ sở phải là một chỉnh thể vận hành thông suốt, chia sẻ trách nhiệm và hỗ trợ lẫn nhau, tuyệt đối không để 3 lớp “chuyền trách nhiệm cho nhau, để nhân dân chạy vòng quanh”. Ông cũng gợi mở một số nhóm nội dung góp ý về mối quan hệ gắn bó hữu cơ giữa Đảng, Nhà nước, MTTQ, các đoàn thể và nhân dân; về vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng trong hệ thống pháp luật và trong điều hành thực tiễn; tinh thần đổi mới tư duy, đổi mới cách làm, đổi mới quản trị quốc gia theo phương châm kiến tạo và vì dân.

Như Diệp

 
TIN MỚI