Ngày trở về đẫm nước mắt mừng vui của 'liệt sĩ' được thờ cúng hơn 50 năm không một di ảnh

Cẩn thận đỡ người anh trai “chết đi sống lại” của mình đi dạo một vòng quanh nhà, ông Lê Nguyên Lan (trú xã Nam Kim, huyện Nam Đàn, Nghệ An) cho biết, năm 1964, ông Lê Giang Nam (anh trai ông Lan) chuẩn bị lên đường nhập ngũ thì phải hoãn lại do bố ông qua đời. Một năm sau, ông Nam chào tạm biệt mọi người lên đường rồi mất liên lạc cho đến nay.

“Lúc đó tôi còn quá nhỏ nên cũng không thể nhớ được gì nhiều. Anh Nam đi rồi mất liên lạc luôn với gia đình”, ông Lan nói và cho biết mãi đến năm 1975, gia đình mới nhận được giấy báo tử, thông báo ông Nam đã hy sinh ngày 31/10/1968.

Hai anh em ông Lan vui mừng khi gặp lại nhau.

Nhận được giấy báo tử, ông Lan cùng các con của mình đã nhiều lần dò hỏi và đi tìm mộ cho hai người anh trai của mình nhưng không có kết quả. Anh trai được xác định đã hy sinh nhưng trong nhà không có lấy một tấm ảnh nào để thờ cúng, ông Lan chỉ còn biết hương khói “chay”, làm lễ giỗ cho ông Nam theo ngày mất được thông báo trong giấy báo tử.

Không giấu được cảm xúc khi gặp lại người anh trai mà mình vẫn đều đặn hương khói suốt hơn 50 năm qua, ông Lan nói: “Nhà có 4 anh em thì hai người anh đầu được xác định là đã hy sinh tại chiến trường miền Nam. Người em út cũng không còn nên tôi cứ nghĩ là gia đình chỉ còn lại mỗi mình tôi nữa thôi. Thật sự không thể tin nổi”.

Anh em hội ngộ trong nước mắt

Suốt nhiều ngày qua, căn nhà nhỏ nằm khuất cuối góc xóm của ông Lan luôn tấp nập người ra vào hỏi thăm và chúc mừng khi hay tin người anh trai đã mất đột nhiên trở về đoàn tụ cùng người thân. 

Sau hơn 50 năm được công nhận liệt sĩ, ông Nam bất ngờ trở về đoàn tụ với người thân trong sự ngỡ ngàng.

Cẩn thận đeo chiếc máy trợ thính vào khi ngồi trò chuyện cùng mọi người, ông Nam kể, năm 1968, ông bị thương nặng rồi hoàn toàn mất trí nhớ và được đưa vào Đà Nẵng điều trị. Tại đây, ông được một gia đình người bản địa cưu mang. Một năm sau, ông được gia đình này gả con gái cho ông.

Năm 1975, vợ chồng ông Nam đi kinh tế mới ở xã Bắc Ruộng (huyện Tánh Linh, Bình Thuận) lập nghiệp. Do di chứng của vết thương quá nặng trên đầu, nên dù ông Nam đã cố gắng nhớ lại quê hương, anh em thân thích của mình khi vợ con hỏi nhưng không thể.  

Năm 2016, sau khi người vợ qua đời, anh Nguyễn Văn Vinh (con trai ông Nam) lên mạng xã hội nhờ tìm kiếm thân nhân cho cha mình chỉ với một chút ít thông tin do ông Nam nhớ ra nhưng không có kết quả.

“Mới đây, khi đứa con trai của tôi cũng lên mạng đăng tin tìm phần mộ cho 2 người anh của tôi thì đọc được thông tin trên. Sau khi hẹn gặp nhau, nó nhận ra đó chính là anh trai của tôi nên gọi điện về báo mà tôi không dám tin”, ông Lan nhớ lại.

Ông Nam phải sử dụng máy trợ thính khi nói chuyện cùng mọi người.

Theo ông Lan, gia đình người anh của mình có 8 người con (5 trai, 3 gái) đều đã lập gia đình và có cuộc sống riêng. “Mấy hôm trước, cả mấy đứa con của anh Nam cũng về gặp mặt, đoàn tụ đông đủ nên vui lắm. Chính xác là anh tui đó rồi. Nhưng bữa giờ mọi người đến hỏi thăm, trò chuyện đến tận khuya nên hai anh em cũng chưa có nhiều thời gian để nói chuyện lâu với nhau”, ông Lan chia sẻ.

Ông Đặng Văn Bình – Phó chủ tịch UBND xã Nam Kim cho biết, chính quyền xã này cũng đã đến nhà hỏi thăm và chia sẻ niềm vui khi nhận được tin ông Nam trở về. Ông Nam còn có một tên gọi khác trong chứng minh nhân dân là Nguyễn Mạnh Cường (SN 1950, quê Đà Nẵng). Qua trò chuyện và gặp mặt, những người bạn ngày xưa cũng nhận ra và xác nhận đây chính là ông Nam.

“Gia đình ông Nam có hai người được công nhận liệt sĩ là Lê Giang Nam và Lê Nguyên Bộ (hy sinh năm 1970), mẹ ông Nam là bà Nguyễn Thị Đức cũng được công nhận là Mẹ Việt Nam Anh hùng có hai con là liệt sĩ”, ông Bình nói.

Phan Ngọc