Đừng đẩy khó cho dân

Hơn một năm trước, kế hoạch xử phạt người dân đội NBH “dỏm” cũng “suýt” được đưa vào áp dụng nếu không vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ của dư luận và sự không đồng tình của người dân. Những phản ứng này là hoàn toàn có cơ sở, bởi lẽ, việc người dân đội NBH “kém chất lượng” hay “đạt chất lượng” không phải là lỗi của họ, đó là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về thị trường NBH.

CSGT nhắc nhở người dân về nón bảo hiểm (ảnh chụp ngày 1/7 trên đường Đào Duy Anh, Q.Phú Nhuận, TP.HCM).

Người dân - đối tượng bị xử phạt - là người tiêu dùng, họ chỉ biết căn cứ duy nhất để xác định chiếc NBH chuẩn - vật góp phần bảo vệ tính mạng của họ khi đang lưu thông trên đường - qua một loại tem được chứng nhận đạt chuẩn, được dán mặc định trên nón. Vậy, tem giả thì sao? Đó là trách nhiệm của cơ quan quản lý thị trường và lực lượng công an kinh tế, không phải của người tiêu dùng.

Ở góc độ người sử dụng, người dân nào cũng mong muốn mua được những chiếc NBH thật tốt để đảm bảo sự an toàn của mình và người thân. Việc họ mua nón chỉ đơn giản là quan hệ giữa người mua và người bán hàng, nên cho dù người tiêu dùng có thông minh đến mấy cũng không đủ khả năng để phân biệt được đâu là “đạt chuẩn” đâu là “kém chuẩn”.

Một khảo sát của Tổ chức Y tế Thế giới đã chỉ ra rằng, trong 200 mẫu NBH mới, có tem đạt chuẩn được chọn ngẫu nhiên trên địa bàn năm thành phố lớn ở Việt Nam để kiểm tra độ hấp thụ xung động (lực va đập vào NBH) thì chỉ 39,5% đạt yêu cầu. Tương tự, trong 800 NBH đang sử dụng được đưa đi kiểm tra, chỉ có 15,8% đạt yêu cầu. Điều này cho thấy trên thị trường đang tồn tại một lượng lớn NBH không đạt chất lượng.

Trong khi đó, các cơ quan quản lý thị trường, công an kinh tế ở tỉnh (thành phố), quận (huyện) nào cũng có một lực lượng chuyên trách để đấu tranh, phòng ngừa, phát hiện mà NBH kém chất lượng vẫn tràn lan, công khai bày bán trên thị trường. Do đó, việc xử phạt người dân vô tình đội NBH kém chất lượng, buộc người dân phải phân biệt hình dáng nón thế nào, mấy lớp là đúng quy cách… thay vì quản lý từ khâu nhập khẩu, sản xuất, lưu thông chính là các cơ quan chức năng đang xử lý phần ngọn, đang đẩy khó cho dân thay vì giải quyết tận gốc rễ vấn đề.

Báo chí đã dẫn lời rất nhiều lãnh đạo các phòng cảnh sát giao thông trên cả nước hay những cán bộ trực tiếp thực hiện hành vi xử phạt này. Hầu hết trong số họ đều thể hiện sự lúng túng, e dè, có người còn nói thẳng là khó khả thi khi đề cập đến việc phạt người dân đội NBH không đạt chất lượng. Người xử phạt e ngại, trong khi người dân, dư luận không đồng tình, vậy việc áp dụng hình thức xử phạt người đội NBH không đạt chất lượng liệu có khả thi?

 Chí Kiên