Tổng thống Hàn Quốc gửi thông điệp gì cho Trung Quốc về Triều Tiên?

Tân Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hôm 11/5 đã có cuộc điện đàm với lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình về vấn đề Triều Tiên và hệ thống tên lửa Mỹ triển khai tại nước này.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 11/5 - Ảnh: Reuters/Yonhap

Quan điểm ông Moon muốn chia sẻ với nhà lãnh đạo Trung Quốc là: Bình Nhưỡng phải chấm dứt các hành động khiêu khích, trước khi sự căng thẳng do việc triển khai hệ thống tên lửa đánh chặn giai đoạn cuối (THAAD) ở miền Nam được giải quyết.

Ông Moon lên nắm quyền với lời hứa xem xét lại việc triển khai hệ thống tên lửa đánh chặn THAAD vốn bị Bắc Kinh kịch liệt phản đối.

Hàn Quốc triển khai hệ thống tên lửa này là hành động đáp trả bằng sức mạnh việc Triều Tiên theo đuổi chương trình vũ khí hạt nhân gây tranh cãi của mình.

Phát ngôn viên của Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc, ông Yoon Young-chan, cho biết, trong lần liên lạc trực tiếp đầu tiên giữa lãnh đạo Hàn Quốc và Trung Quốc, ông Tập đã giải thích lập trường của Trung Quốc liên quan đến vấn đề này.

Trung Quốc phản đối mạnh mẽ việc triển khai hệ thống THAAD, nói rằng nó gây bất ổn cho sự cân bằng an ninh khu vực và ít có tác dụng khống chế mối đe dọa hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.

"Tổng thống Moon nói ông hiểu sự quan tâm của Trung Quốc trong việc Hàn Quốc triển khai hệ thống THAAD và hy vọng hai nước có thể nhanh chóng tiếp xúc để cải thiện hơn nữa sự hiểu biết lẫn nhau”, ông Yoon nói.

Phát ngôn viên Nhà Xanh cho biết: "Tổng thống Moon nói rằng vấn đề THAAD có thể được giải quyết khi không có sự khiêu khích tiếp theo của Triều Tiên".

Trong bài phát biểu đầu tiên với tư cách là tổng thống sau lễ tuyên thệ nhậm chức hôm 10/5, ông Moon nói rằng ông sẽ ngay lập tức bắt đầu các nỗ lực nhằm xoa dịu căng thẳng an ninh trên bán đảo Triều Tiên, đồng thời đàm phán với Washington và Bắc Kinh để giải quyết vụ tranh cãi THAAD.

Ông Moon cũng nói rằng ông sẵn sàng đi thăm Bình Nhưỡng "nếu điều kiện cho phép”.

Lễ tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Hàn Quốc của ông Moon đã chấm dứt khoảng trống quyền lực sau khi cựu Tổng thống Park Geun-hye bị phế truất trong vụ một bê bối tham nhũng tháng 3/2017.

Các chuyên gia trong khu vực tin rằng nhiều tháng nay Triều Tiên đang chuẩn bị cho đợt thử hạt nhân lần thứ 6 và tích cực làm việc để phát triển một tên lửa mang đầu đạn hạt nhân có tầm bắn đến Hoa Kỳ, đặt ra vấn đề an ninh cấp bách nhất đối với chính quyền của Tổng thống Donald Trump.

Ông Moon giải thích những khó khăn mà các công ty Hàn Quốc đang làm ăn ở Trung Quốc gặp phải liên quan đến việc triển khai hệ thống THAAD và yêu cầu ông Tập " đặc biệt chú ý" để giải quyết những mối quan ngại này.

Hàn Quốc và Hoa Kỳ bắt đầu triển khai hệ thống THAAD từ tháng 3 và từ khi đó hệ thống bắt đầu hoạt động.

Trung Quốc xem đây như là một mối đe dọa đối với an ninh của mình và kêu gọi Seoul dỡ bỏ hệ thống THAAD, nhưng Bắc Kinh cũng phủ nhận họ đã làm bất cứ điều gì để trả đũa các doanh nghiệp Hàn Quốc.

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Chủ tịch Tập Cận Bình nói với tân Tổng thống Moon rằng Seoul và Bắc Kinh nên tôn trọng mối quan tâm của nhau, gác lại sự khác biệt, tìm kiếm cơ sở chung để giải quyết tranh chấp một cách hợp lý.

Ông Moon sau đó đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe và đồng ý sớm tổ chức một cuộc họp song phương Hàn-Nhật.

Ông Moon nói hai bên cần "nhìn thẳng vào lịch sử" là di sản thực dân cay đắng của quân phiệt Nhật trong giai đoạn chiếm đóng bán đảo Triều Tiên 1910-1945, nhưng không làm cho quá khứ trở thành "một rào cản" trong quan hệ giữa hai nước.

Hoàng Diệu (Theo Reuters, CNA)