Đi ngược dòng, ca sĩ trẻ về đâu?

Các cách làm trước đây như ca sĩ tự đầu tư cho album, sau đó “chào hàng” đơn vị khai thác nhạc chuông - nhạc chờ đã không còn mới mẻ nữa. Một phương cách khác đang được áp dụng gần đây, là các đơn vị kinh doanh nhạc chuông - nhạc chờ bỏ tiền làm album cho ca sĩ. Trong buổi ra mắt album Trả lại em hạnh phúc, ca sĩ trẻ Minh Vương đã có những lời trân trọng dành cho Viettel, đơn vị hỗ trợ kinh phí cho sản phẩm. Đây cũng là "bà đỡ" cho nhiều album của các ca sĩ trẻ khác như: Lạc bước, Giá như em có thể của Nam Cường và Việt My, single Nói đi em của Nam Cường, Người tình phụ của Bằng Cường, Cậu ấm, Vẽ một nụ cười của Don Nguyễn...

Không chỉ Viettel, cái tên Galaxy Mobi cũng song hành cùng video clip Hạnh phúc thoáng qua của Noo Phước Thịnh… Thậm chí, có đơn vị còn có cả lực lượng sáng tác với nghiên cứu về phân khúc thị trường chuyên biệt là nhạc số, sau đó hợp tác, đầu tư cho ca sĩ ra album. Các công ty này lo cả khâu quảng bá, phát hành. Dĩ nhiên, khi mọi sự đầu tư đều dựa trên nguyên tắc kinh doanh, thì điều kiện ngược lại cũng không kém hà khắc. Với những trường hợp này, các công ty đầu tư được độc quyền khai thác nhạc chuông, nhạc chờ trong một thời hạn nhất định. Sự đầu tư kinh phí, thực chất chỉ là tạm ứng trước một số tiền để sản xuất, số tiền đó sẽ được khấu trừ dần vào lợi nhuận từ nhạc chuông - nhạc chờ, theo một tỷ lệ thỏa thuận. Sau khi khấu trừ xong, ca sĩ mới được nhận về số tiền “lãi” cho mình.

Không chỉ đầu tư sản xuất album cho ca sĩ, nhiều đơn vị khai thác nhạc chuông
còn tổ chức các đêm nhạc để quảng bá ca khúc nhạc chuông, nhạc chờ - Ảnh: V.H.

Một thực tế đã được chứng minh, ca sĩ nổi tiếng trong phân khúc nhạc chuông, nhạc chờ không hề đồng nghĩa với sự nổi tiếng nói chung trong thị trường âm nhạc. Danh sách những giọng ca như nhóm HKT, Khắc Việt… không phải khán giả yêu nhạc nào cũng biết, nhưng lại từng đứng đầu trong doanh thu phân khúc này của một đơn vị khai thác, trong khi đó, Mỹ Tâm, Thu Minh, Hồ Ngọc Hà, Quang Dũng, Đức Tuấn… lại vắng bóng. Các gương mặt trẻ giờ đây gần như xem nhạc số là kênh hoạt động chính và sự hợp tác theo kiểu “tạm ứng” kinh phí trên là cách hợp lý nhất để những gương mặt còn khó khăn về tài chính có sản phẩm trong thị trường âm nhạc. “Một lý do nữa là vì tên tuổi các ca sĩ đó không đủ để bán được đĩa. Họ chỉ có nhạc số, nên khoán trắng cho đơn vị nhạc số. Những ai vẫn bán được đĩa đều chọn phương án hai: tự sản xuất, vì có thể bán trọn gói album cho nhiều nơi theo giá thỏa thuận”, ông Quang Cường - quản lý của ca sĩ Quang Hà cho biết. Theo ông Lương Trọng Nghĩa - quản lý của ca sĩ Nam Cường, một lý do nữa để ca sĩ chọn cách bán album cho một nơi duy nhất với giá độc quyền, là vì không đủ lực để giám sát các nhà mạng. “Thôi thì bán đứt cho một công ty nào đó để họ tự kiểm tra và xử lý những đơn vị khác vi phạm, chứ bản thân ca sĩ không làm nổi”.

Sự khác biệt về cách làm và mục đích đã dẫn đến sự phân hóa về sản phẩm và phân khúc thị trường băng đĩa nhạc của ca sĩ khá rõ rệt. Để được các công ty kinh doanh nhạc chuông - nhạc chờ chọn đầu tư, ca sĩ phải chạy theo “tiêu chí” của phân khúc này: giai điệu bắt tai, ca từ dễ nhớ (và cũng dễ quên), hòa âm đơn giản… Vì vậy, ngoài việc tuổi thọ ngắn, các sản phẩm này chỉ phổ biến trong một bộ phận khán giả trẻ. Với số đông công chúng và giới chuyên môn, đó vẫn là những cái tên xa lạ và những ca khúc của họ cũng gần như không có chỗ đứng. Đây không phải là hình thức đóng góp tích cực cho thị trường âm nhạc vì yếu tố kinh doanh đã đặt lên trên yếu tố nghệ thuật. Dù ăn khách trên thị trường nhạc số, những ai chọn hướng đi này đều bị hạn chế về mặt quảng bá tên tuổi - điều cần thiết nhất đối với một ca sĩ, đó là chưa kể đến yếu tố quyết định về chất lượng và hướng đi riêng của từng người. Vì vậy, dù đứng đầu danh sách kiếm tiền của nhạc số, nhưng xem ra, với nhiều ca sĩ trẻ, chọn hướng đi này vẫn là sự lựa chọn khá bấp bênh.

Vũ Minh