Vì sao ‘vũ trụ’ Marvel bị chê là phi điện ảnh?

Marvel và cơn “lên đồng” của chuyên gia

Không hẹn mà gặp, cả Francis Ford Coppola, Martin Scorsese và Ken Loach đều nói về phim của Marvel (Marvel Cinematic Universe hay viết tắt là MCU, thương hiệu của dòng phim siêu anh hùng, được sản xuất dựa vào nội dung các ấn phẩm của Marvel Comics) trong thời điểm gần kề nhau.

Tất cả ý kiến của họ đều cho rằng phim của Marvel phi điện ảnh. Đó là nhận xét thẳng mà Martin Scorsese là người khai màn. Lão làng của giới điện ảnh Hollywood không ngần ngại nói rằng: "Những bộ phim của Marvel không truyền tải cảm xúc, không cho khán giả những trải nghiệm tâm lý".

Đạo diễn Francis Ford Coppola thì nặng nề hơn: "Martin Scorsese còn tử tế chán khi nói phim Marvel không phải là điện ảnh. Ông ấy không nói chúng đáng khinh, nhưng tôi thì nói thế". Ý kiến của đạo diễn từng 5 lần đoạt giải Oscar - Francis Ford Coppola khiến khán giả mến mộ “vũ trụ điện ảnh” Marvel phẫn nộ nhưng sau ông, có thêm một nhà làm phim kỳ cựu khác “tạt gáo nước lạnh” vào Marvel, đó là Ken Loach:

“Những bộ phim được làm ra giống thức ăn tiện lợi, chẳng khác hamburgers. Phim không kết nối mọi người hay chia sẻ sáng tạo mà để kéo lợi nhuận về cho các tập đoàn lớn. Cho nên, phim từ Marvel chỉ là những sản phẩm vụ lợi”.

Iron man đã mang lại cho nam diễn viên Robert John Downey cả danh tiếng và nguồn doanh thu khủng

Làn sóng giận dữ trước những ý kiến chê bai các phim của Marvel ngày càng tăng nhưng để bật lại ý kiến của Martin Scorsese, Francis Ford Coppola và Ken Loach, chưa có ai khác ngoài các nhà làm phim thuộc Marvel, để bảo vệ chính đứa con tinh thần của mình. Bởi cả 3 người lên tiếng đều là các nhà làm phim hàng đầu.

Martin Scorsese từng được vinh danh Cống hiến trọn đời tại Oscar 2006, cùng năm nhận được giải Oscar cho Đạo diễn xuất sắc nhất. Francis Ford Coppola từng 5 lần đoạt giải Oscar với bộ 3 Bố già (tựa gốc: Godfather) nổi tiếng. Ken Loach 2 lần thắng Cành Cọ Vàng ở LHP Cannes (Pháp).

Vũ trụ điện ảnh Marvel trong mắt của Francis Ford Coppola, Martin Scorsese và Ken Loach là phi điện ảnh

Trong bài viết mới nhất trên Variety về việc lên tiếng của các nhà làm phim gạo cội, tác giả cho rằng chưa hẳn ý kiến của bộ 3 Martin Scorsese, Francis Ford Coppola và Ken Loach là đúng và Marvel sai nhưng để phân định đúng sai, trước hết, hãy nghe những điều họ nói và đối chiếu lại. Những lối mòn trong sáng tạo, những đáng khinh đến từ việc sản xuất các series “ăn theo” trong hơn 10 năm từ khi Marvel ra mắt siêu phẩm đầu tiên – Iron man (2008), là có xuất hiện. Nhưng, nếu muốn kêu oan cho Marvel, cũng không hẳn không có cơ sở.

Marvel – đế chế doanh thu hay chất lượng nghệ thuật?

“Nếu bạn muốn phản ứng lại ý kiến của Martin Scorsese và Francis Ford Coppola đã nói gần đây về Marvel, thì hãy bắt đầu vì họ đã trao cho bạn súng và đạn rồi đấy. Với những người đã già, Martin Scorsese sắp bước sang tuổi 77 và Francis Ford Coppola giờ đã 80 tuổi, bạn đang tranh luận với họ về những bộ phim bom tấn ngày nay – thế giới mà họ không lớn lên hay tồn tại khi ở đỉnh cao sự nghiệp. Vì vậy, dễ hiểu khi họ không hài lòng về bộ phim đó”, nhà bình luận phim Owen Gleiberman viết.

Theo Owen Gleiberman, mọi ý kiến đều có thể trở thành mồi châm cho một cuộc “ẩu đả” trên các phương tiện truyền thông nhưng nếu lắng nghe thông điệp, thì đó là điều mà Marvel cần ngay lúc này.

Nhà làm phim Martin Scorsese cho rằng phim của Marvel là không truyền tải cảm xúc, không cho khán giả những trải nghiệm tâm lý

Không phủ nhận Marvel có những bộ phim hay và thắng phòng vé. Trong năm nay, Captain Marvel (ra mắt tháng 2, doanh thu 1.128 tỉ USD), Avenger: Endgame (ra mắt tháng 4, doanh thu hơn 2.790 tỉ), Spider-Man: Far from home (ra mắt tháng 6, doanh thu 1.132 tỉ USD). Doanh thu cao, đã thấy nhưng chất lượng chưa nhận được sự đồng tình từ giới chuyên môn. 

Trong tháng 7, theo thống kê của Hollywood Reporter, tổng doanh thu phòng vé Mỹ giảm 9,4% so cùng kỳ năm ngoái, con số cụ thể không được tiết lộ. Nguyên nhân được cho là chất lượng từ các phim không ổn định, đặc biệt các phần tiếp theo của những thương hiệu phim lớn. Đơn cử như Dark Phoenix (ra mắt tháng 6, doanh thu 252 triệu USD, kinh phí 200 triệu USD).

Marvel từng hái ra tiền với các phần phim tiếp theo, mà nói một cách hoa mỹ như “ông trùm” Kevin Feige – người đã biến Marvel thành đế chế 20 tỷ USD, thì các phần phim tiếp theo ra đời chỉ bởi ông muốn “xem các nhân vật mình từng yêu mến trưởng thành và thay đổi như thế nào”.

Và sau quá trình “đẻ” sản phẩm liên tục, cho đến hiện tại là 22 phim, bắt đầu từ Iron man (2008), Marvel đã làm được điều mà các tập đoàn khác phải kính nể. Tuy nhiên, điều này liên quan đến chiến lược kinh doanh nhiều hơn là nói về chất lượng phim.

Dark Phoenix là phim bom tấn thất bại về doanh thu trong năm 2019

Những gì mà Martin Scorsese và Francis Ford Coppola nói, nhìn sâu hơn, là một sự thách thức nhưng thay vì nổi giận, hãy lắng nghe những gì họ nói. Nếu nói ý nghĩa chính của điện ảnh là tập hợp của những chuyển động hình ảnh thì đó là những gì Avengers: Endgame làm được.

Nhưng đáng tiếc, theo nhà bình luận phim Owen Gleiberman, điện ảnh không chỉ có thế, điện ảnh phải như ý kiến của Martin Scorsese, rằng phim phải mang đến “những trải nghiệm cảm xúc, tâm lý”. Để tránh bị phản bác, Owen Gleiberman nói thêm, rằng những trải nghiệm ấy phải xảy ra ở đời thật, ở những tình huống thật để con người thức tỉnh hay đồng cảm.  

“Các bộ phim của Marvel thường khá bắt mắt và mê hoặc nhưng giới hạn về chất lượng, không có nhiều lớp ý nghĩa trong phim, khác với La la land, The social network, 12 Years a slave, Lady bird hay mới nhất là Joker làm được”, Owen viết.

Marvel đang đi trong hành trình đầy phiêu lưu khi trong 3 năm sắp tới, đã có 6 dự án được công bố. Trong đó, năm 2020 sẽ có 2 bom tấn tiếp theo ra mắt gồm Black Widow và Eternals.

Dù chưa biết nhiều thông tin nhưng với những khán giả đang bắt đầu khó tính hơn với Marvel, thì sau ý kiến của các chuyên gia, sự kỳ vọng càng giảm dần.

Diễm Mi