Phan Vũ và những 'nỗi buồn dịu êm'

24/07/2018 - 07:30

PNO - Hà Nội trong tâm thức Phan Vũ luôn chiếm vị trí thật đặc biệt, khiến ông vương vấn từ thơ, sang tranh.

Triển lãm Em ơi, Hà Nội phố lần này của ông, một lần nữa, minh chứng cho tình yêu đó.

Phan Vũ (sinh năm 1926, tên thật Trần Hồng Hải) là một nghệ sĩ tài hoa và lãng mạn. Sự lãng mạn ấy không phải là cái mơ mộng viễn vông mà là dù thời cuộc có thế nào đi nữa, tâm hồn ông vẫn trong trẻo, không ràng buộc hay cúi đầu. Ông làm thơ hay vẽ tranh đều theo cảm xúc, ít quan tâm đến vần luật hay kỹ thuật.

Phan Vu va nhung 'noi buon diu em'
Nhà thơ - họa sĩ Phan Vũ trong buổi khai mạc triển lãm

Nhắc đến Phan Vũ, người ta nhớ ngay đến bài trường ca nổi tiếng Em ơi, Hà Nội phố, được ông viết vào năm 1972, khi B-52 oanh tạc Hà Nội. Sau này nhạc sĩ Phú Quang phổ 21 câu thành bài hát cùng tên, đã đi vào lòng người.

Tuy nhiên, ít người biết, Phan Vũ còn có nhiều bài thơ khác cho thấy một hồn thơ đầy màu sắc và đa dạng. Chẳng hạn: "Anh ngỡ em vẫn ngồi bờ đá/ Vời vợi muộn phiền/ Héo hon ngọn lá/ Dẫu mùa đang vào hạ/ Thoáng mùi sen rất quen/ Một đám mây tụ hình nỗi nhớ/ Thời nào khát gió/ Một thủa dại khờ yêu" (Đợi mùa xuân) hay "Chiếc bình vỡ chuyện hằng ngày/ nhưng mùi hương thơ ngây/ phải chăng do đợi chờ những ước mơ/ về một loài hoa trần gian không thể có" (Bình vỡ).

Phan Vu va nhung 'noi buon diu em'
Bức Chân dung tự họa của Phan Vũ

Năm 1975, Phan Vũ vào Sài Gòn, làm việc tại Đài truyền hình TP.HCM. Từ giữa những năm 1990 trở đi, ông gần như thôi không làm thơ nữa mà chuyển sang vẽ tranh. Đây là triển lãm lần thứ 9 của ông, gồm 26 bức tranh sơn dầu, trong đó có 15 bức mới hoàn toàn được vẽ theo chủ đề xuyên suốt Em ơi, Hà Nội phố - như tình yêu, như mộng ước đẹp đẽ và nỗi nhớ day dứt, thiết tha ông dành cho vùng đất từng lưu dấu tuổi trẻ.

Phan Vu va nhung 'noi buon diu em'
Tranh Phan Vũ thiên về đối lập màu sắc hơn là đường nét

“Tôi không phải là người Hà Nội, cũng không phải là một họa sĩ. Có lẽ vì chơi chung với Bùi Xuân Phái, Nguyễn Sáng, Nguyễn Tư Nghiêm nên học được cái hay của họ. Tuy nhiên, cách vẽ của tôi rất riêng, độc lập và không pha trộn với bất cứ tên tuổi nào” - Phan Vũ chia sẻ. Với ông, vẽ là một niềm vui để chơi cho thỏa.

Phan Vu va nhung 'noi buon diu em'
Bìa tập thơ Ta còn em vừa được xuất bản vào tháng 6/2018. Bức tranh trên bìa do chính Phan Vũ vẽ và cũng được trưng bày trong triển lãm lần này

Loạt tranh trong triển lãm lần này của Phan Vũ cho thấy sự trưởng thành trong hội họa của ông. Các bức tranh theo nhiều trường phái trừu tượng, biểu hiện, chân dung tự hoa hay phong cảnh hiện thực ước lệ với đường nét đơn giản mà sâu thẳm, những bảng màu rực rỡ và đối lập, trẻ trung đó mà trầm lắng đó, những câu chuyện về thế sự, về cuộc đời, những năm tháng chất chồng với người ở cái tuổi xưa nay hiếm, tạo thành chiều sâu cho tranh.

Nỗi buồn trong tranh Phan Vũ cũng như thơ ông - phảng phất và dịu êm, đủ khiến người xem bồi hồi, xao xuyến. Một khía cạnh nào đấy, có thể nói, thơ Phan Vũ đầy hình ảnh và tranh Phan Vũ thì đầy chất thơ.

Triển lãm kéo dài đến hết ngày 28/7 tại Gallery Bình Minh, 145/85C Nguyễn Thiện Thuật, Q.3, TP.HCM

Lê Phan

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI