Truy tận gốc hàng giả, nhái

Vụ xét xử “xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp” tại TAND Q.12, TP.HCM ngày 29/8 cho thấy, việc sản xuất hàng giả đã gây thiệt hại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của doanh nghiệp.

Hàng giả, nhái ngày càng hoành hành, bày bán công khai

Vừa rắn, vừa mềm

Chỉ trong bảy tháng đầu năm 2014, số lượng hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp mà Cục Quản lý thị trường (QLTT) TP.HCM thu giữ đã lên đến gần 420.000 đơn vị sản phẩm gồm áo thun, sơ mi, đồng hồ, kính mắt, ba lô, túi xách, mỹ phẩm…và gần 300kg các mặt hàng bột ngọt, tổ yến…

Để bảo vệ thương hiệu, nhiều doanh nghiệp (DN) đã tự xoay xở, tìm cách tuyên chiến với hàng giả, nhái. Tuy nhiên, không ít đơn vị cảm thấy ngán ngẩm vì chế tài chưa răn đe được đối tượng vi phạm. Phát hiện thị trường có nón làm giả sản phẩm (SP) của công ty (CT) từ cuối năm 2012, ông Nguyễn Ngọc Tý - Giám đốc Điều hành CT TNHH thời trang nón Sơn đã truy tìm tận gốc cơ sở sản xuất và phối hợp với cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý. Cơ quan chức năng tổ chức truy quét từ cửa hàng, trung tâm thương mại đến cơ sở sản xuất, chuyên án kéo dài gần hai năm vừa được TAND Q.12, TP.HCM xét xử.

Cặp vợ chồng Nguyễn Thị Quỳnh Trang (SN 1977, ngụ Đồng Nai) và Trần Quang Thanh (SN 1976, ngụ Tây Ninh) thừa nhận đã sản xuất nón giả nhãn hiệu nón Sơn và Gucci, bán ra thị trường tổng cộng trên 400 chiếc, phân phối khắp nơi. Cả hai bị cáo chỉ bị phạt tổng cộng hai năm sáu tháng tù treo. Trước đó, Công an TP.HCM thu giữ 460 nón giả nhãn hiệu nón Sơn tại nhiều sạp tầng trệt Trung tâm thương mại An Đông, Q.5, TP.HCM.

“Mức án như vậy là quá nhẹ, không đủ răn đe, vì việc sản xuất hàng giả đã gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế, uy tín thương hiệu nón Sơn. Thiệt hại lớn nhất là mất niềm tin về SP của người tiêu dùng (NTD), nhiều khách hàng mua phải hàng giả đã đến CT khiếu nại. Doanh số của chúng tôi bị giảm mạnh, lượng SP giả dù đã giảm hơn trước nhưng vẫn còn tại một số điểm bán. Chúng tôi quyết không bỏ cuộc, sẽ tiếp tục truy nơi nào làm giả khuy khóa, logo nhãn hiệu của CT để bán cho cơ sở sản xuất nón giả”, ông Tý nói.

Mỹ phẩm giả bày bán tràn lan

Cũng “đau đầu” khi phát hiện mỹ phẩm của CT bị làm giả, bày bán nhan nhản khắp các thị trường miền Trung, Tây, Đông Nam bộ, nhưng CT TNHH SX & TM Nhân Lộc (CT Nhân Lộc) chọn cách làm khác. Trao đổi với phóng viên Báo Phụ Nữ vào ngày 5/9, ông Lê Hữu Lộc - Giám đốc CT Nhân Lộc kể, ông đã đích thân đi khảo sát thị trường, nơi nào có bán hàng giả, nơi đó có mặt ông và sau một năm tiếp cận các điểm bán, đã xác định được “gốc” vấn đề nằm ở người bán. CT đã tổ chức gặp mặt tất cả các đại lý, cửa hàng đang phân phối SP của CT, lắng nghe họ chia sẻ và thông báo với họ về tổn thất của CT khi xuất hiện hàng giả. Qua đó, CT biết được nguyên nhân cửa hàng bán hàng giả là vì lợi nhuận.

Vì vậy, CT chọn phương án “dùng khách hàng đối phó với khách hàng”, mở cuộc chiến chống hàng giả từ khách hàng. Ông Lộc nói: “Chúng tôi chọn những đại lý, cửa hàng uy tín, có lượng khách hàng nhiều, nâng cao hơn quyền lợi cho đại lý như trả phí trưng bày hàng chính hãng, thưởng hoa hồng theo doanh số bán hàng, với điều kiện họ cam kết không bán hàng giả. Song song đó, CT hướng dẫn cho người bán cách phân biệt SP thật giả từ mùi hương, tem nhãn, niêm yết giá, số lô, số công bố chất lượng với hồ sơ đi kèm để từ đó người bán tư vấn cho NTD”. Sau hai năm làm liên tục như vậy, ông Lộc cho biết, tỷ lệ hàng thật - giả giảm còn 8:2 thay vì trước đây tỷ lệ này là 5:5.

Nhiều DN thừa nhận, dù làm đủ cách thì cũng chỉ giúp giảm lượng hàng giả chứ không thể giải quyết được hết 100%. Hàng thật thay đổi gì là hàng giả bắt chước theo ngay, cũng chạy theo dán logo, tem chống giả, niêm yết giá như hàng thật.

“Sống chung” là tự sát

Tại Hội chợ Tháng khuyến mãi 2014 do Sở Công thương TP.HCM tổ chức (29/8 - 3/9), có khu trưng bày hàng giả, nhái nhưng hầu hết là các thương hiệu thời trang nước ngoài như Rayban, Chanel, Gucci, Nike… mà không thấy SP trong nước. Điều này cho thấy, các đơn vị sản xuất trong nước vẫn còn ngại công bố thông tin SP mình bị nhái, giả.

Theo đại diện Chi cục QLTT TP.HCM, ngoài nỗ lực của cơ quan chức năng trong việc tăng cường kiểm tra, kiểm soát, rất cần sự lên tiếng, phối hợp từ phía DN. “Thực tế cho thấy, các DN lớn có thương hiệu, đặc biệt các DN nước ngoài rất kiên quyết chống hàng nhái, giả và phối hợp với cơ quan kiểm tra khá tốt. Tuy nhiên, không ít DN nhỏ vì sợ người tiêu dùng biết SP mình bị làm giả, tẩy chay luôn hàng thật nên chưa mạnh dạn đấu tranh mà lại chấp nhận “sống chung”. Bên cạnh đó, các đối tượng làm hàng giả ngày càng tinh vi, theo rất nhanh sự thay đổi của hàng thật và thay đổi địa điểm sản xuất liên tục, phân nhỏ lượng hàng ra để vận chuyển, phân phối, thậm chí khi có đơn hàng mới làm chứ không sản xuất dự trữ nên lực lượng kiểm tra khó bắt quả tang”, vị này nói.

Hàng thật và hàng giả rất khó phân biệt

UBND TP.HCM đã có văn bản chỉ đạo Sở Thông tin - truyền thông, Ban chỉ đạo 389 TP tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu hàng giả và gian lận thương mại, giúp người dân nhận biết các loại hàng kém chất lượng, hàng giả. Tại cuộc họp với báo chí chiều ngày 4/9, ông Võ Văn Long - Phó giám đốc Sở Thông tin - truyền thông TP.HCM, cho rằng: quan trọng là các DN đồng lòng, chung sức phối hợp với nhau và hợp tác với cơ quan chức năng để tạo sức mạnh cộng hưởng.

Bà Lâm Thị Nguyên Hồng - Giám đốc Sáng tạo CT CP Mỹ Thuật Gia Long (sản xuất nhãn hàng KIBU), chia sẻ kinh nghiệm: “Trước tiên phải đăng ký sở hữu trí tuệ về kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu độc quyền cho SP để có cơ sở pháp lý xử lý khi SP của mình bị làm giả. Song song đó, đầu tư phát triển thương hiệu, nghiên cứu thay đổi mẫu mã liên tục và có dấu hiệu riêng nhận diện hàng chính hãng để các đối tượng làm nhái, giả không theo kịp; cùng với đó, phối hợp cơ quan chức năng phát hiện, xử lý đối tượng làm hàng giả. Với cách làm này, chúng tôi đã đẩy lùi nhiều vụ làm giả SP của CT và buộc đối tượng làm hàng giả phải bồi thường”.

 Nguyễn Cẩm