Khi nhà thành... tổ lạnh

1. Tôi có cô bạn đồng nghiệp tên Thu, xinh đẹp giỏi giang nhưng mãi không chịu lấy chồng. Sau những giờ làm, cô thường lang thang cà phê, shopping, hoặc la cà đâu đó đến tối muộn mới về. Hôm nào cũng thấy mẹ cô điện thoại giục giã, hôm nào cũng thấy Thu gắt gỏng: Con có việc bận, mẹ chờ làm gì. Rồi cũng với thao tác đầy cáu kỉnh như thế, cô tắt máy.

Ảnh minh họa

Đến nhà Thu vài lần, tôi biết mẹ cô ấy. Một người phụ nữ Việt Nam truyền thống: chăm chỉ, chịu khó, thương chồng con hết mực. Nhưng cái sự thương của bà không có khái niệm dành cho chính bản thân mình. Bố Thu là người đàn ông gia trưởng, thậm chí là vũ phu. Những áp lực công việc, hoặc cứ tâm trạng không thoải mái là ông quăng vào vợ con những lời cay nghiệt. Những lần động chân động tay với mẹ, Thu cũng đã tứng chứng kiến và không ít lần cô đứng giữa bố mẹ hét lên: Bố không được đánh mẹ, bố đánh chết con trước đi rồi hãy đánh mẹ! Tất nhiên người đàn ông, Thu gọi là cha sẽ vung tay cho cô cái tát điếng người.

Tuổi thơ của chị em Thu đã trôi đi không mấy yên ả trong căn nhà họ vẫn gọi là tổ ấm. Mẹ quá hiền lành và nhẫn nhịn. Chưa bao giờ mẹ dám nghĩ đến giải thoát, đến vùng lên đòi lấy một chút quyền lợi cho riêng mình. Người đàn bà được dạy dỗ rất cơ bản từ bé về lễ nghĩa, gia phong theo tư tưởng đã cũ chưa bao giờ dám nghĩ đến đến bỏ chồng. Có lần em trai Thu bực bội: Mẹ giải thoát cho chính mẹ đi, sống như thế này mẹ thì đau khổ mà chúng con có hạnh phúc gì đâu. Bà lặng người khóc: Mẹ không thể… Thu cũng giận mẹ. Khóc lóc thì có giải quyết được gì. Mẹ cố níu kéo một cuộc hôn nhân không còn lành lặn để làm gì? Mẹ muốn hai chị em có đầy đủ bố mẹ, nhưng thực ra sống trong cuộc hôn nhân của bố mẹ, cả hai đứa con đều sợ… Nỗi sợ đến vô cùng những trận đòn roi của bố. Lỡ bố mạnh tay quá với mẹ thì sao? Lỡ mình lấy chồng, hôn nhân cũng xám xịt như bức tranh của bố mẹ, nhỡ…

Và cho đến giờ, sau những giờ tan tầm, Thu sợ về nhà. Sợ những tiếng bấc tiếng chì ném qua ném lại, sợ khi cánh cửa khép lại ngôi nhà trở nên xa lạ và đáng sợ hơn bao giờ hết. Cô chỉ thèm tiếng cười, thèm nhà mình thực sự là tổ ấm, thực sự là nơi yêu thương để trở về mà sao mà không thể?

2.  Bạn của con trai đến học nhóm. Tôi lụi cụi làm món bánh khoai cho chúng ăn. Ép thêm chút nước hoa quả cho chúng uống. Đứa nào cũng ồ lên tấm tắc. Khi đang lúi húi dưới bếp, một cậu chàng to cao chạy xuống:

- Cô có cần cháu giúp gì không?

- Không, các con cứ học đi. Cô rảnh mà.

- Bạn Thái nhà cô thật sướng. Cháu ghen tị với bạn ấy quá.

- Sao thế? Các con đến nhà khác cũng vậy mà. Vài thứ đồ ăn vặt đáng kể gì đâu?

- Không, cháu muốn nói đến không khí gia đình cô ấy ạ. Nó rất ấm cúng.

Giọng cậu bé chợt chùng xuống.

- Nhà cháu, cháu đi về, mẹ chỉ hỏi mỗi một câu: hôm nay được điểm mấy? Có hôm cháu mệt, nhìn thấy cháu uể oải mẹ cháu lập tức đã quát: Mày bị điểm kém phải không?

- Thì cũng vì mẹ lo lắng cho việc học hành và tương lai của con thôi mà...

- Không ạ, từ ngày cháu học cấp một đến giờ câu hỏi ấy vẫn không thay đổi. Mỗi lần bị điểm kém mẹ cháu đay nghiến cháu đến mức cháu chỉ muốn chết quách đi. Chẳng bao giờ mẹ quan tâm cháu nghĩ gì thích gì, chỉ cần biết mỗi điểm số...

Ảnh minh họa

Tôi giật mình nhìn cậu con trai mười sáu tuổi. Tôi cũng nhiều lần mắng mỏ con trai. Cũng bực bội vì con lười học điểm kém, vì lỗi nọ kia không đáng kể ở cái tuổi nhất quỉ nhì ma... Nhiều khi dặn mình phải dằn lòng lại, để cố gắng lắng nghe chia sẻ với những cậu bé cô bé bắt đầu muốn nổi loạn và chỉ thích khẳng định cái tôi cá nhân này. Nhưng còn biết bao nỗi lo khác nữa, cảm xúc đâu phải luôn sẵn sàng để thông cảm với các con.

- Con đừng nghĩ thế, mẹ nào cũng rất yêu thương và lo lắng cho con mình...

- Mẹ cháu chỉ sợ cháu bị điểm kém thì xấu mặt mẹ cháu thôi. Chứ mẹ cháu có quan tâm đến cảm giác của cháu đâu...

Tôi lặng người đi, lòng chùng xuống vì thương con trẻ. Có lẽ nào chúng ta, những người lớn, vì quá kì vọng vào con cái, mà vô tình đặt lên vai chúng một áp lực khủng khiếp đến thế? Những đứa trẻ như thế hẳn khi ở nhà bên người thân yêu nhất là mẹ, chúng vô cùng mệt mỏi...

3. Nhà anh Minh hàng xóm nhà tôi lại khác. Hai vợ chồng thành đạt, đều có vị trí cao ngoài xã hội. Cậu con trai duy nhất đang học ở một trường đại học danh tiếng. Sau lần cậu ăn uống ở ngoài bị ngộ độc thức ăn, tôi bảo anh chị lẫn cậu bé: Bố mẹ về muộn thì con sang nhà cô ăn cơm cho vui, các em cũng quí anh. Chỉ là thêm bát thêm đũa thôi đáng kể gì đâu. Cậu có vẻ thích thú với điều đó. Cậu bảo:

- Cháu về nhà buồn lắm. Bố mẹ cháu cứ đi suốt, bữa cơm cũng chẳng về.

Lời bộc bạch nhẹ nhàng mà nghe xa xót. Bố mẹ cậu hẳn là biết chứ. Cậu con trai cần những buổi sum họp quây quần bên bữa cơm gia đình, cần một nơi đi về thực sự là tổ ấm. Nhưng công việc, mưu sinh, vị trí... đại loại không thể nào dứt ra khỏi cái guồng sẵn có. Cái guồng mà bao năm phấn đấu hết mình họ mới ngồi vào đó được. Cậu bảo bố mẹ cháu thương cháu nhưng không sắp xếp được đâu, cháu biết bố mẹ cháu cũng vất vả chứ cũng chẳng sung sướng gì... Tôi hiểu, cậu bé rất ngoan, rất thương bố mẹ mình. Nhưng đôi khi nhìn sang bên nhà, thấy căn nhà thênh thang một mình cậu lẻ bóng cũng thấy xót lòng thương con trẻ...

Ảnh minh họa

4. Xã hội ngày càng phát triển, ai cũng bị cuốn vào cái vòng xoáy mưu sinh cơm áo không thể cưỡng lại. Mỗi cá nhân lại mang những cá tính khác nhau, và mỗi người một cách hành xử cũng khác... Nhưng tựu chung khi lập gia đình, ai cũng sẵn một tâm thế sẵn sàng vun vén xây đắp một tổ ấm vẹn tròn. Mục tiêu thì vậy, hành động cũng sẵn sàng.... chỉ có điều khi sống chung, những tủn mủn vụn vặt của cơm áo gạo tiền, những cái tôi riêng không dung hòa nhường nhịn, những kì vọng quá lớn lao... vô tình biến tổ ấm nóng rát rồi thành tổ lạnh. Và điều ấy khiến những đứa con cũng thấy ngại về chính ngôi nhà của mình. Về, để yêu thương, để nghỉ ngơi chứ đâu phải dằn hắt, đẩy nhau vào tận cùng của cô độc chán chường. Và tôi cứ nghĩ mãi về câu nói của cậu bé mười sáu tuổi, bạn của con trai: mẹ cháu có bao giờ quan tâm  đến cảm xúc của cháu đâu?

Có lẽ mỗi chúng ta, những người tự cho mình một cái độc quyền: người lớn, hãy dừng lại một chút trong nhịp sống hối hả này, hãy dằn xuống những giận dữ lo toan, dằn lại tất cả để học lại một điều: lắng nghe những đứa con chia sẻ lòng mình trong tổ ấm đang bắt đầu nguội đi theo tháng năm...

                                                                                              Đinh Hương