Còn nhiều bất ngờ sau báo cáo của Mueller

Mỹ và lời khẳng định ở Trung Đông

Ngay sau khi tạm thở phào, ông Trump ký sắc lệnh công nhận chủ quyền của Israel đối với cao nguyên Golan - hành động được cho là để ủng hộ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trước thềm cuộc bầu cử ngày 9/4. Trên đường phố Israel cũng xuất hiện hình ảnh ông Trump “vận động” cho ông Benjamin Netanyahu.

Hiện trên đường phố Israel đã xuất hiện hình ảnh ông Trump “vận động” cho ông Benjamin Netanyahu

Một lần nữa, ông Trump thể hiện phong cách no-norm (bất nguyên tắc) trong chính trị, khiến cả thế giới hoang mang liệu ông đang đùa hay thật với quyết định mà cộng đồng thế giới thừa hiểu là “vi phạm luật pháp quốc tế”. Mỹ cần Israel để khống chế những quốc gia Mỹ “không ưa” tại Trung Đông và cách Mỹ cho đi mà không đòi lại bất cứ thứ gì từ Israel thực chất là đòi sự cam kết hợp tác của Israel. Quan hệ giữa Mỹ và Israel ở thời điểm hiện tại còn phải tính đến nhiều mối liên hệ song song và chồng chéo.

Quốc vương Arab Saudi - Salman bin Abdulaziz Al Saud khẳng định vào ngày 12/2, vương quốc này cam kết ủng hộ nhà nước Palestine độc lập. Nhưng từ cuối năm 2017, mạng tin của tổ chức phân tích thông tin tình báo Stratfor cho rằng, trong bối cảnh khu vực chìm trong hỗn loạn, một mối quan hệ vụ lợi đã bắt đầu nảy nở giữa Arab Saudi và Israel. Những mối lo ngại về Iran là nguyên nhân khiến hai đối thủ này ngày càng xích lại gần nhau trong mấy năm trở lại đây và trong tính toán thiệt hơn, Arab Saudi sẽ không bỏ lỡ cơ hội có lợi cho mình. Trong khi đó, các vấn đề như giá dầu, vũ khí, đối phó với Iran và hòa bình Trung Đông đã khiến lợi ích của Mỹ và Arab Saudi gắn kết với nhau.

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung vẫn đang căng thẳng. Nhiều năm nay, Trung Quốc đã tăng cường sự hiện diện về kinh tế và quân sự tại Trung Đông, châu Phi, vì lợi ích kinh tế và sự hấp dẫn từ các mỏ dầu. Trung Quốc là nước nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới (khoảng 9 triệu thùng/ngày) nên việc “tăng tốc” ở Trung Đông là bước đi cần thiết. Từ năm 2016, Trung Quốc trở thành nhà đầu tư lớn nhất trong thế giới Ả Rập, chiếm tới 32% (gần 30 tỷ USD) đầu tư nước ngoài trực tiếp vào Trung Đông.

Trong lúc này, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng đang có mặt tại Trung Đông để tham dự những cuộc thảo luận - một “pha” hợp tác hoàn hảo cùng Tổng thống Mỹ, nhằm tìm kiếm thêm sự ủng hộ để cô lập Iran, củng cố sự hiện diện ở khu vực đầy hấp dẫn này. Chưa bao giờ Mỹ buông Trung Đông và chiếc kiềng ba chân lúc này là sự kết nối với Israel và Arab Saudi. Tuyên bố và công nhận chủ quyền của Israel đối với cao nguyên Golan là điều không thể chấp nhận, nhưng với ông Trump, đó lại là bước đi khôn khéo, cho thấy sẽ khó ai có thể dòm ngó Trung Đông khi Mỹ vẫn còn ở đó.

Đảng Dân chủ chưa dừng lại

Phe Dân chủ không muốn dừng lại, dù đã có bản báo cáo đầy đủ từ công tố viên Mueller. Thực tế, sẽ vẫn còn những cuộc điều tra liên quan đến Tổng thống Trump, bên trong lẫn ngoài Quốc hội. Chủ tịch Hạ viện Mỹ - Nancy Pelosi và lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện - Chuck Schumer đang yêu cầu nhanh chóng có bản báo cáo, để tìm cho bằng được những chi tiết quan trọng họ mong đợi (có thể là chi tiết gây bất lợi cho Tổng thống Trump). Họ cho rằng, việc tin tưởng tuyệt đối vào kết luận từ Bộ trưởng Tư pháp William Barr là điều không nên, vì cho rằng nhân vật này là người thân Tổng thống Trump.

Đảng Dân chủ phải tìm mọi cách cản trở ông Trump, không phải chỉ vì cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020 đang bắt đầu khởi động, mà vì đây là mong muốn của họ từ khi ông Trump mới bước vào Nhà Trắng. Tố cáo từ cựu luật sư riêng Michael Cohen, chỉ đích danh ông Trump yêu cầu mình sắp xếp trả tiền để mua sự im lặng của 2 phụ nữ được cho là có quan hệ tình ái với ông Trump trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ hồi năm 2016.

Rắc rối xung quanh nhân vật Roger Stone - người bị cáo buộc đã nói với các thành viên trong chiến dịch vận động tranh cử của ông Trump rằng, mình đã biết trước kế hoạch tiết lộ email bất lợi về bà Clinton của WikiLeaks. Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ, hồi đầu tháng Ba, cho biết: ủy ban này sẽ yêu cầu tài liệu từ hơn 60 cá nhân và tổ chức, nhằm điều tra khả năng cản trở công lý, tham nhũng và lạm quyền của Tổng thống Donald Trump. Người của đảng Dân chủ cũng nỗ lực đưa ra ánh sáng khoản tiền thuế mà ông Trump và gia đình đã “phù phép” như cách mà bài báo năm 2018 của New York Times đã chỉ ra. Tuy nhiên, những điều này, đến nay vẫn chưa khiến ông Trump gục ngã.

Ông Trump vừa có một chiến thắng trước đảng Dân chủ, để ông tính toán những bước tiếp theo về mặt đối ngoại. Đảng Dân chủ sẽ vẫn tiếp tục tìm cách ngăn cản “cơn ác mộng” mang tên “Donald Trump tái đắc cử”. 

Thiên Như